يونس ١٥

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۲۳ مرداد ۱۳۹۶، ساعت ۰۲:۱۵ توسط 127.0.0.1 (بحث) (QRobot edit)


ترجمه

و هنگامی که آیات روشن ما بر آنها خوانده می‌شود، کسانی که ایمان به لقای ما (و روز رستاخیز) ندارند می‌گویند: «قرآنی غیر از این بیاور، یا آن را تبدیل کن! (و آیات نکوهش بتها را بردار)» بگو: «من حق ندارم که از پیش خود آن را تغییر دهم؛ فقط از چیزی که بر من وحی می‌شود، پیروی می‌کنم! من اگر پروردگارم را نافرمانی کنم، از مجازات روز بزرگ (قیامت) می‌ترسم!»


يونس ١٤ آیه ١٥ يونس ١٦
سوره : سوره يونس
نزول : ٤ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٤٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بَیِّنَاتٍ»: جمع بیّنة، واضح و روشن. حال است. «تِلْقَآءِ»: سوی. جانب. از ماده (لقی) است. «مِن تِلْقَآءِ نَفْسِی»: از سوی خود. با اختیار و اراده خودم.


نزول

مقاتل گوید: این آیه درباره پنج نفر نازل شده است که عبارتند از: عبدالله ابن امیه المخزومى، ولید بن مغیرة، مکرز بن حفص، عمرو بن عبدالله بن ابى قیس العامرى.

عاص بن عامر بن هاشم، اینان به پیامبر گفتند: از براى ما کتابى بیاور که در آن ما را از عبادت بت‌هاى ما: لات و عزّى و مناة و هبل منع نکند و نیز بت‌پرستى را بر ما عیب نگیرد و نیز گویند: درباره مستهزئین و مسخره‌کنندگان نازل شده که گفته بودند یا محمد کتابى غیر از قرآن از براى ما، بیاور چنان که از کلبى روایت گردیده است.[۱]

تفسیر


نکات آیه

۱ - تماس مستقیم و بىواسطه پیامبر(ص) با مردم در ابلاغ پیام خدا (آیات قرآن) به آنان (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا ... ائت بقرءان غیر هذا) از جمله «ائت بقرآن غیر هذا» استفاده مى شود که پیامبر اکرم(ص) در میان مردم بود و با آنان تماس مستقیم داشت و خود، آیات الهى را بر آنان تلاوت مى فرمود.

۲ - قرآن، داراى ساختارى آیه آیه است. (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا)

۳ - قرآن، کتابى روشن و به دور از هر گونه ابهام و قابل درک براى همگان (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا بیّنت)

۴ - مشرکان عصر بعثت، منکر روز بازپسین بودند. (قال الذین لا یرجون لقاءنا)

۵ - قیامت، روز دیدار با خداوند (قال الذین لا یرجون لقاءنا)

۶ - انکار رسالت حضرت محمّد (ص) و آسمانى بودن قرآن، از ناحیه شرک پیشگان عصر بعثت (قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا)

۷ - مشرکان، در راستاى مخالفت با قرآن، به پیامبر(ص) پیشنهاد مى کردند: براى آنان به جاى قرآن، کتاب دیگرى را - که موافق خواسته ها و تمایلاتشان باشد - بخواند. (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا ... قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا)

۸ - شرک پیشگان عصر بعثت، قرآن را ساخته و پرداخته ذهن حضرت محمّد(ص) مى پنداشتند. (قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا أو بدّله)

۹ - تبدیل و برگرداندن محتواى قرآن به موضوعاتى باب طبع - با حفظ نظام و ساختار ظاهرى آن - یکى دیگر از پیشنهادهاى مشرکان به پیامبر(ص) در راستاى مخالفت با قرآن (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا بینت قال الذین لا یرجون لقاءنا ... أو بدّله)

۱۰ - طرح مسأله قیامت در قرآن و مطرح شدن موضوع دیدار انسانها با خدا در آن روز، از عمده ترین علل و اسباب مخالفت مشرکان با قرآن و پیامبر(ص) (قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا أو بدّله)

۱۱ - مخالفت مشرکان با رسالت پیامبر(ص) و قرآن کریم، برخاسته از روح لجاجت و گردنکشى آنان (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا بینت قال الذین لا یرجون لقاءنا ائت بقرءان غیر هذا أو بدّله) با توجّه به اینکه آیات الهى، آشکار و واضح بود و در عین حال مشرکان از پذیرش آن امتناع ورزیدند، برداشت فوق استفاده مى گردد.

۱۲ - قرآن پیام خدا، و پیامبر(ص) مأمور ابلاغِ بى کم و کاست آن، به مردم (قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى)

۱۳ - تغییر و تبدیل و کم و زیاد کردن کلام خدا (قرآن) خارج از قلمرو اختیارات پیامبر(ص) است. (قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى)

۱۴ - پیامبر اکرم (ص)، امین وحى و پیرو بى چون و چراى فرمانهاى الهى (إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۵ - پیامبر اکرم (ص)، کلام خدا (قرآن) را از راه وحى دریافت مى کرد. (ائت بقرءان غیر هذا ... إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۶ - رهبران و مبلغان دینى، وظیفه دار رساندن معارف الهى به مردم بدون هر گونه دخل و تصرف و کم و زیاد کردن (قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۷ - پرهیز از محور قرار دادن جلب رضایت مردم و سخن گفتن بر وفق و تمایلات و خواسته هاى نفسانى آنان، از وظایف مهم و اساسى رهبران و مبلغان دینى (و إذا تتلى علیهم ءایاتنا ... ائت بقرءان غیر هذا ... قل ما یکون لى أن أبدّله من تلقاءِى نفسى إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ)

۱۸ - هیچ کس، حتى پیامبران، در صورت سرپیچى از فرمانهاى خدا از عذاب اخروى در امان نیستند. (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۱۹ - پیامبراکرم (ص)، شخصیتى معصوم و به دور از هر نافرمانى و گناه (إن أتبع إلا ما یوحى إلىّ إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۰ - عصیان و سرپیچى از دستورهاى خداوند، موجب گرفتار شدن به عذاب اخروى است. (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۱ - تحریف دین (تغییر و تبدیل و کم و زیاد کردن وحى الهى) گناهى نابخشودنى و در پى دارنده عذاب اخروى (قل ما یکون لى أن أبدّله ... إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۲ - ترس از عذاب قیامت، بازدارنده آدمى از عصیان و سرپیچى از دستورهاى الهى (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

۲۳ - خدا پروردگار آدمیان است. (إن عصیت ربى)

۲۴ - اعتقاد و توجّه به ربوبیت خدا، بازدارنده آدمى از سرپیچى کردن از دستورهاى خدا (إنى أخاف إن عصیت ربى)

۲۵ - قیامت، روزى بزرگ و هراسناک (عذاب یوم عظیم)

۲۶ - ترس پیامبر اکرم (ص) از عذاب قیامت، عامل بازدارنده او از هر نافرمانى و گناه (إنى أخاف إن عصیت ربى عذاب یوم عظیم)

موضوعات مرتبط

  • انسان: مربى انسان ها ۲۳
  • ترس: آثار ترس از عذاب اخروى ۲۲
  • خدا: ربوبیت خدا ۲۳ ; کلام خدا ۱۲
  • دین: آثار تحریف دین ۲۱ ; اهمیّت تبلیغ دین ۱۶ ; گناه تحریف دین ۲۱ ; ممنوعیت تحریف دین ۱۶
  • ذکر: آثار ذکر ربوبیت خدا ۲۴
  • رهبران دینى: مسؤولیت رهبران دینى ۱۶، ۱۷
  • عذاب: موجبات عذاب اخروى ۲۰، ۲۱
  • عصیان: آثار عصیان از خدا ۲۰ ; موانع عصیان از خدا ۲۲، ۲۴
  • عصیانگران: حتمیت عذاب اخروى عصیانگران ۱۸
  • عقیده: آثار عقیده به ربوبیت خدا ۲۴
  • قرآن: آیات قرآن ۲ ; افترا به قرآن ۸ ; تحریف قرآن ۱۳ ; درخواست تبدیل قرآن ۷، ۹ ; ساختار قرآن ۲ ; سهولت فهم قرآن ۳ ; قرآن و ابهام ۳ ; مخالفان قرآن ۹ ; مکذبان قرآن ۶ ; وحیانیت قرآن ۱۵ ; وضوح قرآن ۳ ; ویژگیهاى قرآن ۳، ۱۲
  • قیامت: ترسناکى قیامت ۲۵ ; لقاءاللّه در قیامت ۵ ; مکذبان قیامت ۴ ; ویژگیهاى قیامت ۵، ۲۵
  • کیفر: تساوى در کیفر ۱۸ ; نظام کیفرى ۱۸
  • گناه: گناه نابخشودنى ۲۱
  • لقاءاللّه: وقت لقاءاللّه ۵
  • مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۱۶، ۱۷
  • محمّد(ص): آثار ترس محمّد(ص) ۲۶ ; ارتباط محمّد(ص) با مردم ۱ ; افترا به محمّد(ص) ۸ ; تبعیت محمّد(ص) از وحى ۱۴ ; تبلیغ محمّد(ص) ۱، ۱۲ ; ترس محمّد(ص) از عذاب اخروى ۲۶ ; تهمت به محمّد(ص) ۸ ; رسالت محمّد(ص) ۱۲ ; عصمت محمّد(ص) ۱۴، ۱۹ ; محدوده مسؤولیت محمّد(ص) ۱۳ ; مقامات محمّد(ص) ۱۴، ۱۹ ; مکذبان محمّد(ص) ۶ ; موانع عصیان محمّد(ص) ۲۶ ; وحى به محمّد(ص) ۱۵
  • مردم: جلب رضایت مردم ۱۷
  • مشرکان: تهمتهاى مشرکان صدر اسلام ۸ ; خواسته هاى مشرکان صدر اسلام ۷، ۹ ; صفات مشرکان ۱۱ ; طغیانگرى مشرکان ۱۱ ; لجاجت مشرکان صدر اسلام ۱۱ ; مخالفت مشرکان با قرآن ۷، ۱۰، ۱۱ ; مخالفت مشرکان با محمّد(ص) ۱۰، ۱۱ ; مشرکان صدر اسلام و قرآن ۶ ; مشرکان صدر اسلام و قیامت ۴ ; مشرکان صدر اسلام و محمّد(ص) ۶ ; مشرکان و محمّد(ص) ۷، ۸، ۹
  • وحى: امین وحى ۱۴
  • هواپرستى: اهمیّت اجتناب از هواپرستى ۱۷

منابع

  1. تفسیر مجمع البیان.