الزمر ٤٤
ترجمه
| الزمر ٤٣ | آیه ٤٤ | الزمر ٤٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لِلّهِ الشَّفَاعَةُ جَمِیعاً»: هر چه شفاعت است از آن خدا است. شفاعت وقتی میسّر است که خدا به شفاعت کننده اجازه دهد (نگا: بقره / یونس / طه / و از شفاعت شده خوشنود گردد (نگا: انبیاء / ) و خود شفاعت، پسندیده و درست باشد (نگا: نساء / ، زخرف / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۸ - ۵۲ سوره زمر
- احتجاج عليه مشركين بر وحدانيت خداى تعالى در خلقت و ربوبيت
- معناى توفى انفس و وجه اسناد آن به خداوند در جايى ، و به ملك الموت ورسل در جاهاى ديگر
- اشاره به تغاير نفس و بدن و اينكه مردن و خواب هر دو توفى و قبض روح است
- توضيح اينكه شفاعت كننده بايد، مالك باشد، پس همه شفاعت ها از آن خدا و منتهى بهاوست كه مالك همه چيز است
- اشاره به اينكه شفيع حقيقى تنها خداوند است
- وصف عذابى كه ظالمان منكران معاد در قيامت مى بينند
- ناسپاس بودن آدمى ، كه چون خدا نعمتى به او داد مى گويد: اوتيته على علم
- دو جواب به انسان ناسپاس متنعمى كه برخوردارى مستند به خود مى داند
- رواياتى درباره توفى انفس ، خواب و رؤ يا
نکات آیه
۱ - تمامى شفاعت ها (هر نوع و به هر مقدار)، در اختیار خدا و مختص به او است. (قل للّه الشفعة جمیعًا) لام «للّه» براى اختصاص است. «اللّه» نیز خبر مقدم و مفید حصر مى باشد و «جمیعاً» حال براى «شفاعت» و مفید استغراق است; یعنى، هر نوع شفاعتى و به هر مقدارى باشد، تنها در اختیار خداوند است.
۲ - وجود شفاعت براى انسان ها در پیشگاه خداوند (قل للّه الشفعة جمیعًا) تأکید خداوند بر انحصار شفاعت به خود، نشانه این حقیقت است که اصل شفاعت مورد مقبول خدا قرار دارد; ولى این کار تنها با اذن و رضاى او میسر است; چنان که در آیات دیگر به این حقیقت تصریح شده است مثل «ما من شفیع إلاّ من بعد إذنه...» (یونس(۱۰) آیه ۳) و «و لایشفعون إلاّلمن ارتضى» (انبیاء(۲۱) آیه ۲۸).
۳ - شفاعت و وساطت کردن هر موجودى در پیشگاه خداوند، تنها به اذن و اراده او ممکن و میسر است. (قل للّه الشفعة جمیعًا)
۴ - جهان آفرینش (آسمان ها، زمین و...) تحت فرمانروایى خدا است. (له ملک السموت و الأرض)
۵ - جهان آفرینش، تحت فرمانروایى واحدى اداره مى شود. (له ملک السموت و الأرض)
۶ - فرمانروایى مطلق خداوند بر جهان هستى، دلیل در اختیار داشتن همه شفاعت ها در دست خدا و ناتوانى غیر او از هرگونه شفاعت خودسرانه (قل للّه الشفعة جمیعًا له ملک السموت و الأرض) جمله «له ملک السماوات...» در مقام تعلیل براى جمله پیش (للّه الشفاعة جمیاً) است; یعنى، چون فرمانروایى جهان به دست خداوند است، پس شفاعت هم - که جزئى از فرمانروایى است - در اختیار او قرار خواهد داشت.
۷ - جهان، داراى آسمان هاى متعدد (السموت)
۸ - بازگشت همه انسان ها پس از مرگ تنها به سوى خدا است. (ثمّ إلیه ترجعون)
۹ - انسان ها با مرگ از بین نمى روند; بلکه دوباره زنده خواهند شد. (ثمّ إلیه ترجعون)
۱۰ - پیامبر(ص) مأمور مبارزه علنى و صریح با عقاید مشرکان (چون عقیده به شفاعت کردن معبودها و توانایى آنان بر این کار) (أم اتّخذوا من دون اللّه شفعاء قل أَوَلو کانوا لایملکون شیئًا و لایعقلون . قل للّه الشفعة ... ثمّ إلیه ترجعون)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۷; حاکم آسمان ها ۴
- آفرینش: تدبیر آفرینش ۵; حاکم آفرینش ۴، ۵، ۶
- انسان: شفاعت انسان ۲; فرجام انسان ها ۸
- بازگشت به خدا: ۸
- توحید: توحید افعالى ۵
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۵، ۶، ۸
- خدا: آثار اذن خدا ۳; آثار اراده خدا ۳; اختصاصات خدا ۱، ۶; حاکمیت خدا ۴، ۶; شفاعت خدا ۱
- زمین: حاکم زمین ۴
- شرک: مبارزه با شرک ۱۰
- شفاعت: اذن شفاعت ۳; امکان شفاعت ۲; شرایط شفاعت ۳; منشأ شفاعت ۱، ۳، ۶
- محمد(ص): رسالت محمد(ص) ۱۰; شرک ستیزى محمد(ص) ۱۰
- مردگان: احیاى مردگان ۹
- مرگ: آثار مرگ ۸; حقیقت مرگ ۹
- معاد: معاد جسمانى ۹
- موجودات: عجز موجودات ۶
