القصص ٦
ترجمه
| القصص ٥ | آیه ٦ | القصص ٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نُمَکِّنَ»: مکانت و منزلت بخشیم. سلطه و قدرت دهیم. مستقرّ سازیم و حکومت دهیم. «هَامَان»: وزیر فرعون و مستشار اعظم او بود «مَا»: آنچه. مراد هلاک فرعون و فرعونیان بر دست بنی‌اسرائیل است (نگا: یونس / ) که در اینجا به مقدّمات آن اشاره شده است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ... (۲) کَذٰلِکَ وَ أَوْرَثْنَاهَا بَنِي... (۰)
يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَکُمْ مِنْ... (۱) وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ... (۴) وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا... (۲) کَذٰلِکَ وَ أَوْرَثْنَاهَا بَنِي... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۴، سوره قصص
- غرض و مفاد سوره قصص : وعده جميل به مؤ منين با ذكر داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون
- از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند
- وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد
- معناى آيه : ((و نريد ان نمن على الذين استضعفوا فى الارض ...))
- الهام به مادر موسى (عليه السلام ): موسى را شير بده و چون بر او ترسيدى ودريايش بيانداز
- معناى ((خاطى ء)) و ((مخطى )) و مقصود از اينكه فرعون و فرعونيان را در گرفتن ازنيل ((خاطئين )) لقب داد
- معناى اينكه فرمود: ((واصبح فؤ اد موسى فادغا...))
- تعقيب و مراقبت خواهر موسى (ع ) او را بدرخواست مادرش
- بازگردانيده شدن موسى (ع ) به دامان مادر به لطف الهى
- بحث روايتى
- روايتى متضمن داستان توليد موسى (عليه السلام ) و به رود انداخته شدن او و...
نکات آیه
۱ - تعلق اراده الهى بر اختصاص دادن نقطه اى از زمین (ارض مقدس) به بنى اسرائیل [زمان موسى و فرعون] در خارج از کشور مصر (و نمکّن لهم فى الأرض) «تمکین» از ریشه «مکان» و به معناى اسکان دادن است. بنابراین «نمکّن لهم فى الأرض»; یعنى، «نجعل لهم مکاناًیستقرون فیه». گفتنى است «ارض مقدس» مکان و سرزمینى بود که خداوند براى بنى اسرائیل مقرر فرموده بود (ادخلوا الأرض المقدسة التى کتب اللّه لکم)، (مائده، آیه ۲۱).
۲ - بیرون آوردن بنى اسرائیل از محرومیت و فقر و قرار دادن امکانات دنیوى (سرزمین مستقل، قدرت و مکنت) در اختیار آنان، نمودى دیگر از امتنان الهى بر آنها (و نرید أن نمنّ ... و نمکّن لهم فى الأرض)
۳ - آگاهى قبلى فرعون از خطرساز بودن بنى اسرائیل براى حکومت و نظام سرکوبگر وى (و نرى فرعون و همن و جنودهما منهم ما کانوا یحذرون)
۴ - فرعون، هامان و سپاهیانش همواره از خطر بنى اسرائیل، در هراس بودند. (و نرى فرعون و همن ... ما کانوا یحذرون) جمله «کانوا یحذرون» ماضى استمرارى و بیانگر ترس دائمى فرعونیان از بنى اسرائیل است.
۵ - نقش کلیدى هامان در دستگاه حکومت فرعون (و نرى فرعون و همن و جنودهما)
۶ - قرار داشتن سپاهیان حکومت فرعون، تحت فرماندهى وى و هامان (فرعون و همن و جنودهما)
۷ - تعلق اراده الهى بر نابودى فرعون و دستگاه استکبارى وى (و نرى فرعون و همن و جنودهما منهم ما کانوا یحذرون)
موضوعات مرتبط
- بنى اسرائیل: اسکان بنى اسرائیل ۱; تاریخ بنى اسرائیل ۱، ۴; ترس از بنى اسرائیل ۴; منت بر بنى اسرائیل ۲; منشأ امکانات دنیوى بنى اسرائیل ۲; منشأ قدرت بنى اسرائیل ۲; منشأ نجات بنى اسرائیل ۱; منشأ نعمتهاى بنى اسرائیل ۲; نجات بنى اسرائیل ۲; نقش بنى اسرائیل ۳
- خدا: آثار اراده خدا ۱، ۷; امتنان خدا ۲; نعمتهاى خدا ۲
- سرزمینها: بنى اسرائیل در سرزمین مقدس ۱
- فرعون: پیش بینى فرعون ۳; ترس فرعون ۴; زمینه شکست فرعون ۳; فرماندهى فرعون ۶; فرمانده سپاه فرعون ۶; منشأ نابودى فرعون ۷
- فرعونیان: ترس فرعونیان ۴; منشأ نابودى فرعونیان ۷
- هامان: ترس هامان ۴; فرماندهى هامان ۶; نقش هامان ۵
