المؤمنون ٣٣
گسترشکپی متن آیه |
---|
ترجمه
المؤمنون ٣٢ | آیه ٣٣ | المؤمنون ٣٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الْمَلأُ»: اشراف و بزرگان و سران قوم (نگا: بقره / اعراف / ). «لِقَآءِ الآخِرَةِ»: دیدار آخرت. «أَتْرَفْنَاهُمْ»: بدیشان اموال و اولاد و ناز و نعمت دادیم. مراد اغنیاء و اقویاء است.
تفسیر
- آيات ۲۳ - ۵۴، سوره مؤ منون
- اشاره به عقيده بت پرستان درباره عبادت آلهه و معناى خطاب نوح عليه السلام به قوم خود: ((اعبدوا الله ...))
- افترائات و احتجاجات قوم نوح عليه السّلام در مقام انكار رسالت آنحضرت .
- و دورى گزيدن از قوم خود كه بعد از انكار و تكذيبشان محكوم به عذاب شده بودند
- اشراف و بزرگان قوم نوح عامه مردم را عليه پيامبراشان مى شورانند.
- نزول عذاب الهى و آغاز آن با صيحه اى آسمانى
- يادآورى سنت الهى : هدايت امم با ارسال رسل ، تكذيب امتها آنان را و عذاب الهى و...
- اشاره اى به رسالت موسى و هارون
- خطابى از خداوند به عموم پيامبران
- بحث روايتى (روايتى در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - جامعه نخستین پس از نوح(ع)، متشکل از مردم عادى و گروه اشراف (و قال الملأ من قومه ... و أترفنهم فى الحیوة الدنیا) «ملا»به سران و اشراف گفته مى شود. «اتراف» (مصدر «اترفنا») به معناى متنعم کردن و برخوردار ساختن است.
۲ - پیشگامى سران و اشراف جامعه پس از نوح، در مخالفت با پیامبرشان (و قال الملأ من قومه)
۳ - اشراف و سران جامعه پس از نوح، عناصرى مرفه و برخوردار از همه امکانات دنیوى (و قال الملأ من قومه ... و أترفنهم فى الحیوة الدنیا)
۴ - کفر ورزى و انکار معاد، دو مشخصه عمده اشراف جامعه پس از نوح (و قال الملأ من قومه الذین کفروا و کذّبوا بلقاء الأخرة)
۵ - نعمت ها و امکانات مادى انسان، از طرف خداوند است. (و أترفنهم فى الحیوة الدنیا)
۶ - کفر به یگانگى خدا - در عین برخوردارى از امکانات دنیوى - بارزترین نوع ناسپاسى در برابر نعمت هاى او است. (و قال الملأ من قومه الذین کفروا ... و أترفنهم فى الحیوة الدنیا) عبارت «و أترفناهم» حال است براى فاعل «کفروا»; یعنى، با این که خدا آنان را از امکانات دنیوى برخوردار ساخت، آنها به یگانگى او کفر ورزیدند و به پرستش غیر او رو آوردند.
۷ - تلاش اشراف جامعه پس از نوح، براى مخدوش ساختن رسالت پیامبرشان در نظر توده مردم (ما هذا إلاّ بشر مثلکم ... و یشرب ممّا تشربون)
۸ - تحقیر پیامبر پس از نوح و توهین به او، از سوى اشراف و سران قومش (ما هذا إلاّ بشر مثلکم) به کارگیرى «هذا» - که براى اشاره به نزدیک است - بیانگر نوعى توهین و تحقیر نسبت به پیامبر و مقام رسالت او است.
۹ - برخوردارى پیامبر از اوصاف بشرى، دستاویز اشراف جامعه پس از نوح در انکار رسالت وى (ما هذا إلاّ بشر مثلکم)
۱۰ - بشر بودن و خوردن و آشامیدن همانند انسان ها، مانع از رسالت در نظر اشراف و عناصر مرفه (ما هذا إلاّ بشر مثلکم یأکل ممّا تأکلون منه و یشرب ممّا تشربون)
۱۱ - توجه اشراف به خوردن و آشامیدن و غفلت آنان از فضایل علمى و معنوى مردان الهى (ما هذا إلاّ بشر ... و یشرب ممّا تشربون)
۱۲ - انکار بُعد معنوى انسان و منحصر پنداشتن او در بعد حیوانى (چون خوردن و آشامیدن)، عامل تکذیب رسالت پیامبرِ پس از نوح، از سوى اشراف (ما هذا إلاّ بشر مثلکم یأکل ممّا تأکلون منه و یشرب ممّا تشربون) تکیه اشراف برخوردن و آشامیدن براى انکار رسالت پیامبرشان، نشانگر این حقیقت است که آنان، انسان را موجودى در حد حیوان مى پنداشتند و منکر بعد معنوى او بودند.
۱۳ - «عن أمیرالمؤمنین(ع) ... و نوح(ع) حسده قومه فقالوا: «ما هذا إلاّ بشر مثلکم یأکل ممّا تأکلون و یشرب ممّا تشربون، و لئن أطعتم بشراً مثلکم إنّکم إذاً لخاسرون» ...; از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده است که فرمود: ... و قوم نوح نسبت به آن حضرت حسادت ورزیدند، پس گفتند: ما هذا إلاّ بشر مثلکم...». ۱- احتجاج طبرسى، ج ۱، ص ۲۳۴; بحارالأنوار، ج ۳۲، ص ۹۷، ح ۶۷.
موضوعات مرتبط
- اشراف: آثار مادیگرایى اشراف ۱۲; بینش اشراف ۱۰، ۱۱; غفلت اشراف ۱۱
- امتها: امت پس از نوح(ع) ۱; تاریخ امتها ۹
- امکانات مادى: منشأ امکانات مادى ۵
- انبیا: بشر بودن انبیا ۹، ۱۰; تاریخ انبیا ۸; دشمنان انبیا ۲; مکذبان انبیا ۹
- انسان: ابعاد انسان ۱۲
- خدا: نعمتهاى خدا ۵
- صالح(ع) : اهانت به صالح(ع) ۸; دشمنان صالح(ع) ۲; عوامل تکذیب صالح(ع) ۱۲
- قوم ثمود: اخلالگرى اشراف قوم ثمود ۷; اهانتهاى اشراف قوم ثمود ۸; بهانه جویى اشراف قوم ثمود ۹; دشمنى اشراف قوم ثمود ۲; رفاه اشراف قوم ثمود ۳; طبقات اجتماعى قوم ثمود ۱; کفر اشراف قوم ثمود ۴
- قوم عاد: اخلالگرى اشراف قوم عاد ۷; اهانتهاى اشراف قوم عاد ۸; بهانه جویى اشراف قوم عاد ۹; دشمنى اشراف قوم عاد ۲; رفاه اشراف قوم عاد ۳; طبقات اجتماعى قوم عاد ۱; کفر اشراف قوم عاد ۴
- قوم نوح: حسد قوم نوح ۱۳
- کفر: کفر به خدا ۶
- کفران: کفران نعمت ۶
- مرفهان: بینش مرفهان ۱۰; کفر مرفهان ۶
- معاد: مکذبان معاد ۴
- نعمت: منشأ نعمت ۵
- نوح(ع): حسد به نوح(ع) ۱۳; قصه نوح(ع) ۱۳
- هود(ع): اهانت به هود(ع) ۸; دشمنان هود(ع) ۲; عوامل تکذیب هود(ع) ۱۲
منابع