القمر ٥٤
ترجمه
| القمر ٥٣ | آیه ٥٤ | القمر ٥٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نَهَرٍ»: نهر. رودبار. جویبار. مفرد است و مراد جمع، همچون واژه (طفل) در (حج / نور / ). فراخی جا و مکان و وفور نعمت.
تفسیر
- آيات ۴۳ - ۵۵، سوره قمر
- مقصود از خطاب در ((اكفاركم خير...))
- وجه اينكه در تعليل معذب ساختن مجرمين فرمود: ما هر چيز را به ((قدر)) آفريديم
- اعمال ما تابع قواعد كلى و ضوابط عمومى منتزع از خارج است ولىاعمال خداوند علتى جز مشيت او ندارد
- سه گونه تعليل افعال خدا در آيات قرآن
- بيان مراد از اينكه فرمود: امر ما يكى است چون چشم بر هم زدن
- اشاره به جايگاه متقين در روز قيامت
- (رواياتى درباره قدر و اينكه قدريه منكران قدر مجوس اين امتند و...))
- (و اينكه مقصود از آن هندسه و حد وجودى هر چيز است )
- قدر غير قضائى است كه قطعى و غير قابل برگشت مى باشد
نکات آیه
۱ - استقرار حتمى تقواپیشگان، در باغ هاى پر درخت و کنار نهرهاى بهشت (إنّ المتّقین فى جنّ-ت و نهر) «جنّة» (مفرد «جنّات») به باغ پوشیده شده از درختان گفته مى شود.
۲ - تقوا، جوهره ارزش هاى معنوى انسان (إنّ المتّقین فى جنّ-ت و نهر) از این که مؤمنان به جاى هر وصف دیگرى متصف به صفت «المتقین» شده اند، مطلب بالا استفاده مى شود.
۳ - باغ ها و نهرهاى بهشتى، پاداش عملکرد خود متقین (و کلّ شىء فعلوه ... إنّ المتّقین فى جنّ-ت و نهر) از ارتباط این آیه با آیات پیشین - که در زمینه نقش مؤثر عمل در پاداش و کیفر انسان بود، مطلب بالا استفاده مى شود.
۴ - انسان در حیات اخروى، داراى تمایلات و لذت هاى مادى (إنّ المتّقین فى جنّ-ت و نهر) از این که خداوند وعده به «جنّات» و «نهر» داده است، استفاده مى شود که انسان در آخرت نیز از مظاهر طبیعى لذت خواهد برد.
روایات و احادیث
۵ - «عن ابن عباس قال: قال: رسول اللّه(ص) النهر الفضاء و السعة لیس بنهر جار;[۱] از ابن عباس روایت شده که رسول خدا(ص) فرمود: مراد از نهر [در این آیه] فضا و وسعت است [و] نهر جارى مراد نیست».
موضوعات مرتبط
- ارزشها: ملاک ارزشها ۲
- انسان: تمایلات اخروى انسان ها ۴; لذایذ اخروى انسان ها ۴
- بهشت: باغهاى بهشت ۱، ۳; مراد از نهرهاى بهشت ۵; نهرهاى بهشت ۱، ۳
- تقوا: ارزش تقوا ۲
- حیات: ویژگیهاى حیات اخروى ۴
- لذایذ: لذایذ مادى اخروى ۴
- متقین: پاداش متقین ۳; فضایل متقین ۱; متقین در بهشت ۱، ۳
منابع
- ↑ الدرّالمنثور، ج ۷، ص ۶۸۷.
