الأنعام ٢٤
ترجمه
| الأنعام ٢٣ | آیه ٢٤ | الأنعام ٢٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أُنظُرْ»: بنگر. مراد این است که دقّت کن و با چشم عقل ببین. «ضَلَّ عَنْهُمْ»: از ایشان ناپدید گردید. (ضَلَّ) در اینجا به معنی (غابَ) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً... (۱)
بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا کَانُوا... (۲) وَ لَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَادَى کَمَا... (۲)
تفسیر
- آيات ۳۲ - ۲۱، سوره انعام
- توضيح اينكه افترا زننده بر خداى عزوجل و تكذيب كننده آيات او از هر ظالمى ظالم تراست .
- قول به جواز شفاعت پيغمبر (ص ) و ائمة معصومين (ع ) و اولياء الله شرك نيست .
- معناى (( فلاح )) .
- توضيح اينكه : ظالمان (( فلاح )) نمى يابند و به آرزوها و اهداف خود نمى رسند (انهلا يفلح الظالمون ).
- بيان اينكه مشركين در قيامت آلهه دروغين خود را نمى يابند.
- سرّ دروغگويى كفار در روز قيامت .
- مواجه شدن با آتش و هول روز قيامت كفار را به تمناى رجوع به دنيا وادار مى كند نه ظهور حق .
- وجوه نه گانه اى كه درباره (( بل بدالهم من الله ... )) گفته شده است .
- دروغ گفتن كفار، در آرزوى رجوع به دنيا و عدم تكذيب آيات خدا.
- روايات و شواهدى در مورد ايمان جناب ابوطالب .
- دو روايت در مورد عالم ذر، در ذيل جمله : (( و لو ردوا العادوا لما عنه ... )) .
نکات آیه
۱- مشرکان در قیامت به دروغ منکر شرک ورزى خویش در دنیا مى شوند. (و اللّه ربنا ما کنا مشرکین. انظر کیف کذبوا على أنفسهم)
۲- شرک، باطل و اعتقاد به آن تحمیل دروغ بر خویشتن است. (انظر کیف کذبوا على أنفسهم) جمله «کذبوا ...» بیان حال مشرکان در دنیا مى تواند باشد. یعنى مشرکان در دنیا با عقیده شرک بر خود نیز دروغ بستند. زیرا فطرت و جان آدمى گواه بر توحید است.
۳- ظهور بطلان شرک و پوچى معبودهاى دروغین در قیامت (و ضل عنهم ما کانوا یفترون) از کاربردهاى فعل «ضل» جایى است که چیزى از بین رفته است و باطل شود. در لسان العرب آمده است: «ضل الشىء إذا ضاع»
۴- ظهور بى پایگى و پوچى عقیده شرک در قیامت، صحنه اى در خور تأمل و درس آموز (انظر کیف کذبوا على أنفسهم و ضل عنهم ما کانوا یفترون)
۵- مشرکان، على رغم اصرار بر شرک خویش در دنیا، در آخرت به شدت آنان را انکار مى کنند. (قالوا و اللّه ربنا ما کنا مشرکین ... و ضل عنهم ما کانوا یفترون) مفاد جمله «ما کانوا یفترون» ماضى استمرارى است که دلالت بر تداوم و اصرار مشرکان بر عقاید خویش در دنیا دارد.
۶- قیامت، روز تجلى حقایق و از میان رفتن پرده هاى اوهام است. (و ضل عنهم ما کانوا یفترون)
۷- پیامبر اکرم(ص) هم اکنون شاهد سرنوشت ذلتبار مشرکان در قیامت* (انظر کیف کذبوا على أنفسهم و ضل عنهم ما کانوا یفترون) فعل «انظر» خطاب به پیامبر (ص) است. توجه به گزینش این مخاطب ویژه، این احتمال را که پیامبر(ص) در دنیا نیز با چشم ملکوتى خود شاهد صحنه هاى قیامت هستند، تقویت مى کند.
۸- شرک، افترا و پندارى باطل و ساختگى است. (و ضل عنهم ما کانوا یفترون)
۹- دروغپردازى مشرکان، حتى در قیامت (انظر کیف کذبوا على أنفسهم و ضل عنهم ما کانوا یفترون)
موضوعات مرتبط
- خود: تحمیل دروغ بر خود ۲
- شرک: افتراى شرک ۸; بطلان شرک ۳، ۸; بى منطقى شرک ۴; حقیقت شرک ۲، ۸; ظهور بطلان شرک ۴
- عقیده: باطل ۲، ۸
- قیامت: دروغ در قیامت ۱; ظهور حقایق در قیامت ۳، ۴، ۶; یقین در قیامت ۶
- محمّد(ص): علم غیب محمّد(ص) ۷
- مشرکان: دروغگویى اخروى مشرکان ۱، ۹; ذلت اخروى مشرکان ۷; سرنوشت مشرکان ۷; مشرکان در قیامت ۱، ۵، ۹; مشرکان و انکار شرک ۱، ۵
- معبودان باطل: بطلان معبودان باطل ۳; معبودان باطل در قیامت ۳
