الروم ٤٢
ترجمه
| الروم ٤١ | آیه ٤٢ | الروم ٤٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أُنظُرُوا»: بنگرید. دقّت کنید (نگا: آل‌عمران / انعام / ، اعراف / ).
تفسیر
- آيات ۴۰ - ۴۷، سوره روم
- هيچ شاءنى از شؤ ون عالم از ((خلقت )) جدا نيست و لذا خالق عالم را شريكى نيست
- اشاره به وجود رابطه مستقيم بين اعمال مردم و حوادث عالم
- سخن عجيب مفسرين در ذيل آيه (ظهر الفساد فى البر و البحر...)
- دو دسته شدن مردم در روز قيامت ، كافران به سوى جهنم و نكو كرداران به سوى بهشت
- پاداشى كه خدا به مؤ منان صالح العمل مى دهدفضل او است كه ناشى از محبت خدا به بندگان خود مى باشد
- يادآورى آيت ((باد)) و آثار آن
- بحث روايتى (رواياتى در ذيلآيه : ((ظهر الفساد...)) و برخى ديگر از آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - پیامبر(ص) مأمور به تشویق مردم براى سیر و سفر در زمین، جهت مطالعه در سرگذشت پیشینیان (قل سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل)
۲ - پیامبر(ص) مأمور ابلاغِ پیام خداوند به مشرکان مکه (قل سیروا فى الأرض)
۳ - هشدار خداوند، مشرکان مکه را به فرجامى مانند فرجام مشرکان پیشین (قل سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل)
۴ - سیر و سفر در زمین، به منظور عبرت آموزى از سرگذشت پیشینیان، کارى بایسته و لازم است. (قل سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل)
۵ - توجّه به عاقبت ناگوار اقوام مشرک پیشین، عامل گرایش به توحید است. (هل من شرکائکم ... قل سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل)
۶ - انحطاط و رشد، داراى قوانینى ثابت است. (سیروا ... فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل) دعوت به مطالعه و عبرت آموزى، نشان دهنده این است که آنچه براى پیشینان رخ داده، در صورت انجام دادن کارى مانند کار آنان، باز رخ خواهد داد. این، حکایت از قانون مندى ثابتى مى کند.
۷ - آثارى از گذشتگان، در دست رس مردم مکه بود. (سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل)
۸ - تاریخ، از منابع شناخت است. (قل سیروا فى الأرض فانظروا)
۹ - پهنه زمین، داراى آثارى عبرت آموز از آثار گذشتگان است. (سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل)
۱۰ - ژرف نگرى در عاقبت بدفرجامان، عامل تصحیح گرایش هاى فکرى نادرست است. (سیروا ... فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل)
۱۱ - عقیده و عمل انسان، داراى نقش تعیین کننده در سرنوشت او است. (سیروا ... فانظروا) از دعوت به سیر و مطالعه در آثار گذشتگان، به دست مى آید که انسان، با سیر و مطالعه، مى تواند آینده خود را رقم بزند.
۱۲ - اکثریت هلاک شدگان به عذاب الهى، مشرک و چندگانه پرست بودند. (کان أکثرهم مشرکین) دعوت به ژرف نگرى در فرجام پیشینیان مشرک، گویاى این نکته است که افراد یاد شده، سرانجام خوبى نداشته و گرفتار عذاب الهى شده اند.
۱۳ - شرک، سرانجامى شوم و ناگوار دارد. (فانظروا کیف کان عقبة الذین ... کان أکثرهم مشرکین)
۱۴ - نابود شدن اقلیت غیرمشرک به هنگام نزول عذاب بر اقوام مشرک پیشین (فانظروا کیف کان عقبة ... کان أکثرهم مشرکین)
۱۵ - هلاکت و نابودى اقوام مشرک، در اثر عذاب الهى، بخشى از کیفر عمل آنان بوده است. (لیذیقهم بعض الذى عملوا ... فانظروا کیف کان عقبة الذین من قبل) چون این آیه، در مقام استشهاد براى مفاد آیه پیش است، این نکته به دست مى آید.
۱۶ - غیر از شرک، گناهان دیگرى وجود دارد که موجب گرفتار شدن به عذاب دنیوى مى شود. (فانظروا کیف کان عقبة الذین ... کان أکثرهم مشرکین) فرمان به مطالعه در عاقبت کسانى که به خاطر انحراف و پیمودن راه نادرست، گرفتار عذاب شدند و آنگاه یادآورى این نکته که اکثر آنان، مشرک بودند، نشان مى دهد که در میان گرفتار شدگان به عذاب، غیر مشرک هم بوده اند. بدیهى است از آن جایى که موحدان، گرفتار عذاب نمى شوند، به دست مى آید که آنان، گناهکار بوده اند.
۱۷ - شرک اکثریت مردم، عامل فساد زمین و درپى دارنده عذاب استیصال ظهر الفساد ... بما کسبت أیدى الناس ... فانظرواکیف کان عقبة الذین من قبل کان أکثرهم مشرکین «کان أکثرهم» به منزله تعلیل براى «کیف کان...» است و بنابراین، بیانگر این حقیقت است که شرک اکثریت، باعث فساد و در نتیجه عذاب هلاکت بار بوده است.
موضوعات مرتبط
- اقلیت: هلاکت اقلیت ۱۴
- اقوام پیشین: آثار باستانى اقوام پیشین ۷; عبرت از اقوام پیشین ۴; فرجام اقوام پیشین ۳; مطالعه تاریخ اقوام پیشین ۱; مطالعه فرجام اقوام پیشین ۱۰
- اکثریت: شرک اکثریت ۱۷
- انحطاط: قانونمندى انحطاط ۶
- ایمان: عوامل ایمان به توحید ۵
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۴، ۹; فواید تاریخ ۸
- تکامل: قانونمندى تکامل ۶
- خدا: عذابهاى خدا ۱۵; عمومیت عذابهاى خدا ۱۴; هشدارهاى خدا ۳
- ذکر: آثار ذکر فرجام اقوام پیشین ۵
- سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۱۱
- سیاحت: تشویق به سیاحت ۱; فلسفه سیاحت ۴
- شرک: فرجام شرک ۱۳
- شناخت: منابع شناخت ۸
- عذاب: اکثریت اهل عذاب ۱۲; شرک اهل عذاب ۱۲; موجبات عذاب استیصال ۱۷; موجبات عذاب دنیوى ۱۶
- عقیده: آثار عقیده ۱۱; عوامل تصحیح عقیده ۱۰
- عمل: آثار عمل ۱۱
- فرجام: فرجام شوم ۱۳
- فساد: عوامل فساد ۱۷
- گناه: آثار گناه ۱۶
- محمد(ص): تبلیغ محمد(ص) ۲; مسؤولیت محمد(ص) ۱، ۲
- مشرکان: فرجام مشرکان پیشین ۳; کیفر مشرکان ۱۵; هلاکت مشرکان ۱۵
- مشرکان مکه: هشدار به مشرکان مکه ۳
- مکه: آثار باستانى مکه ۷
