الانسان ٩
ترجمه
| الانسان ٨ | آیه ٩ | الانسان ١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ ...»: این آیه از زبان حال نیکان و نیکوکاران است؛ نه این که محسنان چنین سخنی را هربار به مستمندان گفته باشند (نگا: التفسیر القرآنی للقرآن). «لِوَجْهِ اللهِ»: به خاطر ذات پاک یزدان. برای رضای خدا. مراد از وجه، ذات است (نگا: بقره / و رعد / ، روم / و ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۲، سوره دهر
- اشاره به مضامين سوره مباره دهر
- مراد از اينكه انسان شى ء مذكورى نبوده ، و احتجاجى كه اين بيان متضمّن است
- مقصود از ابتلاء انسان (نبتليه ) و آنچه از تفريع ((فجعلناه سميعا بصيرا)) بر آناستفاده مى شود
- معناى شكر و كفر و دو نكته اى كه از آيه : ((انّا هديناهالسبيل امّا شاكرا و كفورا)) استفاده مى شود
- فرق بين هدايت تكوينى و هدايت تشريعى
- بيان اينكه فطرت و خلقت آدمى شاهد بر حقّ و واجب الاتّباع بودن دعوت تشريعى الهىاست
- مراد از ((ابرار))، و صفات ايشان
- توضيحى در مورد تنعّم ابرار و نوشيدنشان از چشمه اى كه ((يشرب بها عباداللّه ...))
- مفاد، سبب و محلّ نزول آيه : ((و يطعمون الطعام على حبّه ...))
- معناى اينكه عملى به خاطر وجه اللّه انجام شود
- وصف نعمت هاى بهشتى ابرار كه در مقابل صبرشان در راه خدا داده شده اند
- مقصود از ((شراب طهور)) كه در بهشت به ابرار نوشانده مى شود
- اشاره به وجه اينكه در شمار نعم بهشتى ابرار، از حورالعين نام برده نشده است
- چند روابت حاكى از مدنى بودن سوره هل اتى
- رواياتى راجع به نزول سوره هل اتى در شاءن اميرالمؤ منين و فاطمه (عليهماالسّلام )
- چند روايت از طرق عامّه دالّ بر جضور مردى سياه نزدرسول اللّه (صلى الله عليه و آله ) و نزول سوره هل اتى
- نقد و بررسى روايات فوق و اثبات نزول سوره در شاءن(اهل بيت (ع ) )
- ردّ سخن يكى از مفسّرين دائر بر اينكه سوره هل اتى مكّى است
- رواياتى در بيان معناى جمله : ((لم يكن شيئا مذكورا))
- رواياتى ديگر در زيل برخى آيات گذشته : ((انا هديناهالسبيل ...))، ((عينا يشرب بها عباد الله ...))، ((و يطعمون الطعام ...)) و...
- رواياتى در تفسير آيات مربوط به وصف بهشت و نعمتهاى آن
- (در ذيل آيه : ((هل اتى على الانسان حين من الدهر لم يكن شيئا مذكورا))
نکات آیه
۱ - اطعام و انفاق ابرار به مستمندان، یتیمان و اسیران، کاملاً خالصانه و تنها براى جلب رضاى خداوند است. (و یطعمون ... و أسیرًا . إنّما نطعمکم لوجه اللّه)
۲ - اطعام و انفاق ابرار به نیازمندان جامعه، بدون کمترین چشمداشت مادى (پاداش) و معنوى (سپاس گزارى) از مردم است. (لانرید منکم جزاءً و لا شکورًا)
۳ - خلوص و جهت خدایى داشتن، شرط ارزشمندى ایثار و انفاق به محرومان جامعه است. (إنّما نطعمکم لوجه اللّه لانرید منکم جزاءً و لا شکورًا) قید «لوجه اللّه...» حکایت از این حقیقت دارد که ستایش خداوند از ابرار (و یطعمون الطعام على حبّه...)، صرفاً به جهت اطعام و انفاق آنان نیست; بلکه به دلیل توأم بودن آن، با اخلاص و جهت خدایى داشتن آن است.
۴ - چشمداشت مادى و معنوى از مردم در برابر انفاق و ایثار، ناسازگار با اخلاص (إنّما نطعمکم لوجه اللّه لانرید منکم جزاءً و لا شکورًا)
۵ - حسن اظهار اخلاص و نداشتن چشمداشت در عرصه انفاق و ایثار به نیازمندان جامعه (إنّما نطعمکم لوجه اللّه لانرید منکم جزاءً و لا شکورًا) برداشت یاد شده، با توجه به دو نکته ذیل است: ۱. جمله «إنّما نطعمکم...» مقول قول محذوف و در موضع حال براى فاعل «یطعمون» باشد که تقدیر آن چنین است: «یقولون لهم إنّما نطعمکم لوجه اللّه...». ۲. این گفته به زبان قال باشد نه به زبان حال; یعنى، ابرار به وقت اطعام به نیازمندان، به آنان مى گویند که این انفاق صرفاً براى خدا است و... .
۶ - حضرت على، فاطمه، حسن و حسین(ع)، مظهر اخلاص و خداجویى در عرصه زندگى اجتماعى (إنّما نطعمکم لوجه اللّه لانرید منکم جزاءً و لا شکورًا)
موضوعات مرتبط
- ابرار: اخلاص ابرار ۱; بى توقعى ابرار ۲; ویژگیهاى اطعام ابرار۱، ۲; ویژگیهاى انفاق ابرار ۱، ۲
- اخلاص: آثار اخلاص ۳; موانع اخلاص ۴
- اسیر: اطعام اسیر ۱
- امام حسن(ع): اخلاص امام حسن(ع) ۶; فضایل امام حسن(ع) ۶
- امام حسین(ع): اخلاص امام حسین(ع) ۶; فضایل امام حسین(ع) ۶
- امام على(ع): اخلاص امام على(ع) ۶; فضایل امام على(ع) ۶
- انفاق: اظهار اخلاص در انفاق ۵; ملاک ارزش انفاق ۳
- ایثار: ملاک ارزش ایثار ۳
- پاداش: آثار توقع پاداش ۴
- خدا: رضایت خدا ۱
- فاطمه(س): اخلاص فاطمه(س) ۶; فضایل فاطمه(س) ۶
- مخلصان :۶
- مساکین: اطعام به مساکین ۱
- یتیم: اطعام یتیم ۱
