تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۴۷: تفاوت میان نسخه‌ها

اين سوره رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) را به دنبال تهمت هاى ناروايى كه مشركين به وى زده و او را ديوانه خوانده بو دند، تسليت و دلدارى مى دهد، و به وعده هاى جميل و پاسدارى از خلق عظيمش ‍ دلخوش مى سازد، و آن جناب را به شديدترين وجهى از اطاعت مشركين و مداهنه با آنان نهى نموده ، امر اكيد مى كند كه در برابر حكم پروردگارش صبر كند.

سياق همه آيات اين سوره سياق آيات مكى است ، و از ابن عباس و قتاده نقل شده كه گفته اند: اوايل اين سوره تا آيه «'''سنسمه على الخرطوم '''» كه شانزده آيه است - در مكّه نازل شده ، و ما بعد آن تا «'''جمله لو كانوا يعلمون '''» كه هفده آيه است در مدينه نازل شده ، و نيز بعد از آن جمله تا جمله «'''يكتبون '''» كه پانزده آيه است در مكّه و ما بعد آن تا آخر سوره كه چهار آيه است در مدينه نازل شده اين نقل نسبت به هفده آيه يعنى از جمله «'''انا بلوناهم '''» تا جمله «'''لو كانوا يعلمون '''» بى وجه نيست ، زيرا به آيات مدنى شبيه تر است تا آيات مكى .

در تفسير سوره شورى درباره حروف مقطعه اوايل سوره ها بحث كرديم .

«'''وَ الْقَلَمِ وَ مَا يَسطرُونَ'''»:

معناى «'''قلم '''» معلوم است ، و اما مصدر «'''سطر'''» (كه فعل «'''يسطرون '''» مشتق از آن است ) به فتحه سين و سكون طاء - و بنابه گفته راغب گاهى به دو فتحه نيز خوانده مى شود - به معناى صفى از كلمات نوشته شده ، و يا از درختان كاشته شده ، و يا از مردمى ايستاده است ، و وقتى گفته مى شود: (سطر فلان كذا) معنايش اين است كه فلانى سطر سطر نوشت .