الرحمن ٦
ترجمه
| الرحمن ٥ | آیه ٦ | الرحمن ٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«النَّجْمُ»: روئیدنیهائی که دارای ساقه نباشند. مانند: کدو، خیار ... ستاره. «الشَّجَرُ»: روئیدنیهائی که دارای ساقه باشند. مانند: درختان، غلات. «یَسْجُدَانِ»: منقاد فرمان خدا و تسلیم در برابر قوانین آفرینش هستند و همان مسیری را طی می‌کنند که خدا برای آنها تعیین فرموده است (نگا: حج / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيا ۱ - ۳۰، سوره الرحمن
- غرض و مفاد سوره مباركه الرحمن
- معناى ((الرحمن )) و اشاره به وجه اينكه در آغاز شمارش نعمت هاى مادى و معنوى ، تعليمقرآن را ذكر فرمود
- مقصود از اينكه خداوند به انسان ((بيان آموخت و اهميت بيان در زندگى بشر
- چند قول ديگر در معناى آيات : ((خلق الانسان ، علمه البيان ))
- مراد از سجده گياه و درخت براى خدا و وجه اينكه آيات دوم و سوم سوره عطف نشده اند
- منظور از رفع سماء و وضع ميزان
- مراد از ((ميزان )) در آيه (الا تطغوا فى الميزان و...)
- مخاطب در آيه : ((فباءى الاء ربكما تكذبان )) جن و انس است
- وجه اينكه در ضمن شمارش نعم الهى از شدائد و نقمت هاى قيامت خبر داده شده است
- مقصود از مشرقين و مغربين و معناى آيه : ((مرج البحرين يلتقيان ...))
- مراد از فناى هر كه بر زمين است و وجه اينكه آن را از جمله نعمتهاى الهى شمرده است
- مقصود از وجه خدا و بقاى آن ، و معناى ((ذوالجلال و الاكرام ))
- منظور از سؤ ال هر كه در آسمان و زمين است از خدا، و معناى اينكه خدا در هر روز در شاءنىاست
- (رواياتى در ذيلبرخى آيات گذشته )
- دو دريا على و فاطمه عليه السلام و لؤ لؤ و مرجان حسن و حسين عليه السلام اند
نکات آیه
۱ - گیاهان از بوته ها تا درختان، در اطاعت و فرمانبرى از قوانین الهى (و النجم و الشجر یسجدان) «نجم» در معناى ستاره و گیاه بى ساقه (بوته) به کار مى رود و «شجر» به گیاهان ساقه دار گفته مى شود(مفردات راغب). قرار گرفتن «نجم» در کنار «شجر» قرینه است بر این که مراد از آن، معناى دوم (بوته) است.
۲ - نظام گیاهان با تنوع و قانون مدارى خاص خویش، نشانى از خداوند و رحمت او (و النجم و الشجر یسجدان) برداشت یاد شده با توجه به نکات زیر به دست مى آید: الف) تعبیر «یسجدان» اشاره به انقیاد تکوینى و قانون مدارى دارد; ب) آیات شریفه در مقام ارائه نمودهاى آفرینش و رحمانیت خداوند است.
۳ - سراسر هستى، از اوج ستارگان تا درختان روییده بر زمین، مقهور اراده و قوانین الهى (و النجم و الشجر یسجدان) در صورتى که مراد از «النجم» ستارگان باشد - نه گیاهان بى ساقه - مطلب بالا استفاده مى شود.
۴ - تشویق انسان ها از سوى خداوند، به سجده و فرمانبرى از قوانین الهى، همچون دیگر موجودات طبیعت (و النجم و الشجر یسجدان) ذکر سجده و فرمانبرى ستارگان و گیاهان براى خداوند، مى تواند به منظور تشویق و برانگیختن بشر به پیروى از قوانین الهى و خضوع در برابر آن، ادا شده باشد.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: حاکم آفرینش ۳
- اطاعت: اطاعت از خدا ۱، ۴
- انسان: اطاعت انسان ها ۴; تشویق انسان ها ۴
- بوته ها: اطاعت بوته ها ۱
- خدا: تشویقهاى خدا ۴; حاکمیت اراده خدا ۳; نشانه هاى رحمت خدا ۲
- درختان: اطاعت درختان ۱; تسخیر درختان ۳
- ستارگان: تسخیر ستارگان ۳
- سجده: تشویق به سجده ۴
- گیاهان: اطاعت گیاهان ۱; تنوع گیاهان ۲; نظم در گیاهان ۲
- موجودات: اطاعت موجودات ۴
