المزمل ٥
ترجمه
المزمل ٤ | آیه ٥ | المزمل ٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«قَوْلاً ثَقِیلاً»: سخن سنگین. مراد قرآن است. سنگین، دو معنی دارد: الف - دارای رزانت لفظ و متانت معنی (نگا: قاسمی). ب - دارای تکالیف و وظائف و اوامر و نواهی سنگین بر دلها، و مشکل از نظر تبلیغ مقاصد و تبیین محتوا.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره مزمّل
- مفاد خطاب ((يا اءيّها المزّمّل ))
- چند وحه در معناى آيه : ((قم اللّيل الّا قليلا...))
- بيان جهات مختلف سنگين بودن قرآن (انّا سنلقى عليك قولا ثقيلا) و چند وجه در اين باره
- اقوال ديگر مفسرين در بيان سنگينى قرآن
- چند قول در معناى دو آيه : ((ان ناشئة الليل اشد وطاء واقوم قيلا ان لك فى النهارسبحا طويلا
- مقصود از ((ذكر)) در خطاب : ((و اذكر اسم ربك ))
- معناى اينكه فرمود: خدا را وكيل بگير
- تهديد تكذيب كنندگان صاحب نعمت
- هشدار به كفّار بااشاره به هلاكت فرعون بر اثر نافرمانى از فرستاده خدا
- اشاره هايى به شدت عذاب روز قيامت
- رواياتى درباره نزول آيات : ((يا ايّها المزّمّل قماللّيل الّا قليلا...))
- چند روايت درباره مراد از ترتيل قرآن و آداب تلاوت قرآن
- رواياتى راجع به كيفيّت نزول وحى بر رسول اللّه (صلى الله عليه و آله )
- مراد از تبتّل به سوى خدا(و تبتّل اليه تبتيلا)
نکات آیه
۱ - قرآن، حاوى مطالب و مضامینى گران سنگ و ارائه دهنده تکالیفى گران بار براى بشر (إنّا سنلقى علیک قولاً ثقیلاً) در این که مقصود از «قول» و ثقیل بودن آن چیست; مفسران چند احتمال بیان کرده اند. مهم ترین آنها، دو احتمال زیر است: ۱- قرآن کریم (نظر بیشتر مفسّران); سنگین بودن آن یا به لحاظ محتوا و مضامین و یا به لحاظ عمل و اجرا و یا هر دو است. ۲- مطلق سخن سنگین; ولى ممکن است مقصود، فرمان به تبلیغ علنى دین باشد; چون این آیات در مرحله آغازین بعثت (در مکه) نازل شده و در این مرحله، تبلیغ دین کارى بس دشوار و سنگین بوده است.
۲ - دریافت وحى (قرآن) و تبلیغ آن، امرى بس سنگین و گران بار براى پیامبر(ص) (إنّا سنلقى علیک قولاً ثقیلاً)
۳ - بالا بردن توان پیامبر(ص) براى به دوش گرفتن مسؤولیت سنگین و گران بار رسالت، فلسفه توصیه خداوند به آن حضرت مبنى بر شب زنده دارى و تلاوت قرآن (قم الّیل ... و رتّل القرءان ترتیلاً . إنّا سنلقى علیک قولاً ثقیلاً) برداشت یاد شده، با توجه به این نکته است که جمله «إنّا سنلقى...» در مقام تعلیل براى «قم اللیل...» است; یعنى، به شب زنده دارى بپرداز; زیرا به زودى سخنى گران بار بر تو القا خواهیم کرد.
۴ - تأثیر شب زنده دارى و تلاوت قرآن، در بالا بردن توان انسان ها براى به دوش گرفتن مسؤولیتى سنگین (همچون تبلیغ دین و هدایت گمراهان) (قم الّیل ... و رتّل القرءان ترتیلاً . إنّا سنلقى علیک قولاً ثقیلاً)
۵ - لزوم خلوت با خدا و راز و نیاز به درگاه او و انس بیشتر با قرآن، براى رهبران و مبلغان دینى (قم الّیل ... و رتّل القرءان ترتیلاً . إنّا سنلقى علیک قولاً ثقیلاً)
موضوعات مرتبط
- تبلیغ: زمینه تحمل مشکلات تبلیغ ۴
- تهجد: آثار تهجد ۴
- دین: اهمیت تلاوت قرآن مبلغان دین ۵; اهمیت تهجد مبلغان دین ۵; اهمیت مناجات مبلغان دین ۵
- رهبران: اهمیت تلاوت قرآن رهبران ۵; اهمیت تهجد رهبران ۵; اهمیت مناجات رهبران ۵
- قرآن: آثار تلاوت قرآن ۴; اهمیت قرآن ۲; سنگینى تعالیم قرآن۲; عظمت تعالیم قرآن۱
- محمد(ص): زمینه تقویت محمد(ص) ۳; زمینه رسالت محمد(ص) ۳; فلسفه تلاوت قرآن محمد(ص) ۳; فلسفه تهجد محمد(ص) ۳; وحى به محمد(ص)۲
- مسؤولیت: زمینه مسؤولیت پذیرى ۴
- وحى: سنگینى دریافت وحى ۲