تفسیر:المیزان جلد۸ بخش۳۱: تفاوت میان نسخه‌ها

و اينكه فرمود: (( ان ربك لسريع العقاب (( معنايش اين است كه پاره اى از عقاب هاى خداوند عقابى است كه فورى و با شتاب روى مى آورد، مانند عقاب اهل طغيان ، همچنانكه در آن آيه ديگر فرموده : (( الذين طغوا فى البلاد... ان ربك لبالمرصاد(( و اگر ما در معناى آيه گفتيم (( پاره اى از عقابهاى ...(( ، و حال آنكه در آيه كلمه (( بعض (( نيامده است ، دليلش جمله (( وانه لغفور رحيم (( است ، چون بحسب ظاهر، اين جمله در دنباله آيه شريفه نيامده مگر براى اينكه بفهماند همه عقاب هاى خدا سريع و فورى نيست ، چه اگر خداوند همواره سريع العقاب مى بود، و همه عقاب هايش فورى بود ديگر جمله (( و انه لغفور رحيم (( در ذيل آيه معنا نداشت ، چون سياق آيه سياقى است ممحض ‍ در معناى مؤ اخذه و انتقام ، پس جمله مذكور معناى آيه را به اين برگشت مى دهد كه (( پروردگار تو بخشنده گناهان ، و مهربان با بندگانش هست ، و ليكن اينطور هم نيست كه وقتى حكم عقاب را درباره بعضى از بندگانش بخاطر استحقاقى كه بجهت طغيان و سركشى دارند براند، عقابش سريع است ، و فورا محكوم را مى گيرد، چون بعد از حكم راندنش هيچ چيزى مانع از نفوذ حكمش نمى شود(( .

وَ قَطعْنَهُمْ فى الاَرْضِ أُمَماً مِّنْهُمُ الصلِحُونَ ...

فَخَلَف مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُوا الْكِتَب...

كلمه (( عرض (( به معناى هر چيز غير ثابت است ، و در جمله (( عرض الحياه الدنيا- شؤ ون ناپايدار زندگى دنيا(( به همين معنا است ، و مراد از (( عرض هذا الادنى (( نيز لذائذ زندگى دنيا و نعمتهاى زودگذر آن است ، و اگر به اشاره مذكر (هذا) به آن اشاره فرموده و حال آنكه جا داشت به مونث (هذه ) به آن اشاره شود براى تحقير آن است ، گويا خواسته است با تجاهل كردن در حق آن برساند كه دنيا آنقدر بى ارزش و غير قابل اعتنا است كه هيچ خصوصيت و صفت مرغوبى كه جلب نظر كند ندارد، نظير اين توجيه در جمله (( هذا ربى هذا اكبر(( كه حكايت كلام ابراهيم (عليه السلام ) است گذشت .