يونس ٨٣

فَمَا آمَنَ‌ لِمُوسَى‌ إِلاَّ ذُرِّيَّةٌ مِنْ‌ قَوْمِهِ‌ عَلَى‌ خَوْفٍ‌ مِنْ‌ فِرْعَوْنَ‌ وَ مَلَئِهِمْ‌ أَنْ‌ يَفْتِنَهُمْ‌ وَ إِنَ‌ فِرْعَوْنَ‌ لَعَالٍ‌ فِي‌ الْأَرْضِ‌ وَ إِنَّهُ‌ لَمِنَ‌ الْمُسْرِفِينَ‌

ترجمه

(در آغاز،) هیچ کس به موسی ایمان نیاورد، مگر گروهی از فرزندان قوم او؛ (آن هم) با ترس از فرعون و اطرافیانش، مبادا آنها را شکنجه کنند؛ زیرا فرعون، برتری‌جویی در زمین داشت؛ و از اسرافکاران بود!

|و جز گروهى از فرزندان قوم موسى به او ايمان نياوردند، آن هم با ترسى از فرعون و اشراف وى كه مبادا عقوبتشان كند. به راستى فرعون در [آن‌] سرزمين خيلى سركش و از افراطكاران بود

سرانجام، كسى به موسى ايمان نياورد مگر فرزندانى از قوم وى، در حالى كه بيم داشتند از آنكه مبادا فرعون و سران آنها ايشان را آزار رسانند، و در حقيقت، فرعون در آن سرزمين برترى‌جوى و از اسرافكاران بود.

پس کسی به موسی ایمان نیاورد جز قبیله او آن هم با حال خوف و تقیه از فرعون و مهتران اتباعش که مبادا فرعون در صدد فتنه و قتلشان برآید که فرعون در سرزمین مصر بسیار علوّ و سرکشی داشت و سخت متعدّی و ستمکار بود.

پس [در ابتدای کار] کسی به موسی ایمان نیاورد، مگر فرزندانی [انگشت شمار] از قومش آن هم با ترسی [شدید] از فرعون و اشراف و سران قوم خودشان که مبادا فرعونیان آنان را شکنجه و عذاب دهند؛ و مسلماً فرعون در سرزمین مصر برتری خواه، و [در گناه، معصیت و ستم] از اسراف کاران بود.

از بيم آزار فرعون و مهتران قوم او، جز گروهى از آنها به موسى ايمان نياوردند. و فرعون در زمين برترى مى‌جست و او از گزافكاران بود.

لذا به موسی جز زاد و رودی [اندکشمار] از قومش ایمان نیاوردند، آن هم با ترس از فرعون و بزرگان قومش که مبادا ایشان را در بلا افکند، و فرعون در آن سرزمین گردنکش بود و همو از تجاوزگران بود

پس به موسى جز فرزندانى- ضعيفان و زيردستان- از قوم او ايمان نياوردند آنهم با ترسى از فرعون و مهترانشان كه [مبادا] شكنجه و عقوبتشان كند و همانا فرعون در زمين، سركش و برترى‌جوى و از گزافكاران بود.

هیچ کس به موسی ایمان نیاورد مگر گروهی از مردمان قومش، (که ایمان آوردند) و از فرعون و درباریان و اشراف بنی‌اسرائیل می‌ترسیدند که (شکنجه و آزارشان رسانند و) آنان را از دین برگردانند. بیگمان فرعون در زمین عَلَم طغیان برافراشته بود و گردنکشی کرده بود و از زمره‌ی متجاوزان (در ظلم و فساد و جنایت و خونریزی) بود.

پس (سرانجام) کسانی برای موسی ایمان نیاوردند مگر گروهی اندک از قوم وی [:فرعون]، در حالی که بیم داشتند از آنکه مبادا فرعون و سرانشان ایشان را عذابی آتش‌بار رسانند. حال آنکه فرعون در آن سرزمین بی‌چون بسی زبردست و (هم) او بی‌گمان از اسرافکاران است.

پس ایمان نیاورد برای موسی جز تیره‌ای از قومش با ترسی از فرعون و کسان او نبادا برآشوبند بر ایشان و همانا فرعون برتری‌جوئی است در زمین و همانا او است از اسراف‌کنندگان‌

يونس ٨٢	آیه ٨٣	يونس ٨٤
سوره : سوره يونس نزول : ١١ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«عَلَی خَوْفٍ مِّن فِرْعَوْنَ»: با وجود ترس از فرعون. واژه (عَلی) به معنی (مَعَ) است (نگا: انسان / . «أَن یَفْتِنَهُمْ»: آنان را از دین برگردانند. ایشان را اذیّت و آزار رسانند (نگا: بقره / . «لَعَالٍ فی الْأَرْضِ»: برتری‌جوئی و گردنکشی در زمین می‌کرد. «الْمُسْرِفِینَ»: اسرافکاران. در اینجا مراد کسانی است که شرّ و فساد زیادی می‌کردند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

قَالُوا أُوذِينَا مِنْ‌ قَبْلِ‌ أَنْ‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۹۳ - ۷۵، سوره يونس
• وقايعى از سرگذشت ، پيغمبر اسلام (ص ) و مسلمين ، كه داستان موسى (ع ) به وقايعآن اشاره دارد
• گفتگوى موسى (ع ) با فرعونيان و...
• بيان حقيقت سحر از زبان حضرت موسى (ع )
• مراد از ((ذرية من قومه )) كه به موسى (ع ) ايمان آوردند واقوال مفسرين در اين باره
• ضعيفان بنى اسرائيل با ترس و واهمه از فرعون و اطرافيان توانگر او به موسى (ع )گرويدند اگر مؤ من هستيد و تسليم خدائيد، بر اوتوكل كنيد
• دعاى بنى اسرائيل : ((ربنا لا تجعلنا فتنة للقوم الظالمين )) دعا براى رفع ضعف وذلت از خودشان بوده است
• امر به خانه سازى براى بنى اسرائيل
• ابتداء به اضلال ، بر خداوند محال است ولىاضلال براى مجازات محال نيست و مال و زينت دادن به فرعونيان از اين باب بوده است
• دعاى موسى (ع ) عليه فرعون و فرعونيان پس از ياءس از هدايت آنان
• استجابت نفرين موسى و هارون عليه فرعونيان
• ايمان آوردن فرعون در آستانه هلاكت ، و مردود بودن ايمان و توبه او
• اشاره به رابطه نفس و بدن و بيان اينكه انسانيت انسان به نفس او است و بدن ، مركب وابزار كار نفس ‍ است
• وجوهى كه در معناى : ((ننجيك ببدنك )) گفته شده و بيان اينكه علت انتساب نجات بهبدن فرعون ، اتحاد شديد بين نفس و بدن است
• معناى ((مبواء صدق )) كه در وصف مسكن بنىاسرائيل آمده است و اشاره به مفهومى كه از اضافه اشياء و مفاهيم به كلمه ((صدق ))،استفاده مى شود

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - قوم فرعون، على رغم مشاهده معجزه بزرگ موسى (ع) و غلبه او بر ساحران، بر ناباورى خود پاى فشرده و کسى از آنان به او ایمان نیاورد. (فما ءامن لموسى إلا ذریة من قومه) برداشت فوق مبتنى بر این است که ضمیر «من قومه» راجع به «موسى» و مراد از «قوم موسى»، بنى اسرائیل باشد.

۲ - در پس تحقق معجزه موسى (ع) و شکست ساحران، تنها گروه اندکى از بنى اسرائیل به وى گرویده و ایمان آوردند. (فما ءامن لموسى إلا ذریة من قومه) برداشت فوق بر اساس ارجاع ضمیر «من قومه» به «موسى» است ; ضمناً تنکیر «ذریة» دلالت بر تقلیل مى کند.

۳ - مؤمنان و گرویدگان به موسى(ع)، همگى از قشر جوان بنى اسرائیل بودند. (فما ءامن لموسى إلا ذریة من قومه) «ذریة» به معناى «ابناء و أولاد» به کار مى رود، با توجّه به جو وحشت و ارعاب که فرعون در میان بنى اسرائیل به وجود آورده بود و معمولاً در چنین شرایطى پیران به حکم مصلحت اندیشى کنار مى کشند، مى توان گفت که مراد از «ذریة»، جوانان بنى اسرائیل است.

۴ - مؤمنان به موسى (ع)، از رؤسا و اشراف قوم خود و از اذیت و شکنجه هاى فرعون در وحشت شدیدى به سر مى بردند. (فما ءامن لموسى إلا ذریة من قومه على خوف من فرعون و ملإیهم أن یفتنهم) تنکیر «خوف» دلالت بر شدت آن مى کند و از معانى فتنه عذاب و شکنجه است.

۵ - مؤمنان به موسى(ع) به جرم ایمان، در معرض شکنجه و آزار فرعون و اشراف قوم خود قرار داشتند. (إلا ذریة من قومه على خوف من فرعون و ملإیهم أن یفتنهم)

۶ - رؤسا و اشرافِ قوم موسى، دشمنان او و وابسته به حکومت فرعون بودند. (على خوف من فرعون و ملإیهم)

۷ - فرعون مصر، حاکمى خودبرتربین، مستبد و خودکامه بود. (و إن فرعون لعال فى الأرض)

۸ - فرعون مصر، حاکمى از زمره مسرفان بود. (انّه لمن المسرفین)

۹ - فرعون، در شکنجه و آزار دیگران، حد و مرزى نمى شناخت. (فما ءامن لموسى إلا ذریة من قومه على خوف من فرعون و ملإیهم أن یفتنهم ... و انّه لمن المسرفین)

۱۰ - خودکامگى، سلطه مدارى و خوى اسراف گرانه فرعون، عامل رویارویى وى با موسى(ع) و آزار و اذیت پیروانش بود. (فما ءامن لموسى إلا ذریة من قومه على خوف من فرعون و ملإیهم أن یفتنهم و إن فرعون لعال فى الأرض و انّه لمن المسرفین)

۱۱ - خودکامگى، سلطه مدارى و خوى اسراف گرى، زمینه ساز رویارویى با پیامبران الهى است. (على خوف من فرعون ... إن فرعون لعال فى الأرض و انّه لمن المسرفین)

۱۲ - خودکامگى و سلطه مدارى فرعون، عامل ایجاد اختناق و خفقان در سرزمین مصر بود. (فما ءامن ... إلا ذریة ... على خوف من فرعون و ملإیهم أن یفتنهم و إن فرعون لعال فى الأرض)

موضوعات مرتبط

• استبداد: آثار استبداد ۱۱
• اسراف: آثار اسراف ۱۱
• انبیا: زمینه مبارزه با انبیا ۱۱
• بنىاسرائیل: اذیتهاى اشراف بنىاسرائیل ۵ ; ایمان بنىاسرائیل ۲ ; تاریخ بنىاسرائیل ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶ ; ترس مؤمنان بنىاسرائیل ۴ ; جوانان مؤمن بنىاسرائیل ۳ ; دشمنى اشراف بنىاسرائیل ۶ ; شکنجه مؤمنان بنىاسرائیل ۵ ; عوامل اذیت مؤمنان بنىاسرائیل ۱۰، ۱۲ ; مؤمنان بنىاسرائیل ۳
• ترس: از شکنجه هاى اشراف بنى اسرائیل ۴ ; ترس از شکنجه هاى فرعون ۴
• جادوگران فرعون: شکست جادوگران فرعون ۲
• سرزمینها: عوامل اختناق در سرزمین مصر ۱۲
• سلطه طلبى: آثار سلطه طلبى ۱۱
• فرعون: آثار استبداد فرعون ۱۰، ۱۲ ; آثار اسرافگرى فرعون ۱۰ ; آثار سلطه طلبى فرعون ۱۰، ۱۲ ; اذیتهاى فرعون ۵، ۹ ; استبداد فرعون ۷ ; اسراف فرعون ۸ ; تکبر فرعون ۷ ; دشمنى کارگزاران فرعون ۶ ; شکنجه هاى فرعون ۵، ۹ ; عوامل اختناق در عصر فرعون ۱۲ ; فرعون و موسى (ع) ۱۰ ; کثرت ظلم فرعون ۹ ; ویژگیهاى فرعون ۷، ۸، ۹
• قبطیان: قبطیان و موسى (ع) ۱ ; کفر قبطیان ۱ ; لجاجت قبطیان ۱
• مسرفان: ۸
• موسى(ع): آثار معجزه موسى(ع) ۲ ; دشمنان موسى(ع) ۶ ; عوامل مبارزه با موسى(ع) ۱۰ ; مؤمنان به موسى(ع) ۲، ۳