الشورى ١٠
ترجمه
| الشورى ٩ | آیه ١٠ | الشورى ١١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«فَحُکْمُهُ إِلَی اللهِ»: داوری آن به خدا واگذار می‌گردد. مراد مراجعه به قرآن و رهنمود گرفتن از آن است. البتّه پس از قرآن، مراجعه به سنّت نبوی است (نگا: نساء / ). «أُنِیبُ»: مراجعه می‌کنم (نگا: هود / ، رعد / ، زمر / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۷ - ۱۲ سوره شورى
- دعوت پيامبر اسلام (ص ) جهانى ، ولى تدريجى و مرحله به مرحله بوده است
- شرح مفاد آيه : ((و لو شاء الله لجعلهم امه واحده )) و نقد و رد وجوهى كه پيرامون آنگفته شده است
- قول صاحب كشاف در معنى آيد
- گفتار ديگر مفسرين كه امة واحده را به معناى كفر همگانى گرفته اند
- دو دليل در رد اين نظريه
- بيان انحصار ولايت در خداى سبحان و احتجاجاتى براى اينكه بايد فقط خدا ولىگرفته شود
- تقسيم احكام خداوند به تكوينى و تشريحى كه هر دو اختصاص به خداوند دارند
- تعليل انحصار ولايت در خداى تعالى به اينكه ((حكم فقط از آن او است ))
- اثر يكتاپرستى و خدا را ولى گرفتن اين است كه انسان در تكوين و تشريع خدا رامرجع مى داند
- احتجاج بر انحصار ربوبيت در خداى سبحان
نکات آیه
۱ - خداوند، مرجع نهایى حل اختلافات بشرى است. (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه)
۲ - قیامت، صحنه روشن شدن حقایق و حل اختلافات انسان ها به وسیله خداوند (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) برداشت یاد شده بنابر این نکته است که حکم الهى در «فحکمه» جنبه عینى و واقعى داشته باشد; یعنى، آشکارکردن حقایق در مورد اختلافات، با توجه به آیات پیشین - که در زمینه قیامت بود - به دست مى آید.
۳ - لزوم مراجعه به حکم خداوند در رفع اختلافات (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه)
۴ - رفع اختلافات و نزاع هاى بشر، از اهداف شریعت هاى الهى است. (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) چنانچه «حکم» در آیه شریفه به معناى شریعت باشد، از این که رفع اختلافات منوط به حکم الهى شده است، مطلب بالا استفاده مى شود.
۵ - انسان ها بدون استمداد از شریعت الهى، از حل اختلافات خویش ناتوان اند. (و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) چنانچه جمله «فحکمه...» در مقام انشا باشد از ارجاع حکم به خداوند، مطلب بالا استفاده مى شود.
۶ - مقام ولایت و سرپرستى خداوند، مقتضى مرجعیت نهایى او براى رفع تنازعات بشرى است. (فاللّه هو الولىّ ... و ما اختلفتم فیه من شىء فحکمه إلى اللّه) از ارتباط این آیه با آیه قبل، مى توان استفاده کرد که ولایت خداوند، مقتضى مرجعیت او در حل اختلافات است.
۷ - توان مندى بر رفع اختلافات و داورى بایسته، از شؤون ولایت (فاللّه هو الولىّ ... و ما اختلفتم فیه من شىء)
۸ - ولایت منحصر و بى همتا، قدرت نامحدود و مرجعیت نهایى در تشریع و داورى، از ویژگى هاى پروردگار جهان (فاللّه هو الولىّ ... ذلکم اللّه ربّى)
۹ - پیامبر(ص) تحت ولایت و تربیت ویژه الهى (ذلکم اللّه ربّى)
۱۰ - توکل بر خداوند و انابه (رجوع در تمامى امور) به او، از خصلت هاى بارز پیامبر(ص) (اللّه ربّى علیه توکّلت و إلیه أنیب)
۱۱ - لزوم توکل، تنها بر خداوند و پذیرش مرجعیت وى در تمامى امور (اللّه ربّى علیه توکّلت و إلیه أنیب) از تقدم «علیه» بر «توکّلت» و «إلیه» بر «أنیب»، حصر استفاده مى شود.
۱۲ - توکل و انابه، ره آورد اعتقاد و باور به ربوبیت بى همتاى الهى (اللّه ربّى علیه توکّلت و إلیه أنیب)
موضوعات مرتبط
- احکام: منشأ تشریع احکام ۸; نقش احکام ۳
- اختلاف: اهمیت حل اختلاف ۴; مرجع حل اختلاف ۱، ۳، ۵، ۶، ۷
- ادیان آسمانى: اهداف ادیان آسمانى ۴; نقش ادیان آسمانى ۵
- انابه: منشأ انابه ۱۲
- انسان: عجز انسان ها ۵
- توکل: اهمیت توکل بر خدا ۱۱; توکل بر خدا ۱۰; منشأ توکل بر خدا ۱۲
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۸
- خدا: آثار ولایت خدا ۶; اختصاصات خدا ۸; افعال خدا ۱، ۲; ربوبیت خدا ۹; قضاوت خدا ۸; وسعت قدرت خدا ۸; ولایت خدا ۸
- عقیده: عقیده به توحید ربوبى ۱۲
- قیامت: حل اختلاف در قیامت ۲; ظهور حقایق در قیامت ۲; ویژگیهاى قیامت ۲
- محمد(ص): انابه محمد(ص) ۱۰; توکل محمد(ص) ۱۰; فضایل محمد(ص) ۱۰; مربى محمد(ص) ۹; ولایت بر محمد(ص) ۹
- ولایت: شؤون ولایت ۷; مشمولان ولایت خدا ۹
