الأنعام ١٥٥
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ هٰذَا کِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَکٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ |
ترجمه
| الأنعام ١٥٤ | آیه ١٥٥ | الأنعام ١٥٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مُبَارَکٌ»: پرخیر و برکت. مشتمل بر فوائد دینی و دنیوی. صفت (کِتابٌ) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۵۷ - ۱۵۱، سوره انعام
- بيان آيات مربوط به تحريم محرماتى كه به شريعت معينى از شرايع اختصاص ندارد.
- عقوق والدين ، بعد از شرك به خدا، در شمار بزرگترين گناهان است .
- نهى از كشتن فرزندان از ترس فقر و گرسنگى .
- نهى از نزديك شدن به فواحش و قتل بنا حق نفس محترمه .
- دستور و سفارش در مورد مال يتيم ، وفا و عدالت در ميزان وكيل و پرهيز از سخن ناحق حتى به خاطر نزديكان .
- مراد از عهد خدا كه به وفا به آن امر شده ، دستورات الهى است .
- وجه اختلاف تعابير در آخر سه آيه شريفه : (( لعلكم تعقلون )) ، (( لعلكم تذكرون )) ، (( لعلكم تتقون )) .
- تقواى دينى با تفرقه و اختلاف نمى سازد، ولى راههاى غير راه خدا مختلف و متعددند وپيروانشان متشتت مى باشند.
- توجيه ناصحيح صاحب تفسير روح المعانى در مورد اختلاف تعابير در آخر سه آيه شريفه .
- وجوهى كه درباره ارتباط آيه شريفه : (( ثم آتينا موسى الكتاب .... )) با آيات ديگرذكر شده است .
- اقوالى كه در معناى جمله : (( تماما على الذى احسن )) گفته شده است .
- (چند روايت در ذيل آيه : (( قل تعالوا اتل ... و درباره صراط مستقيم )) .
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ «155»
واين (قرآن) كتابى است مبارك كه آن را نازل كرديم. پس آن را پيروى نموده و تقوا پيشه كنيد، باشد كه مورد رحمت قرار گيريد.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (155)
وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ: اين قرآن كتابى است كه نازل فرموده‌ايم آن را بسيار با بركت و كثير النفع فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا: پس متابعت كنيد آن را و بپرهيزيد از مخالفت احكام آن لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ: براى آنكه رحم كرده شويد و اميدوار باشيد به رحمت واسعه الهى بسبب عمل به قرآن.
حضرت امير المؤمنين عليه السّلام فرمايد: نازل فرموده خداى تعالى بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله كتاب بزرگوار قرآن را در حاليكه نورى است كه فرو نشانده و خاموش نمى‌شود چراغهاى روشن آن، و چراغى است كه خاموش نمى‌شود روشنائى آن، و دريائى است كه يافت نمى‌شود قعر آن، و راه راستى است كه گمراه نشود طرق واضحه آن، و شعاعى است كه تاريك كرده نمى‌شود روشنائى آن، و فرقانى است ميان حق و باطل كه فرو نمى‌نشيند برهان ساطع آن، و اساسى است كه ويران كرده نشود اصول آن، و شفائى است كه ترسيده نمى‌شود بيماريهاى آن، و غالبى است كه شكست داده نمى‌شوند نصرت دهندگان آن؛ پس قرآن معدن ايمان، و مركز حقيقى آنست. «1»
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (155)
ترجمه
و اين كتابى استكه نازل نموديم آنرا كه مبارك است پس پيروى كنيد آنرا و بپرهيزيد باشد كه شما رحم كرده شويد.
تفسير
و اين قرآن مجيد نيز كتاب آسمانى استكه فرستاديم آنرا و مزيّت دارد بر تمام كتب سماوى در منافع دنيا و دين پس متابعت نمائيد احكام آنرا و بپرهيزيد از مخالفت آن تا مورد رحمت الهى شويد ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ هذا كِتابٌ أَنزَلناه‌ُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُم تُرحَمُون‌َ (155)
و اينکه قرآن كتابي است که ما نازل فرموديم که داراي بركات كثير است پس واجب است او را متابعت كنيد و از مخالفت او بپرهيزيد تا آنكه مشمول رحمتهاي الهي شويد.
وَ هذا كِتابٌ تارة در اشاره بقرآن تعبير بهذا ميفرمايد مثل اينکه مورد و تارة تعبير بذلك مينمايد مثل ذلِك‌َ الكِتاب‌ُ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ بقره آيه 1، با اينكه هذا اشاره بقريب است و ذلک اشاره ببعيد و ذاك اشاره بمتوسط براي اينست که قرآن از نظر به اينكه از مقام بسيار رفيعي از مقام صقع ربوبي نازل شده بسيار بعيد است و از حيث اينكه در دسترس عموم امت قرار گرفته بسيار قريب است و حكماء گفتند (لو لا الحيثيات لبطلت الحكمة) و اطلاق كتاب بر قرآن براي اينست که مجموع در دفتين است و بمجرد نزول كتاب وحي مينوشتند و اسامي قرآن را ما در جلد اول در اول كتاب متذكر شده‌ايم: رحمت، ذكر، كتاب عزيز، حق، ميزان، بصائر، احسن الحديث، متشابه، مثاني، حق اليقين، تذكرة، كتاب حكيم، قيم لا عوج فيه و غير اينها.
أَنزَلناه‌ُ مراتب نزول قرآن در مقدمه گفتار نهم ذكر شده: 1- در لوح محفوظ 2- در بيت المعمور 3- بر جبرئيل (ع) 4- بر قلب نبي صلّي اللّه عليه و آله و سلّم.
مبارك يكي از اسامي قرآن مبارك است معناي بركت نعمتي است که رو بازدياد است و بركات قرآن بسيار است يكي آنكه ميفرمايد يَهدِي لِلَّتِي هِي‌َ أَقوَم‌ُ اسري آيه 9، که راهي است که مستقيم‌تر و محكم‌تر و با دوام‌تر از او نيست و احد ثقلين است که تمسك باو گمراهي ندارد و معجزه باقيه است تا دامنه قيامت و جهات معجزه بودن آن را در جلد اول در مقدمه متذكر شده‌ايم وَ لا رَطب‌ٍ وَ لا يابِس‌ٍ إِلّا فِي كِتاب‌ٍ مُبِين‌ٍ انعام آيه 59، و مشتمل بر فنون علميه، جنبه عقائد
جلد 7 - صفحه 249
اخلاقي، معاشرت، وظائف عملي، ازدواج، حدود، ديات، معاملات، بشارات، انذارات، اخبار غيبي، جنبه تاريخي، قصص، مواعظ، فنون جنگي و غير اينها و روز بروز كشفيات آن بيشتر و روشن‌تر ميشود فَاتَّبِعُوهُ البته بايد لازم و حتم است که چنين امر با بركت را متابعت كرد که سعادت دنيا و آخرت و نجات از مهالك نشأتين را در بردارد.
وَ اتَّقُوا بپرهيزيد از مخالفت او يا اهانت باو يا عدم مراعات احترامات او که باعث خسران دنيا و آخرت است لَعَلَّكُم تُرحَمُون‌َ تعبير بلعل‌ّ براي اينست که قرآن بتنهايي كافي نيست مثل آن ملعون نباشيد که گفت (حسبنا كتاب اللّه) قرآن محكم دارد، متشابه دارد، مطلق، مقيد، عام، خاص، رموز كنايات، ظاهر، باطن بلكه هفتاد بطن، ناسخ، منسوخ و غير اينها دارد احتياج بمبيّن دارد
ما يعرف القرآن الّا من خوطب به
احد ثقلين است ثقل دوم هم لازم است و از هم جدا نميشوند اگر تمسك بهردو ثقل شد پيغمبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم ميفرمايد
لن تضلوا ابدا
پس مورد رحمت خواهيد شد.
برگزیده تفسیر نمونه
نکات آیه
۱- قرآن کتابى نازل شده از جانب خداوند (هذا کتب أنزل نه) مشارالیه «هذا»، به دلیل آیات بعد، «قرآن» است.
۲- قرآن کتابى فرخنده و داراى خیر و برکت فراوان (هذا کتب ... مبارک) «مبارک» به چیزى و یا کسى که خیر بسیار از آن تراوش کند، گفته مى شود.
۳- همگان باید از قرآن پیروى کنند و از مخالفت با آن پرهیز کنند. (فاتبعوه و اتقوا) متعلق «اتقوا» هم مى تواند «مخالفت با قرآن» باشد و هم مى تواند «پیروى از قوانین غیر قرآنى» باشد.
۴- ضرورت پرهیز از قوانین و دستورهاى غیر قرآنى (فاتبعوه و اتقوا) برداشت فوق بر این اساس است که متعلق «اتقوا» پیروى از غیر قرآن باشد.
۵- پیروى از قرآن و پرهیز از مخالفت با آن، زمینه ساز جلب رحمت الهى است. (فاتبعوه و اتقوا لعلکم ترحمون)
۶- الهى بودن قرآن و پر برکت بودن آن دلیل لزوم پیروى از آن است. (هذا کتب أنزل نه مبارک فاتبعوه) حرف «فا» در «فاتبعوه» سببیه است. بنابراین دلالت مى کند که حقایق بیان شده در جمله قبل علت لزوم پیروى است.
موضوعات مرتبط
- رحمت: عوامل جلب رحمت ۵
- قرآن: آثار پیروى از قرآن ۵ ; اجتناب از مخالفت با قرآن ۳، ۵ ; برکت قرآن ۲، ۶ ; پیروى از قرآن ۳ ; خیریت قرآن ۲ ; دلایل پیروى از قرآن ۶ ; نزول قرآن ۱ ; وحیانیت قرآن ۱، ۶ ; ویژگیهاى قرآن ۱، ۲
- مقررات: اجتناب از مقررات غیر دینى ۴
منابع
