المؤمنون ٧٥
ترجمه
| المؤمنون ٧٤ | آیه ٧٥ | المؤمنون ٧٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ضُرٍّ»: (نگا: انعام / ، یونس / و . «یَعْمَهُونَ»: (نگا: بقره / ، انعام / اعراف / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۵۵ - ۷۷، سوره مؤ منون
- تاءخير در عذاب كافران و بهره مند ساختن آنان به مال و فرزندان براى املاء و استدراج آنان است نه براى خيرخواهى .
- شرح صفات مؤ منين
- ((خيرات )) در جمله : ((اولئك يسارعون فى الخيرات ...))اعمال صالحه ناشى از اعتقاد حق است .
- بيان اينكه در دين خدا تكليف حرجى نه در اعتقاد و نه درعمل وجود ندارد (لا يكلف الله نفسا الا وسعها)
- فايده وجود نامه اعمال و جواب به شبهه اى كه فخر رازى در اين باره ذكر كرده است .
- اعمال بد مانع از انجام اعمال صالحه است .
- رد عذرهايى كه مشركين براى قبول رسالت پيامبر صلى اللّه عليه و آله آوردند.
- معنائى كه آيه (ولو اتبع الحق اهدائهم لفسدت السموات و الارض ) بيانگر آن است .
- وجه اينكه از قرآن كريم به ((ذكر)) تعبير شده است .
- اشاره به اينكه حق صراط مستقيم است و كافران گريزان از حق ، منحرف از صراط مستقيم هستند.
- بحث روايتى (رواياتى درباره مراد از ((قلوبهم وجلة )) و معناى استكانت و تضرع و...)
نکات آیه
۱ - رفع گرفتارى ها، وابسته به مشیت خداوند و در گرو اراده او است. (و لو رحمنهم ... للجّوا فى طغینهم یعمهون) «لو» در این جا معادل «إن» شرطیه است. «رحمة» (مصدر «رحمنا») به معناى بخشش و «کشف» (مصدر «کشفنا») به معناى برطرف ساختن است. «لجاجة»، نیز به معناى اصرار ورزیدن و «عمه» به معناى سرگردانى و تحیر است. «یعمهون» حال براى ضمیر «لجّوا» و «فى طغیانهم» متعلق به «یعمهون» مى باشد; یعنى، اگر آنها را مورد بخشش قرار دهیم و صدمات وارده به آنان را برطرف سازیم، آنان در طغیان شان سرگردان شده [و بر آن] اصرار خواهند ورزید. گفتنى است آیه فوق، ادامه آیات پیشین و مربوط به اشراف و مرفهان کافر مکه است.
۲ - رفاه و آسایش، جلوه رحمت خداوند (و لو رحمنهم و کشفنا ما بهم من ضرّ)
۳ - لزوم سپاس گزارى به درگاه خداوند، در رفع گرفتارى ها و برطرف شدن مشکلات (و لو رحمنهم و کشفنا ما بهم من ضرّ للجّوا) چنان که در توضیح پیشین اشاره شد، جمله «للجّوا» به تقدیر «للجّوا مکان الشکر» مى باشد.
۴ - ابتلاى کافران مکه به گرفتارى و سختى، از رخدادهاى دوران پیش از هجرت (و لو رحمنهم و کشفنا ما بهم من ضرّ)
۵ - ناسپاسى و هدایت ناپذیرى کافران، حتى با رفع گرفتارى ها و نزول رحمت الهى (و لو رحمنهم ... للجّوا فى طغینهم یعمهون)
۶ - سوء استفاده کافران، از لطف و رحمت الهى در برطرف کردن گرفتارى هاى ایشان (و لو رحمنهم ... للجّوا فى طغینهم یعمهون)
۷ - لجاجت و تعصب کورکورانه اشراف کافر مکه و تحیر و سرگردانى آنها در طغیان و سرکشى، على رغم مشاهده لطف و رحمت الهى در حق ایشان (و لو رحمنهم ... للجّوا فى طغینهم یعمهون)
۸ - ناسپاسى در برابر لطف و رحمت الهى و سوء استفاده از آن، نمودى از انحراف و گمراهى منکران قیامت (و إنّ الذین لایؤمنون بالأخرة ... و لو رحمنهم ... فى طغینهم یعمهون)
۹ - بى اعتقادى به جهان آخرت، مایه طغیان و سرگردانى انسان در زندگى دنیوى (و إنّ الذین لایؤمنون بالأخرة ...و لو رحمنهم ...فى طغینهم یعمهون)
موضوعات مرتبط
- آخرت: آثار تکذیب آخرت ۹
- آسایش: منشأ آسایش ۲
- ابتلا: ابتلا به سختى ۴
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۴
- خدا: آثار اراده خدا ۱; آثار مشیت خدا ۱; رحمت خدا ۷; سوء استفاده از رحمت خدا ۶; لطف خدا ۷; نشانه هاى رحمت خدا ۲
- رفاه: منشأ رفاه ۲
- سرگردانى: عوامل سرگردانى ۹
- شکر: اهمیت شکر خدا ۳
- طغیان: عوامل طغیان ۹
- قیامت: گمراهى مکذبان قیامت ۸
- کافران: رفع مشکلات کافران ۶; سوءاستفاده کافران ۶; کفران کافران۵; لجاجت کافران ۵; هدایت ناپذیرى کافران ۵
- کافران مکه: ابتلاى کافران مکه ۴; سرگردانى کافران مکه ۷; طغیان کافران مکه ۷; لجاجت کافران مکه ۷; مشکلات کافران مکه ۴
- کفران: کفران نعمت ۸
- گمراهى: نشانه هاى گمراهى ۸
- مشکلات: زمینه رفع مشکلات ۳; منشأ رفع مشکلات ۱
