الانسان ٢٢
ترجمه
الانسان ٢١ | آیه ٢٢ | الانسان ٢٣ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مَشْکُوراً»: مورد تشکّر (نگا: اسراء / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
إِنَ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ... (۰) وَ نَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِمْ مِنْ... (۲) کُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً بِمَا... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۲، سوره دهر
- اشاره به مضامين سوره مباره دهر
- مراد از اينكه انسان شى ء مذكورى نبوده ، و احتجاجى كه اين بيان متضمّن است
- مقصود از ابتلاء انسان (نبتليه ) و آنچه از تفريع ((فجعلناه سميعا بصيرا)) بر آناستفاده مى شود
- معناى شكر و كفر و دو نكته اى كه از آيه : ((انّا هديناهالسبيل امّا شاكرا و كفورا)) استفاده مى شود
- فرق بين هدايت تكوينى و هدايت تشريعى
- بيان اينكه فطرت و خلقت آدمى شاهد بر حقّ و واجب الاتّباع بودن دعوت تشريعى الهىاست
- مراد از ((ابرار))، و صفات ايشان
- توضيحى در مورد تنعّم ابرار و نوشيدنشان از چشمه اى كه ((يشرب بها عباداللّه ...))
- مفاد، سبب و محلّ نزول آيه : ((و يطعمون الطعام على حبّه ...))
- معناى اينكه عملى به خاطر وجه اللّه انجام شود
- وصف نعمت هاى بهشتى ابرار كه در مقابل صبرشان در راه خدا داده شده اند
- مقصود از ((شراب طهور)) كه در بهشت به ابرار نوشانده مى شود
- اشاره به وجه اينكه در شمار نعم بهشتى ابرار، از حورالعين نام برده نشده است
- چند روابت حاكى از مدنى بودن سوره هل اتى
- رواياتى راجع به نزول سوره هل اتى در شاءن اميرالمؤ منين و فاطمه (عليهماالسّلام )
- چند روايت از طرق عامّه دالّ بر جضور مردى سياه نزدرسول اللّه (صلى الله عليه و آله ) و نزول سوره هل اتى
- نقد و بررسى روايات فوق و اثبات نزول سوره در شاءن(اهل بيت (ع ) )
- ردّ سخن يكى از مفسّرين دائر بر اينكه سوره هل اتى مكّى است
- رواياتى در بيان معناى جمله : ((لم يكن شيئا مذكورا))
- رواياتى ديگر در زيل برخى آيات گذشته : ((انا هديناهالسبيل ...))، ((عينا يشرب بها عباد الله ...))، ((و يطعمون الطعام ...)) و...
- رواياتى در تفسير آيات مربوط به وصف بهشت و نعمتهاى آن
- (در ذيل آيه : ((هل اتى على الانسان حين من الدهر لم يكن شيئا مذكورا))
نکات آیه
۱ - نعمت هاى الهى در بهشت، پاداش فراهم آمده براى ابرار (إنّ هذا کان لکم جزاء) «هذا» به مجموع نعمت هایى اشاره دارد که در آیات گذشته یاد شده است.
۲ - تخت هاى مزیّن در هوایى مطبوع، میوه هاى آماده، انواع شراب هاى دلپذیر، جوانکان خدمت گزار و لباس هاى فاخر، از نعمت هاى اختصاصى براى ابرار در بهشت متّکئین فیها على الأرائک ... و ذلّلت قطوفها... یسقون فیها کأسًا ... یطوف علیهم ولدن ... علیهم ثیاب سندس ... إنّ هذا کان لکم جزاء تقدیم جار و مجرور (لکم) مفید اختصاص است. ضمن آن که لام در «لکم»، مى تواند براى اختصاص باشد.
۳ - اعمال نیک انسان، در پى دارنده پاداش الهى در قیامت (إنّ هذا کان لکم جزاء)
۴ - معاد انسان و زندگى اخروى او، جسمانى است. و جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا . متّکئین فیها على الأرائک ... دانیة علیهم ظللها ... و حلّوا أساور من فضّة ... إنّ هذا کان لکم جزاء از مجموع پاداش هایى که براى ابرار در خلال یازده آیه گذشته بیان شده، استفاده مى شود که معاد انسان و حیات اخروى او جسمانى است.
۵ - کوشش ها و تلاش هاى ابرار، مورد سپاس و قدردانى خداوند است. (و کان سعیکم مشکورًا)
۶ - بهره مندى از نعمت هاى سرشار بهشتى، جلوه تقدیر و سپاس گزارى خداوند از ابرار (و جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا . إنّ هذا کان لکم جزاء و کان سعیکم مشکورًا)
۷ - وفاى به نذر، خوف از قیامت و دستگیرى خالصانه از بینوایان، یتیمان و اسیران، موجب بهره مندى از پاداش هاى بهشتى و مورد ستایش و قدردانى خداوند (یوفون بالنذر و یخافون یومًا ... إنّ هذا کان لکم جزاء و کان سعیکم مشکورًا)
۸ - نعمت هاى سرشار بهشت، پاداش الهى اهل بیت(على، فاطمه، حسن و حسین(ع)) (إنّ الأبرار یشربون من کأس ... و سقیهم ربّهم شرابًا طهورًا . إنّ هذا کان لکم جزاء) برداشت یاد شده، با توجه به شأن نزولى است که از طریق شیعه و سنى نقل شده است و آن این که از آیه ۵ تا آیه مورد بحث (آیه ۲۲- )، درباره آن بزرگواران نازل شده است. (مجمع البیان، ج ۱۰; الکشاف، ج ۴، ذیل آیه)
۹ - تقدیر و سپاس گزارى خداوند از اهل بیت (على، فاطمه، حسن و حسین(ع))، در قبال نیک کردارى آنان (إنّ الأبرار ... و کان سعیکم مشکورًا)
۱۰ - برخوردارى از نعمت هاى سرشار بهشت، جلوه تقدیر و سپاس گزارى خداوند از اهل بیت(على، فاطمه، حسن و حسین(ع)) (إنّ الأبرار یشربون من کأس ... و کان سعیکم مشکورًا)
موضوعات مرتبط
- ابرار: ابرار در بهشت ۲; پاداش اخروى ابرار ۱; تشکر از ابرار۵، ۶
- اسیر: آثار انفاق به اسیر ۷
- امام حسن(ع): پاداش اخروى امام حسن(ع) ۸; تشکر از امام حسن(ع) ۹، ۱۰; عمل صالح امام حسن(ع) ۹; نعمتهاى اخروى امام حسن(ع) ۱۰
- امام حسین(ع): پاداش اخروى امام حسین(ع) ۸; تشکر از امام حسین(ع) ۹، ۱۰; عمل صالح امام حسین(ع) ۹; نعمتهاى اخروى امام حسین(ع) ۱۰
- امام على(ع): پاداش اخروى امام على(ع) ۸; تشکر از امام على(ع) ۹، ۱۰; عمل صالح امام على(ع) ۹; نعمتهاى اخروى امام على(ع) ۱۰
- انفاق: اخلاص در انفاق ۷
- اهل بیت(ع): پاداش اخروى اهل بیت(ع) ۸; تشکر از اهل بیت(ع) ۹، ۱۰; نعمتهاى اخروى اهل بیت(ع) ۱۰
- بهشت: پاداش بهشت ۸; تختهاى مزین بهشت ۲; خدمتکاران بهشت۲; گوارایى آشامیدنیهاى بهشت ۲; لباسهاى بهشت ۲; منشأ نعمتهاى بهشت ۶; میوه هاى بهشت ۲; نعمتهاى اخروى بهشت۲; نعمتهاى بهشت ۱، ۲، ۸; ویژگیهاى بهشت ۲; هواى مطبوع بهشت ۲
- پاداش: موجبات پاداش اخروى ۳، ۷
- ترس: آثار ترس از قیامت ۷
- خدا: زمینه مدحهاى خدا ۷; شکرگزارى خدا ۵، ۶، ۹; نشانه هاى شکرگزارى خدا ۱۰
- عمل صالح: آثار عمل صالح ۳
- فاطمه(س): پاداش اخروى فاطمه(س) ۸; تشکر از فاطمه(س) ۹، ۱۰; عمل صالح فاطمه(س) ۹; نعمتهاى اخروى فاطمه(س) ۱۰
- مساکین: آثار انفاق به مساکین ۷
- معاد: معاد جسمانى ۴
- نذر: آثار وفاى به نذر ۷
- یتیم: آثار انفاق به یتیم ۷