التوبة ٨٢
ترجمه
| التوبة ٨١ | آیه ٨٢ | التوبة ٨٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«فَلْیَضْحَکُوا ... وَ لْیَبْکُوا»: مراد خبر است. یعنی: می خندند. و گریه می‌کنند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۶ - ۸۱، سوره توبه
- ادامه آيات مربوط به كسانى كه از رفتن به جنگ سرباز زدند و نكوهش و تهديد آنان به عذاب آخرت
- نهى از نمازگزاردن بر جنازه منافقين و ايستادن در كنار گور آنان
- بر خلاف منافقين ، مؤ منين به ماندن در خانه و شهر راضى نشدند بلكه بااموال و انفس خود به جهاد برخاستند
- نكته موجود در جمله : (( اعدّ الله لهم جنات ... )) و اينكه ورود به جنت براى مؤ منين مجاهد مشروط به باقى ماندن آنان به صفاى ايمان و اصلاحاعمال است
- مقايسه بين فقراء و تهيدستان كه آمادگى خود را براى جهاد اعلام نمودند، و دروغگويان منافق
- كسانى كه حكم وجوب جهاد از آنها برداشته شده و معذور مى باشند
- عذرخواهى منافقين از شما بعد از جنگ مسموع و مقبول نيست و نبايد از آنها راضى شويد
- روايتى در ذيل آيه شريفه : (( فرح المخلفون ... ))
- رواياتى در ذيل آيه اى كه از نمازگزاردن بر جنازه ميت منافق و حضور در كنار قبر او نهى مى كند (و لا تصل احد منهم )
- بيان ضعف و جعلى بودن رواياتى كه حاكى از نمازگزاردن پيامبر (ص ) بر جنازه عبدالله بن ابى و حضور او در كنار قبر او و... مى باشد
- چند روايت در مورد خوالف (كسانى كه با پيامبر به قصد تبوك نرفتند)
- چند روايت در مورد بكائين (چند نفرى كه به سبب نداشتن مركب براى حضور يافتن در جنگ بسيار گريستند)
نکات آیه
۱ - خوشحالى و خنده منافقان متخلف از جهاد، اندک و زودگذر در مقایسه با عذابها و گریه هاى اخروى آنان (فلیضحکوا قلیلا و لیبکوا کثیراً) برداشت فوق بر این اساس است که جمله «فلیضحکوا» در مورد دنیا و «و لیبکوا» در مورد آخرت باشد.
۲ - شادى اندک و رنج طولانى منافقان در دنیا، بازتاب عملکرد آنان و کیفر الهى براى ایشان (فلیضحکوا قلیلا و لیبکوا کثیراً جزاء بما کانوا یکسبون) برداشت فوق بدین احتمال است که خنده و گریه در «فلیضحکوا قلیلاً و لیبکوا کثیراً» هر دو مربوط به دنیا باشد.
۳ - گریه هاى طولانى منافقان در آتش سوزان دوزخ (قل نار جهنم أشد ... و لیبکوا کثیراً) برداشت فوق با توجّه به این است که «فلیضحکوا قلیلاً و لیبکوا کثیراً» متفرع بر «قل نار جهنم أشد حراً» در آیه قبل باشد.
۴ - متخلفان از جهاد، نباید از تخلف خویش مسرور گردند; بلکه باید از پیامد ناگوار ترک این فریضه، محزون و غمزده باشند. (فرح المخلفون ... فلیضحکوا قلیلاً و لیبکوا کثیراً)
۵ - خوشیهاى دنیا در مقایسه با رنجهاى اخروى براى گناهکاران بسى ناچیز است. (فلیضحکوا قلیلاً و لیبکوا کثیراً)
۶ - تخلف از جهاد و فرمان رسول خدا (ص) و اخلال در بسیج و تجهیز سپاه اسلام، جرمى است بزرگ. (خلف رسول اللّه ... قالوا لاتنفروا ... قل نار جهنم ... جزاء بما کانوا یکسبون)
۷ - توجّه به شدت حرارت آتش دوزخ، عامل خشنودى اندک انسان و گریه طولانى وى در دنیا و بیم او بر فرجام خویش (قل نار جهنم أشد حراً ... فلیضحکوا قلیلاً و لیبکوا کثیراً)
۸ - استمرار بر گناه، مسلتزم عذاب دوزخ و رنج طولانى (قل نار جهنم أشد ... جزاء بما کانوا یکسبون) «کانوا یکسبون» مفید استمرار است. زیرا فعل مضارع آن گاه که با «کان» و نظایر آن استعمال شود، بر استمرار دلالت مى کند.
۹ - کیفرهاى الهى در قیامت بازتاب کردار ناشایست خود انسانهاست. (و لیبکوا کثیراً جزاء بما کانوا یکسبون) با توجّه به اینکه خداوند، گریه و رنج طولانى را کیفر گناهان طولانى و مستمر کافران و منافقان قرار داده است، برداشت فوق استفاده مى شود.
موضوعات مرتبط
- تزکیه: عوامل تزکیه ۷
- جرایم: مراتب جرایم ۶
- جهاد: جرم اخلال در جهاد ۶; جرم تخلف از جهاد ۶; متخلفان از جهاد و اندوه ۴; متخلفان از جهاد و سرور ۴
- جهنم: موجبات جهنم ۸
- خدا: کیفرهاى خدا ۲، ۹
- ذکر: آثار ذکر آتش جهنم ۷
- رفتار: پایه هاى رفتار ۷
- رنج: موجبات رنج هاى طولانى ۸
- سرور: عوامل تعدیل سرور دنیوى ۷; کمى سرور دنیوى ۵
- عصیان: جرم عصیان از محمّد (ص) ۶
- عمل: آثار عمل ۲; آثار عمل ناپسند ۹
- فرجام اندیشى: عوامل فرجام اندیشى ۷
- کیفر: موجبات کیفر اخروى ۹
- گریه: عوامل گریه پسندیده ۷
- گناه: آثار اصرار بر گناه ۸
- گناهکاران: رنجهاى اخروى گناهکاران ۵; کمى سرور گناهکاران ۵
- منافقان: خنده منافقان ۱; رنجهاى طولانى منافقان ۲; کمى سرور منافقان ۱، ۲; کیفر دنیوى منافقان ۲; گریه اخروى منافقان ۱، ۳; گریه طولانى منافقان ۳; منافقان در جهنم ۳; منافقان متخلف از جهاد ۱
