النبإ ٢٨
ترجمه
| النبإ ٢٧ | آیه ٢٨ | النبإ ٢٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«کِذَّاباً»: سخت تکذیب کردن. ستیزه‌جویانه دروغ پنداشتن. مصدر باب تفعیل است، همچون فِسّار (نگا: کشّاف) و قِصّار و خِرّاق (نگا: معانی‌القرآن).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۷ - ۴۰، سوره نباء
- اوصاف قيامت ، نباء عظيمى كه واقع خواهد شد
- توضيحى پيرامون به راه انداخته شدن كوه ها و سراب شدنشان (و سيرتالجبال فكانت سراباء)
- معناى ((احقاب )) كه درباره ماندن طاغيان در جهنم فرمود: ((لا بثين فيها احقابا))
- اشاره به مطابقت جزا با اعمال ، اعمالى كه ثبت و ضبط شده اند
- پاداش نيك متقين : نعمت هاى بهشتى
- بيان مقصود از اينكه فرمود: ((لا يملكون منه خطابا...))
- مراد از ((روح )) در: ((يوم يقوم الروح و الملئكه ....))
- منظور از كسانى كه در قيامت ((لا يتكلمون )) و مراد از استثناء: ((الا من اذن له الرحمن...))
- گفتارى درباره معناى روح و مراتب آن در قرآن
- رواياتى درباره معناى ((احقاب ))، مراد از ((روح ))، و... درذيل آيات گذشته
- ما هستيم آنها كه در قيامت اجازه سخن داشته شفاعت مى كنيم
نکات آیه
۱ - طغیان گران دوزخى، آیات الهى را دروغ شمرده و بر تکذیب آن اصرار مىورزیدند. (و کذّبوا بایتنا کذّابًا) «کذّاباً» (مصدر باب «تفعیل»)، مفعول مطلقى است که بر تأکید دلالت دارد.
۲ - آیات معاد در دیدگاه طغیان گران، دروغ و به دور از واقعیت است. (و کذّبوا بایتنا کذّابًا) مراد از «آیاتنا» - به قرینه «لایرجون حساباً» در آیه قبل - آیاتى است که معاد را مطرح کرده بود.
۳ - بسیارى از آیات قرآن، هشدار دهنده مردم درباره معاد و حسابرسى در قیامت است. (لایرجون حسابًا . و کذّبوا بایتنا کذّابًا) جمع بودن «آیات» بر نکته یاد شده دلالت دارد. به قرینه کلمه «حساباً» - در آیه قبل - موضوع حسابرسى در مجموعه آن آیات مطرح شده است.
۴ - طغیان گرى و گناه بى حد، پیامد تکذیب آیات و نشانه هاى خداوند است. (للطّ-غین ... و کذّبوا بایتنا کذّابًا) ارتباط این آیه با آیات پیشین، گویاى برداشت یاد شده است. مراد از «آیاتنا»، ممکن است آیات نازل شده از سوى خداوند باشد. هم چنین مى تواند علاوه بر آن، آیات و نشانه هاى وجود و یگانگى خداوند نیز باشد.
۵ - باور نداشتن معاد، زمینه ساز انکار تعالیم الهى و آموزه هاى دینى است. (لایرجون حسابًا . و کذّبوا بایتنا کذّابًا)
۶ - تکذیب آیات الهى، مایه گرفتارى به عذاب جهنم و محرومیت از لذّت برودت و آشامیدن آب در آخرت (إنّ جهنّم ... لایذوقون ... و کذّبوا بایتنا کذّابًا)
۷ - نوشیدن آب جوشان و خونابه چرکین و بدبو در جهنم، عقوبتى مناسب با گناه تکذیب آیات الهى (إلاّ حمیمًا و غسّاقًا ... و کذّبوا بایتنا کذّابًا) ترتیب پنج آیه مورد بحث، به گونه اى است که آیه «جزاء وفاقاً»، دو عقوبت قبل از خود را کیفرى مناسب، براى دو گناه بعد از خود قلمداد کرده است. عقوبت ها یکى منفى (لایذوقون) و دیگرى مثبت (إلاّ حمیماً و غساقاً) بود و گناهان نیز یکى منفى (لایرجون) و دیگرى مثبت (کذّبوا) است. آیه «جزاء وفاقاً» در میان آنها، گویاى تناسب عقوبت منفى با گناه منفى و تناسب عقوبت مثبت با گناه مثبت است. برداشت یاد شده بیانگر تناسب دو مثبت است.
موضوعات مرتبط
- آب: عوامل محرومیت از آب ۶
- آیات خدا: آثار تکذیب آیات خدا ۶; عوامل تکذیب آیات خدا ۴; مکذبان آیات خدا ۱
- جهنم: آب داغ جهنم ۷; بدبویى آشامیدنیهاى جهنم ۷; چرکابه جهنم ۷; موجبات جهنم ۶
- جهنمیان: تکذیبگرى جهنمیان ۱
- حسابرسى: تعدد آیات حسابرسى اخروى ۳; هشدار به حسابرسى اخروى ۳
- دین: آسیب شناسى دینى ۵; زمینه تکذیب دین ۵
- سرما: عوامل محرومیت از سرماى اخروى ۶
- طغیان: آثار طغیان ۴
- طغیانگران: تکذیبگرى طغیانگران ۱، ۲
- عذاب: موجبات عذاب اخروى ۶
- قرآن: هشدارهاى قرآن ۳
- کیفر: تناسب کیفر با گناه ۷
- گناه: آثار گناه ۴
- معاد: آثار تکذیب معاد ۵; تعدد آیات معاد ۳; مکذبان آیات معاد ۲; هشدار به معاد ۳
- نظام کیفرى :۷
