البقرة ٢٤
ترجمه
البقرة ٢٣ | آیه ٢٤ | البقرة ٢٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«وَقُودُ»، هیمه آتش. افروزینه. «اُعِدَّتْ»: آماده شده است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
إِنَّکُمْ وَ مَا تَعْبُدُونَ مِنْ... (۰) وَ أَمَّا الْقَاسِطُونَ فَکَانُوا... (۰)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ... (۱) وَ تَمَّتْ کَلِمَةُ رَبِّکَ صِدْقاً وَ... (۰) أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ... (۰) أَ فَأَمِنْتُمْ أَنْ يَخْسِفَ... (۰) وَ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ... (۰) فَکُلاًّ أَخَذْنَا بِذَنْبِهِ... (۰) أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ... (۰) الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ... (۱) ثُمَ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَکِيمٍ... (۰) أَ فَرَأَيْتَ إِنْ مَتَّعْنَاهُمْ... (۰) ثُمَ جَاءَهُمْ مَا کَانُوا يُوعَدُونَ (۰) مَا أَغْنَى عَنْهُمْ مَا کَانُوا... (۰) فَلاَ تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ... (۰) يُطَافُ عَلَيْهِمْ بِصِحَافٍ مِنْ... (۰) أَ أَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّمَاءِ... (۰) أَمْ أَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّمَاءِ... (۰) وَ الْعَصْرِ (۰) إِنَ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ (۱) إِلاَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا... (۰) إِنَّا أَعْطَيْنَاکَ الْکَوْثَرَ (۰)
تفسیر
- آيات ۲۱ ۲۵بقره
- اعجاز و ماهيت آن
- اعجاز قرآن
- اعجاز قرآن فقط از نظر اسلوب كلام يا جهتى ديگر از جهات ، به تنهائى نيست
- عموميت اعجاز قرآن براى تمامى افراد انس و جن
- مزايايى كه قرآن مشتمل بر آن است فوق طاعت بشرى است
- طرح يك سؤ ال درباره تحدّى قرآن و پاسخ به آن
- تحدى قرآن به علم
- معارف قرآن كريم باقى و ابدى است و قانون تحول و تكامل آنرا كهنه نمى سازد
- تحدى بكسى كه قرآن بر وى نازل شده
- سخنان بى اساس دشمنان اسلام در اينكه پيامبر معارف و علوم را از ديگران آموخته است
- تحدى قرآن كريم به خبرهائيكه از غيب داده
- نمونه هاى ديگرى از آيات قرآنى كه درباره امور غيبى است
- اخبار از حقايق علمى كه در زمان نزول قرآن در هيچ جاى دنيا اثرى از آن وجود نداشته است
- تحدى قرآن باينكه اختلافى در آن نيست
- اشكال بر ادعاى عدم اختلاف در قرآن و پاسخ آن ۱۰۵
- رفع شبهه درباره نسخ كه در قرآن صورت گرفته
- تحدى قرآن به بلاغت
- نمونه هائى از معارضاتى كه با قرآن شده
- دو شبهه پيرامون اعجاز بلاغت قرآن
- اعتقاد به ((صرف )) درباره معجزه بودن قرآن
- نادرستى اعتقاد به صرف
- آياتى از قرآن كريم كه ظهور در خلاف اعتماد بر صرف دارد
- پاسخ به دو شبهه ياد شده و توضيح اينكه چگونه بلاغت قرآن معجزه است
- در محدوديت قوه مدركه انسان
- معارف قرآنى متكى بر حقايقى ثابت و لايتغير است و اختلاف و دگرگونى در آن راه ندارد
- شروط حصول بلاغت بتمام معناى كلمه
- حق يكى است و چون قرآن حق است ميان اجزاء آن اختلاف نيست
- معجزه در قرآن بچه معنا است ؟ و چه چيز حقيقت آنرا تفسير مى كند؟
- اثبات بى پايگى سخنان عالم نمايانى كه در صدد تاءويل آيات داله بر وقوع معجزه ، بر آمده اند در چند فصل
- ۱ قرآن قانون عليت عمومى را مى پذيرد
- ۲ قرآن حوادث خارق عادت را مى پذيرد
- دو فرق بين وقايع عادى و معجزه خارق عادت
- كارهاى خارق العاده و توجيه علماء روانكاو از آنها
- معجزه و خوارق عادات نيز مستند به علل و اسباب هستند
- آيه (قد جعل اللّه شى ء قدرا) دلالت دارد بر صحت احتمال دوم
- بيان اينكه فقط خداوند به نظام و ارتباط بين موجودات آگاهى دارد در آيات قرآنى
- ۳ قرآن در عين اينكه حوادث مادى را بعلل مادى نسبت ميدهد بخدا هم منسوب ميدارد
- ۴ قرآن كريم براى نفوس انبياء تاءثيرى در معجزات قائل است
- تمامى امور خارق العاده مستند به مبادئى نفسانى و مقتضياتى ارادى هستند
- ۵ قرآن كريم همانطور كه معجزات را بنفوس انبياء نسبت ميدهد، بخدا هم نسبت ميدهد.
- بيان اينكه اراده و فعل انسان موقوف به اراده و فعل خدا است
- ۶ قرآن معجزه را به سببى نسبت ميدهد كه هرگز مغلوب نميشود.
- تفاوت بين سحر و معجزات و كرامات
- اشكال بر حجيت معجزه
- بيان جهت اعجاز معجزات و پاسخ به اشكال مذكور
- ۷ قرآن كريم معجزه را برهان بر حقانيت رسالت ميداند، نه دليلى عاميانه .
- جواب اشكال مطرح شده
- دو نوع عكس العمل مردم در انكار دعوى انبياء (ع )
- احتجاجاتى كه عليه رسول اكرم (ص ) شده و خداوند آنها را رد كرده است
- احتجاج بر توقع نزول فرشته و ديدن خداوند و ملائكه و رد آن در قرآن كريم
- درخواست معجزه بعنوان حجت و شاهد از انبياء براى پذيرش دعوت آنها
- بيان علت درخواست معجزه توسط امتهاى مختلف با ذكر يكمثل
- انحراف جمعى از اهل علم معاصر با تفسير مادى حقائق دينى و از آنجمله معجزه
- نتائجى كه اين گروه از تئوريها و فرضيات خود گرفته اند
- با عينك مادى معنويات و ماوراى طبيعت را نمى توان ديد
- ديدگاه دو گروه از اهل علم درباره حقايق نامبرده
- توضيح ((فاتقوا النار التى وقودها الناس والحجارة ...))
- آدمى در جهان ديگر جز آنچه خودش در اين جهان براى خود تهيه كرده چيزى ندارد
- بحث روايتى (شامل يك روايت درباره ((ازواج مطهره )))
نکات آیه
۱ - انسانها در همه ادوار و اعصار از آوردن همانند حتى براى سوره اى از سوره هاى قرآن ناتوانند. (فأتوا بسورة ... فإن لم تفعلوا و لن تفعلوا) حرف «لن» براى نفى همیشگى و ابدى است، لذا «لن تفعلوا» (هرگز همانند براى قرآن نمى آورید) دلالت براین دارد که: بشر در هیچ عصرى نمى تواند همانند براى قرآن بیاورد.
۲ - ناتوانى انسانها از آوردن همانند براى قرآن، از پیشگوییهاى قرآن است. (و لن تفعلوا)
۳ - ناتوانى انسانها از آوردن سخنى همانند سوره اى از قرآن، دلیل آسمانى بودن قرآن و حقانیت رسالت پیامبر (ص) است. (فإن لم تفعلوا و لن تفعلوا فاتقوا النار) چنانچه ناتوانى از آوردن همانند براى قرآن، دلالت بر آسمانى بودن آن نمى کرد; حجت بر مخالفان تمام نمى شد و تفریع «اتقوا النار» بر آن صحیح نمى بود.
۴ - قرآن، دلیل حقانیت خود و سند راستى و درستى نبوت پیامبر(ص) است. (فإن لم تفعلوا و لن تفعلوا فاتقوا النار)
۵ - خداوند، از منکران قرآن خواسته است تا در صورت عجز از آوردن همانند براى قرآن، به قرآن و رسالت پیامبر (ص) ایمان آورند. (فإن لم تفعلوا و لن تفعلوا فاتقوا النار) مراد از لزوم دورى از آتش دوزخ پرهیز از موجبات آن است و موجبات آتش - به قرینه موضوع بحث در این دو آیه (حقانیت قرآن و پیامبر (ص)) - انکار قرآن و رسالت پیامبر (ص) مى باشد. بنابراین «فاتقوا النار»; یعنى: فاتقوا الکفر بالقرآن و الرسول لتتقوا النار.
۶ - منکران دین بدون اتمام حجت با آنان، به آتش دوزخ گرفتار نخواهند شد. (فإن لم تفعلوا و لن تفعلوا فاتقوا النار) جواب شرط «فان لم تفعلوا» محذوف است و جمله «فاتقوا ...» جانشین آن شده است. جمله با تقدیر آن چنین است: فان لم تفعلوا تمت علیکم الحجة و ثبت لدیکم ان القرآن منزل من عنداللّه فاتقوا ...
۷ - رهایى از آتش دوزخ، در گرو ایمان به قرآن و تصدیق رسالت پیامبر (ص) است. (فإن لم تفعلوا و لن تفعلوا فاتقوا النار) برداشت فوق با توجّه به توضیح برداشت قبل، به دست مى آید.
۸ - آتش دوزخ، مهیّا شده براى کفرپیشگان (أعدّت للکفرین) اعداد (مصدر اعدت) به معناى حاضر کردن و مهیّا ساختن است.
۹ - آتش دوزخ هم اکنون مهیّا و موجود است. (أعدّت للکفرین) برداشت فوق با توجّه به ماضى بودن فعل «أعدت»، استفاده شده است.
۱۰ - منکران قرآن و سنگهاى دوزخ، هیزم و آتشگیره هاى آتش جهنمند. (فاتقوا النار التى وقودها الناس و الحجارة) «وقود» به هیزم و نیز به چیزى که با آن آتش روشن مى کنند، گفته مى شود.
۱۱ - کفرپیشگان در قیامت با آتشى که خود برافروخته اند، عذاب خواهند شد. (فاتقوا النار التى وقودها الناس و الحجارة أعدّت للکفرین)
روایات و احادیث
۱۲ - انس مى گوید: «تلا رسول اللّه (ص) هذه الایة «وقودها الناس و الحجارة» فقال: اوقد علیها ألف عام حتى إحمرت و ألف عام حتى إبیضت و ألف عام حتى اسودت فهى سوداء مظلمة لایطفأ لهبها;[۱] رسول خدا (ص) به دنبال قرائت این آیه «وقود الناس و الحجارة» فرمود: آتش [جهنم] را هزار سال شعلهور کردند تا سرخ گشت. و هزار سال شعلهور نمودند تا سفید گشت و هزار سال شعلهور کردند تا سیاه گشت پس آن آتش سیاه و ظلمانى است و شعله آن خاموش نمى شود».
موضوعات مرتبط
- اتمام حجت: نقش اتمام حجت ۶
- انسان: عجز انسان ۱، ۲
- ایمان: آثار ایمان به قرآن ۷; آثار ایمان به محمّد (ص) ۷; اهمیّت ایمان ۷; ایمان به قرآن ۵; ایمان به محمّد (ص) ۵; دعوت به ایمان ۵; متعلق ایمان ۵
- جهنم: آتش جهنم ۶، ۷، ۹; آتشگیره جهنم ۱۰، ۱۲; سنگهاى جهنم ۱۰; شعله آتش جهنم ۱۲; فعلیّت جهنم ۹; موانع جهنم ۷; موجبات جهنم ۸
- جهنمیان: ۸، ۱۰
- دین: کیفر مکذبان جهنمیان ۶
- عذاب: اهل عذاب ۸، ۱۱; عذاب بى بیان ۶; موجبات عذاب ۱۱
- قرآن: اعجاز قرآن ۱، ۲، ۳; پیشگویى قرآن ۲; دلایل حقانیت قرآن ۴; دلایل وحیانیت قرآن ۳; مکذبان قرآن در جهنم ۱۰; نقش قرآن ۴; همانند سازى براى قرآن ۱، ۲، ۳، ۵
- کافران: عذاب اخروى کافران ۱۱; فرجام کافران ۱۱; کافران درجهنم ۸
- کفر: آثار کفر ۸
- کیفر: نظام کیفرى ۶
- محمّد(ص): دلایل نبوت محمّد(ص) ۳، ۴
منابع
- ↑ الدر المنثور، ج ۱، ص ۹۰.