الشعراء ٩٨
ترجمه
| الشعراء ٩٧ | آیه ٩٨ | الشعراء ٩٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِذْ»: زمانی که. ظرف زمان گمراهی است. یا (إِذْ) تعلیلیّه است (نگا: زخرف / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۶۹ - ۱۰۴، سوره شعرا
- سؤ ال و جواب و مهاجه ابراهيم عليه السّلام با پدر و قوم خود درباره پرستش بتها
- توضيحى در باره حقيقت بت پرستى و اينكه بت بصورت قبله اى براى عبادت خداىسبحان نبوده است
- اعتراض ابراهيم عليه السّلام بر بت پرستى قوم خود
- ابراهيم عليه السّلام رب العالمين را با وصف خلق و هدايت (تدبير) معرفى و توصيف مىكند (الذى خلقنى فهو يهدين ...)
- اشاره ابراهيم عليه السّلام به نعمتهاى مادى خداوند
- وجه اينكه ابراهيم عليه السّلام فرمود به مغفرت خدا طمع دارم ، و مراد از خطيئه اى كهبه خود نسبت دارد
- مقصود از ((حكم )) و الحاق به صالحين كه ابراهيم عليه السّلام (از پروردگار خودتقاضا كرد (رب هب لى حكما والحقتى بالصالحين )
- مراد از ((لسان صدق در آخرين )) در دعاى ابراهيم عليه السّلام : ((واجعل لى لسان صدق فى الاخرين ))
- بيان اينكه سود نداشتن مال و فرزندان در قيامت نتيجه انحلال اجتماع مدنى و بطلان اسباب اعتبارى در آن روز است
- وجوه مختلف در باره مفاد و نوع استثناء ((الا من اتى اللّه بقلب سليم )) در آيه : يوم لاينفع ...))
- فرجام بد مشركان و جنود ابليس در قيامت
- بحث روايتى (رواياتى درباره ((لسان صدوق فى الاخرين ))، استغفار ابراهيم عليهالسّلام براى پدر، قلب سليم ، شفاعت و...)
- دو روايت در ذيل ((و اغفر لابى )) و تصويرحال فرزند مؤ من و پدر مشرك در قيامت
- بيزارى مجرمين در روز قيامت از يكديگر
- دو روايت در ذيل ((فما لنا من شافئين ...)) و نااميدى كافران از شفاعت روز جزا
- آيات ۶۹ - ۱۰۴، سوره شعرا
- سؤ ال و جواب و مهاجه ابراهيم عليه السّلام با پدر و قوم خود درباره پرستش بتها
- توضيحى در باره حقيقت بت پرستى و اينكه بت بصورت قبله اى براى عبادت خداىسبحان نبوده است
- اعتراض ابراهيم عليه السّلام بر بت پرستى قوم خود
- ابراهيم عليه السّلام رب العالمين را با وصف خلق و هدايت (تدبير) معرفى و توصيف مىكند (الذى خلقنى فهو يهدين ...)
- اشاره ابراهيم عليه السّلام به نعمتهاى مادى خداوند
- وجه اينكه ابراهيم عليه السّلام فرمود به مغفرت خدا طمع دارم ، و مراد از خطيئه اى كهبه خود نسبت دارد
- مقصود از ((حكم )) و الحاق به صالحين كه ابراهيم عليه السّلام (از پروردگار خودتقاضا كرد (رب هب لى حكما والحقتى بالصالحين )
- مراد از ((لسان صدق در آخرين )) در دعاى ابراهيم عليه السّلام : ((واجعل لى لسان صدق فى الاخرين ))
- بيان اينكه سود نداشتن مال و فرزندان در قيامت نتيجه انحلال اجتماع مدنى و بطلان اسباب اعتبارى در آن روز است
- وجوه مختلف در باره مفاد و نوع استثناء ((الا من اتى اللّه بقلب سليم )) در آيه : يوم لاينفع ...))
- فرجام بد مشركان و جنود ابليس در قيامت
- بحث روايتى (رواياتى درباره ((لسان صدوق فى الاخرين ))، استغفار ابراهيم عليهالسّلام براى پدر، قلب سليم ، شفاعت و...)
- دو روايت در ذيل ((و اغفر لابى )) و تصويرحال فرزند مؤ من و پدر مشرك در قيامت
- بيزارى مجرمين در روز قيامت از يكديگر
- دو روايت در ذيل ((فما لنا من شافئين ...)) و نااميدى كافران از شفاعت روز جزا
نکات آیه
۱ - غیر خدا را همتاى او شمردن، گمراهیى بس آشکار است. (إن کنّا لفى ضلل مبین . إذ نسوّیکم بربّ العلمین) خطاب در «نسوّیکم» متوجه معبودهاى اهل شرک است. «تسویة» (مصدر «نسوّى») به معناى برابر کردن و همتا قرار دادن است.
۲ - هیچ چیز، قابل مقایسه و برابرى با پروردگار جهانیان نیست. (إن کنّا لفى ضلل مبین . إذ نسوّیکم بربّ العلمین)
۳ - شرک، عمده ترین گناه دوزخیان و ریشه همه تباهى ها (إن کنّا لفى ضلل مبین . إذ نسوّیکم بربّ العلمین) از این که دوزخیان گمراه، از میان همه تبه کارى هاى خود، تنها به گناه شرکشان پرداخته اند; احتمالاً بدین منظور باشد که شرک را بزرگ ترین خطاى خود شمرده و یا منشأ سایر خطاها دانسته اند.
۴ - ربوبیت گسترده خدا بر تمامى هستى، دلیل بى همتایى او (إن کنّا لفى ضلل مبین . إذ نسوّیکم بربّ العلمین) «عالمین» جمع «عالم» بوده و همراه با «ال»، مفید استغراق است. بنابراین «ربّ العالمین» دلالت دارد بر این که سراسر هستى، تحت ربوبیت خدا بوده و هر چه غیر خدا است، مربوب او مى باشد. نتیجه آن که خدا در ربوبیت، همتا ندارد.
۵ - جهان هستى، متشکل از عالم هاى گوناگون (العلمین)
۶ - همه عوالم هستى، تحت ربوبیت خداوند است. (ربّ العلمین)
۷ - جهان هستى، در حرکت به سوى رشد و کمال (ربّ العلمین) «ربّ» به معناى تربیت کردن است و «تربیت» ایجاد حالتى در شىء پس از حالت قبل است تا آن گاه که به تمام و کمال برسد (مفردات راغب). پس این معنا حکایت از حرکت تکاملى و رو به رشد دارد. برداشت یاد شده مبتنى بر این معنا است.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: تعدد عوالم آفرینش ۵; تکامل آفرینش ۷; مربى عوالم آفرینش ۶
- توحید: توحید ذاتى ۲; دلایل توحید ۴
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۲
- جهنمیان: مهمترین گناه جهنمیان ۳
- خدا: بى نظیرى خدا ۲; دلایل بى نظیرى خدا ۴; ربوبیت خدا ۴; وسعت ربوبیت خدا ۶
- شرک: آثار شرک ۱، ۳
- قیاس: قیاس باطل ۲
- گمراهى: موارد گمراهى ۱
- گناه: منشأ گناه ۳
