ابراهيم ١
ترجمه
سوره ابراهيم | آیه ١ | ابراهيم ٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الر»: (نگا: بقره / . «إِذْنِ»: توفیق و تفضّل. فرمان و دستور. اجازه. «إِلَی صِرَاطِ ...»: بَدَل از (إِلَی النُّورِ) است. یعنی که راه خدا، مکان نور و روشنائی است، و در پرتو نور و روشنائی، حقائق یافته میشود و هدایت میسّر میگردد.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۵،سوره ابراهيم
- خلاصه و برداشتى از آيات سوره ابراهيم (ع )
- اشاره به عموميت رسالت پيامبر اسلام (ص )
- شبهه تناقض بين دو آيه و پاسخ به آن
- اشاره به نكته مفرد آوردن ((نور)) و جمع آوردن ((ظلمات ))
- ((لام )) در جمله : ((لتخرج الناس ...)) براى افاده غرض است نه عاقبت
- بيان اينكه وجود غرض و مصلحت در افعال خداوند براى رفع نياز يااستكمال نيست
- جهان فرق بين اغرض ما بندگان و اغراض خداى سبحان
- معناى عزت و عزيز و داراى عزت بودن خدا تعالى
- وجه آوردن هر دو صفت ((عزيز)) و ((حميد)) در دنباله آيه شريفه
- وجه تقدم صفت ((عزيز)) بر ((حميد)) در آيه شريفه
- حميد و عزيز بودن لازمه مالكيت مطلقه خداوند است
- وجود دو راه پيشا روى انسان : استحباب (انتخاب ) دنيا بر آخرت يا استحباب آخرت بردنيا
- معناى اينكه كافران راه خدا را كج مى خواهند (و يبغونها عوجا)
- توضيحى در مورد ارسال رسل به لسان قوم خود (ما ارسلنا منرسول الا بلسان قومه )
- هدايت و ضلالت مربوط به پيامبران نبوده بلكه مشيت خداوند است
- داستان رسالت موسى (ع ) روشنترين مصداق عزت الهى در ميان انبياء
- مراد از ((ايام الله )) در جمله ((و ذكرهم به ايام الله ))
- (روايتى در بيان مراد از ايام الله )
نکات آیه
۱- «الر» از رمز های قرآن است. (الر کتب أنزلنه إلیک)
۲- قرآن، کتابى است که از جانب خداوند بر پیامبر(ص) نازل شده است. (کتب أنزلنه إلیک)
۳- قرآن کریم، از همان آغاز نزول، از جانب خداوند «کتاب» نامیده شده است. (کتب أنزلنه إلیک)
۴- قرآن، کتابى نازل شده از جایگاهى بس رفیع و با عظمت (کتب أنزلنه إلیک) نزول در لغت به معناى فرود آمدن از جاى بلند است که به تناسب موضوع، نزول از جایگاه رفیع است و نه مکان بلند.
۵- هدف از نزول قرآن، خارج ساختن مردم از ظلمتها (گمراهیها) و رهنمونى آنان به نور (هدایت) است. (کتب أنزلنه إلیک لتخرج الناس من الظلمت إلى النور)
۶- پیامبر(ص)، وظیفه دار هدایت مردم به سوى نور و خارج کردن آنان از ظلمتها (گمراهیها) ، با تعالیم قرآن کریم (أنزلنه إلیک لتخرج الناس من الظلمت إلى النور)
۷- قرآن، کتابى است جهانى و پیامبر(ص) براى همه انسانها مبعوث شده است . (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور) کلمه «الناس» دلالت بر عموم مردم مى کند و هیچ قیدى در کلام نیست تا «الناس» را مقیّد به گروه خاصّى نماید.
۸- انسانها، بدون تعالیم دین و آموزه هاى قرآن، گرفتار انواع ظلمتها گمراهیهایند. (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور) خداوند، هدف از نزول کتاب خویش را بیرون آوردن مردم از ظلمتها معرفى مى کند و براى ظلمتها نیز هیچ گونه قیدى نیاورده است که مشخص کند مراد از آنها چیست و این، حکایت از آن دارد که بدون تعالیم دین، زندگى انسانها در ظلمت است.
۹- کفر، ظلمت و راه خدا، نور است. (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور) به قرینه آیات بعد، که درباره کافران و سدّ کنندگان راه خداست، مراد از «ظلمات»، کفر و مراد از «نور»، راه خداست.
۱۰- راه خدا، واحد و یگانه و راه کفر و ضلالت، متعدد و گوناگون است. (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور) برداشت فوق با توجه به استعمال «ظلمات» به صورت جمع و «نور» به صورت مفرد به دست آمده است.
۱۱- تحقّق آموزه هاى دین و عینیت یافتن آنها در میان مردم، نیازمند به مجرى اى کاردان و رهبرى شایسته است. (کتب أنزلنه إلیک لتخرج الناس من الظلمت إلى النور) از اینکه خداوند، پیامبر(ص) را مخاطب قرار داده و برآوردن غرض و هدف از نزول قرآن را با آوردن فعل متعدى، به آن حضرت واگذار کرده است و به خود مردم واگذار نکرده است، نکته یاد شده به دست مى آید.
۱۲- مردم در عصر بعثت پیامبر(ص)، در انواع ظلمتها بسر مى بردند. (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور)
۱۳- سنت پیامبر(ص)، همگام و همتراز قرآن در نجات مردم از ظلمتها و هدایت آنان به سوى نور * (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور) فرمان خداوند به پیامبر(ص) مبنى بر خارج ساختن مردم از ظلمتها، امرى دایمى است و از طرف دیگر پیامبر(ص) همچون سایر انسانها، محکوم به ارتحال است. بنابراین براى تحقق مأموریت واگذار شده، سنت پیامبر(ص) است که همواره چنین نقشى را عهده دار مى شود.
۱۴- خارج ساختن مردم از ظلمت کفر و گمراهى و رهنمونى آنان به نور ایمان، حتى از سوى پیامبر(ص)، منوط به اذن و مشیت خداوند است. (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور بإذن ربّهم)
۱۵- ربوبیت الهى، مقتضى بیرون آوردن بندگان خویش از گمراهى کفر، و هدایت آنان به نور ایمان (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور بإذن ربّهم)
۱۶- مشیت خداوند بر هدایت مردم، از طریق راه و روش طبیعى (تشریع) انجام مى گیرد. (کتب أنزلنه إلیک لتخرج الناس من الظلمت إلى النور بإذن ربّهم) با اینکه خداوند، براى هدایت مردم و بیرون بردن آنها از ظلمتها، مى تواند از قدرت خویش استفاده کند و آنها را از طریق تکوین هدایت نماید; اما از کتاب و پیامبر(ص) استفاده مى کند که راهى طبیعى و هدایتى تشریعى است.
۱۷- پیامبر(ص)، وظیفه دار هدایت مردم به راه خداى عزتمند ستودنى، با تعالیم قرآن کریم (کتب أنزلنه إلیک لتخرج الناس من الظلمت إلى النور ...إلى صرط العزیز الحمید)
۱۸- راه خداوند، راهى است روشن و داراى فرجامى مشخص و بدون سردرگمى (لتخرج الناس من الظلمت إلى النور ... إلى صرط العزیز الحمید) عبارت «إلى صراط العزیز» بدل از «إلى النور» است. تسمیه راه خدا به «نور» و راه غیر آن به «ظلمات» نشان مى دهد که راه خداوند روشن و مشخص است; در حالى که راههاى غیر آن، آمیخته با سردرگمى و بی فرجامی است.
۱۹- خداوند، عزیز (شکست ناپذیر) و حمید (ستودنى) است. (العزیز الحمید)
۲۰- عزّت، غلبه و کمال، پیامد پیمودن راه خدا و پیروى از آموزه هاى قرآن است. (کتب ... إلى صرط العزیز الحمید) اضافه شدن «صراط» به «العزیز الحمید» اشاره به این نکته دارد که سالک این راه، راه عزّت و کمال را مى پیماید; زیرا حمد و ستایش در برابر کمال است.
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: حمید ۱۹; عزیز ۱۹
- اطاعت: آثار اطاعت ۲۰; اطاعت از خدا ۲۰; اطاعت از قرآن ۲۰
- انسان: هدایت انسان ها ۱۷
- پیروزى: عوامل پیروزى ۲۰
- تکامل: عوامل تکامل ۲۰
- حروف مقطعه ۱:
- خدا: آثار ربوبیت خدا ۱۵; مجارى مشیت خدا ۱۶; نقش اذن خدا ۱۴; نقش مشیت خدا ۱۴
- دین: دین و عینیت ۱۱; زمینه تحقق دین ۱۱; نقش دین ۸
- رهبران دینى: نقش رهبران دینى ۱۱
- سبیل اللّه: حُسن فرجام سبیل اللّه ۱۸; نورانیت سبیل اللّه ۹; وحدت سبیل اللّه ۱۰; وضوح سبیل اللّه ۱۸
- سنّت: هدایتگرى سنّت ۱۳
- ظلمت: تنوع ظلمت ۸، ۱۲; زمینه ظلمت ۸; موارد ظلمت ۹; نجات از ظلمت ۵، ۶
- عزّت: عوامل عزّت ۲۰
- قرآن: جهان شمولى قرآن ۷; رموز قرآن ۱; عظمت قرآن ۴; فلسفه نزول قرآن ۵; منشأ قرآن ۴; نامهاى قرآن ۳; نقش قرآن ۶، ۸، ۱۷; وحیانیت قرآن ۲; ویژگیهاى قرآن ۷; هدایتگرى قرآن ۵، ۶، ۱۳
- کتاب ۳: کتب آسمانى ۲
- کفر: تنوع کفر ۱۰; زمینه نجات از کفر ۱۵; شرایط نجات از کفر ۱۴; ظلمت کفر ۹
- گمراهى: تعدد راههای گمراهی ۱۰، ۱۲; زمینه گمراهى ۸; زمینه نجات از گمراهى ۱۵; شرایط نجات از گمراهى ۱۴; موارد گمراهی ۹; نجات از گمراهى ۵، ۶
- محمد(ص): جهان شمولى رسالت محمد(ص) ۷; کتاب محمد(ص) ۲; مسؤولیت محمد(ص) ۶، ۱۷; وحى به محمد(ص) ۲
- مردم: اهمیت هدایت مردم ۶; گمراهى مردم مقارن بعثت ۱۲
- نور: موارد نور ۹
- هدایت: ابزار هدایت ۶، ۱۷; روش هدایت ۱۶; زمینه هدایت ۱۵; شرایط هدایت ۱۴; هدایت تشریعى ۱۶