مريم ٥٣
ترجمه
مريم ٥٢ | آیه ٥٣ | مريم ٥٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مِن رَّحْمَتِنَا»: به خاطر مرحمت خود. از مرحمت خود. «أَخَاهُ هَارُونَ نَبِیّاً»: واژه (أَخا) مفعول و (هارُونَ) عطف بیان، و (نَبِیّاً) حال هارون است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ أَخِي هَارُونُ هُوَ أَفْصَحُ... (۱)
قَالَ قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَکَ يَا... (۰) وَ يَضِيقُ صَدْرِي وَ لاَ يَنْطَلِقُ... (۰) قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَکَ بِأَخِيکَ وَ... (۱) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ... (۰) وَ لَهُمْ عَلَيَ ذَنْبٌ فَأَخَافُ... (۰) وَ بَشَّرْنَاهُ بِإِسْحَاقَ نَبِيّاً... (۱)
تفسیر
- آيات ۵۱ - ۵۷ سوره مريم
- اشاره به اوصاف موسى (عليه السلام ): كان مخلصا... و قربناه نجيا
- اسماعيل صادق الوعد كيست ؟
- مقصود از ((رفعناه مكانا عليا(( درباره ادريس چيست ؟
- داستان اسمعيل صادق الوعد و سخنى درباره وفاى به عهد و مراتب آن
- داستان ادريس پيامبر(عليه السلام ) (رواياتواقول مختلف درباره آن جناب و سرگذشت او)
- روايتى طولانى از امام باقر عليه السلام درنقل داستان ادريس پيامبر(ع )
- روايتى در معناى آيه ((و رفعنا مكانا عليا((
- حكايت ادريس (ع ) و فرشته حامل آفتاب
- شرح حال ادريس (ع ) از زبان قفطى در كتاب ((اخبار العلماء باءخبار الحكما((
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا أَخاهُ هارُونَ نَبِيًّا «53»
و از رحمت خويش، برادرش هارونِ پيامبر را به او بخشيديم.
پیام ها
1- دعاى انبيا مستجاب است. موسى عليه السلام از خداوند خواست برادرش هارون را وزير او قرار دهد. وَ اجْعَلْ لِي وَزِيراً مِنْ أَهْلِي. هارُونَ أَخِي. اشْدُدْ بِهِ أَزْرِي «2» خداوند نيز با درخواست او موافقت كرد. وَهَبْنا لَهُ ... هارُونَ نَبِيًّا
2- همكار خوب، يكى از الطاف الهى است. وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا ... هارُونَ نَبِيًّا
3- در يك زمان ممكن است پيامبران متعدّدى حضور داشته باشند. وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا ... هارُونَ نَبِيًّا
4- مقام نبوّت مانع پيروى يك پيامبر از پيامبر ديگر نيست. وَهَبْنا لَهُ ... هارُونَ نَبِيًّا
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا أَخاهُ هارُونَ نَبِيًّا (53)
ديگر از جمله عطاهاى ما آنكه:
وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا: و بخشيديم مر موسى را و عطا فرموديم او را از
«1» نور الثقلين ج 3 ص 339. روايت 90.
«2» سوره قصص آيه 30.
«3» مجمع البيان ج 3 ص 508.
جلد 8 - صفحه 196
جهت رحمت و مهربانى ما بعضى از بخشش خود را. أَخاهُ هارُونَ نَبِيًّا: برادر او هارون را كه بزرگتر بود در سن پيغمبر، و او را وزير و معاون او گردانيديم در تدابير امور دينيه به جهت دعوت اجابت او كه گفت: «وَ اجْعَلْ لِي وَزِيراً مِنْ أَهْلِي هارُونَ أَخِي ...» «1»
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مُوسى إِنَّهُ كانَ مُخْلَصاً وَ كانَ رَسُولاً نَبِيًّا (51) وَ نادَيْناهُ مِنْ جانِبِ الطُّورِ الْأَيْمَنِ وَ قَرَّبْناهُ نَجِيًّا (52) وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا أَخاهُ هارُونَ نَبِيًّا (53)
ترجمه
و ياد كن در كتاب موسى را بدرستيكه او بود خالص كرده شده و بود پيغمبر رفيع منزلت
و ندا كرديم او را از جانب كوه طور كه طرف دست راستش بود و نزديك كرديم او را در حاليكه با ما خصوصى سخنگو بود
و بخشيديم مر او را از رحمت خودمان برادرش هرون را در حاليكه پيغمبر بود.
تفسير
- و ياد كن اى پيغمبر در قرآن موسى را همانا او موحّد و خالص كننده بود عبادت خود را بخدا يا خدا خالص كرده بود او را بعبادت خود چون بصيغه اسم فاعل و مفعول هر دو قرائت شده ولى معلوم است كه قرائت فتح بيشتر دلالت بر مدح دارد چون مشعر بمزيد عنايت الهيّه است نسبت باو و از ابتداء امر كه مبعوث برسالت شد مأمور با بلاغ هم بود پس خبر داد از جانب خداوند لذا رسول با آنكه اخص و اعلى است در كلام الهى مقدّم بر نبى شده كه اعمّ و عالى است چون رسول بر حسب لغت كسى است كه پيغام كسيرا ببرد و نبى كسى است كه خبر دهد اگر چه از خواسته كسى باشد ولى در كافى از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه پرسيدند
جلد 3 صفحه 479
از فرق ميان رسول و نبى در اين آيه فرمود نبى آنستكه در خواب مىبيند و صدا را ميشنود ولى فرشته را نمىبيند و رسول آنستكه در خواب مىبيند و صدا را مىشنود و فرشته را هم مشاهده ميكند در هر حال حضرت موسى از انبياء اولو العزم داراى كتاب و شريعت بوده و در مراجعت از خدمت حضرت شعيب چون بوادى ايمن از اراضى شام و كوه طور كه در جانب راست آنحضرت بود رسيدند اى محبوب حقيقى را شنيد كه بيانزد ما و مقرّب در گاه شو و با ما صحبت و راز و نياز كن و آنجا مبعوث برسالت و انذار فرعون و فرعونيان شد و از خداوند مسئلت نمود كه هارون برادر بزرگترش را با او در امر نبوّت شريك فرمايد تا كمك و وزير و معاون او باشد و خداوند اجابت فرمود و هارون را هم بخواهش آنحضرت بمقام رفيع نبوت رسانيد و اين نبوّت هارون رحمت و موهبتى بود از خداوند بحضرت موسى كه موجب پيشرفت امر تبليغ او شد و معلوم است كه مراد از قرب قرب شرفى است نه مكانى و زمانى چون ذات احديّت منزّه از زمان و مكان است و مراد از مناجات سخن گفتن خصوصى است كه در آن كسى شريك نباشد و باين جهت كليم اللّه خوانده شد در اكمال نقل نموده كه موسى عليه السّلام يكصد و بيست و شش سال و هارون يكصد و سى و سه سال عمر كرد ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ وَهَبنا لَهُ مِن رَحمَتِنا أَخاهُ هارُونَ نَبِيًّا (53)
و موهبت كرديم از براي موسي از رحمت خود برادرش هارون را نبي قرار داديم اشاره به آيات شريفه در سوره قصص موقعي که مأمور شدند بدعوت فرعون.
قالَ رَبِّ إِنِّي قَتَلتُ مِنهُم نَفساً فَأَخافُ أَن يَقتُلُونِ وَ أَخِي هارُونُ هُوَ أَفصَحُ مِنِّي لِساناً فَأَرسِلهُ مَعِي رِدءاً يُصَدِّقُنِي إِنِّي أَخافُ أَن يُكَذِّبُونِ قالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَ نَجعَلُ لَكُما سُلطاناً فَلا يَصِلُونَ إِلَيكُما بِآياتِنا أَنتُما وَ مَنِ اتَّبَعَكُمَا الغالِبُونَ آيه 33 تا 35.
و در سوره طه قالَ رَبِّ اشرَح لِي صَدرِي وَ يَسِّر لِي أَمرِي وَ احلُل عُقدَةً مِن لِسانِي يَفقَهُوا قَولِي وَ اجعَل لِي وَزِيراً مِن أَهلِي هارُونَ أَخِي اشدُد بِهِ أَزرِي وَ أَشرِكهُ فِي أَمرِي الي قوله تعالي قالَ قَد أُوتِيتَ سُؤلَكَ يا مُوسي.
جلد 12 - صفحه 455
آيه 26 تا 37 و غير اينکه موارد از آيات شريفه در سور قرآنيه لذا ميفرمايد: وَ وَهَبنا لَهُ مِن رَحمَتِنا أَخاهُ هارُونَ نَبِيًّا هارون داراي مقام نبوت بود لكن تابع موسي بوده چنانچه انبياء بعد از آدم تا زمان نوح تابع آدم بودند و تبليغ شريعة او را ميكردند و انبياء بعد از نوح تابع نوح بودند تا زمان ابراهيم، و انبياء بعد از ابراهيم در بني اسرائيل تابع دين ابراهيم بودند تا زمان حضرت خاتم و در بني اسرائيل تا زمان موسي و بعد از موسي تابع موسي تا زمان عيسي و بعد تابع عيسي تا زمان محمّد صلّي اللّه عليه و اله و سلّم و بسا ميشد در يك عصر هزار نبي هر كدام بناحيه مأموريت داشتند مثل علماء اعلام در هر عصر و زمان در نقاط مختلفه و اماكن كثيره مأمور بدعوت بدين مقدس اسلام لذا فرمود:
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 53)- پنجم: و سر انجام «از رحمت خود، برادرش هارون را که او نیز پیامبری بود به او بخشیدیم» تا پشتیبان و یار و همکار او باشد (وَ وَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا أَخاهُ هارُونَ نَبِیًّا).
نکات آیه
۱- برانگیخته شدن هارون(ع) به نبوت، موهبت خداوند و پرتوى از رحمت او به موسى(ع) بود. (و وهبنا له من رحمتنا أخاه هرون نبیًّا)
۲- هارون(ع)، در خدمت اهداف موسى(ع) بود و او را در انجام رسالت هاى الهى اش یارى مى کرد. (و وهبنا له ... هرون) تعبیر «بخشیدن هارون به موسى» مبالغه در خدمت گزارى کامل او به اهداف الهى برادرش موسى(ع) است. «نبیّاً» حال است و بیانگر این که «هارون» در حالى که خود نیز پیامبر بود، کمر به خدمت موسى(ع) بسته بود.
۳- حضرت موسى(ع) مشمول رحمت الهى (و وهبنا له من رحمتنا)
۴- هارون، برادر موسى(ع)، و داراى مقام رفیع نبوت (أاخاه هرون نبیًّا)
۵- حضرت موسى(ع)، در نزد خداوند، مقامى برتر از هارون(ع) داشت. (و وهبنا له من رحمتنا أخاه هرون نبیًّا) چون نبوت هارون موهبت براى موسى(ع) دانسته شده; چنین برمى آید که مقام موسى بسى بلندتر از هارون باشد.
۶- مقام نبوت، مانع پیروى از پیامبر دیگر نیست. (و وهبنا له من رحمتنا أخاه هرون نبیًّا)
۷- رحمت خداوند به پیامبران، پدیدآورنده زمینه هاى موفقیت آنان در اهداف رسالت (و وهبنا له من رحمتنا أخاه هرون نبیًّا)
۸- امکان تعدد پیامبران الهى در یک زمان (و وهبنا له ... هرون نبیًّا)
موضوعات مرتبط
- انبیا: آثار رحمت بر انبیا ۷; پیروى از انبیا ۶; پیروى انبیا ۶; عوامل موفقیت انبیا ۷; همزمانى انبیا ۸
- خدا: آثار رحمت خدا ۷; عطایاى خدا ۱
- رحمت: مشمولان رحمت۱، ۳
- موسى(ع): برادر موسى(ع) ۴; برترى موسى(ع) ۵; رحمت بر موسى(ع) ۱، ۳; مقامات موسى(ع) ۵; یاور موسى(ع) ۲
- نبوت: آثار نبوت ۶
- هارون(ع: مقامات هارون(ع ۱، ۴، ۵; نبوت هارون(ع ۱، ۴; نقش هارون(ع ۲