الأنفال ٤٧
ترجمه
الأنفال ٤٦ | آیه ٤٧ | الأنفال ٤٨ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«بَطَراً»: سرمستی نعمت و قدرت. غرور حاصل از اموال و اولاد و جاه و جلال. فخر. «رِئاءَ»: برای ریا و خودنمائی. واژههای (بَطَراً) و (رِئاءَ) مصدر و مفعولله بوده و یا این که حال بشمارند و به جای (بَطِرینَ) و (مُرائینَ) یعنی سرمستانه و ریاکارانه به کار رفتهاند. «مُحِیطٌ»: کاملاً آگاه و از هر جهت توانا.
تفسیر
- آيات ۵۴ - ۴۱، سوره انفال
- توضيح و تفسير مفردات و جملات آيه شريفه مربوط به خمس : (( واعملوا انما غنمتم منشى ء فان لله خمسه و للرسول ... ))
- ياد آورى امدادهاى غيبى الهى در جنگ بدر كه موجب پيروزى مسلمين گرديد
- شش دستور جنگى به سربازان اسلام
- توضيح در مورد زينت دادن شيطان ، اعمال مشركين راو تحريك آنها به جنگ با مسلمين و سپس تنها گذاشتن آنانرا
- سخن منافقين و بيمار دلانى كه در ميان اصحاب بدر بودند، درباره مسلمان مجاهد
- تبدل نعمت به نقمت و عذاب هنگامى است كه صاحبان نعمت استعداد درونى خود را از دست داده مستعد عقاب شده باشند.
- رواياتى در مورد خمس و مستحقيقن آن در ذيل آيه شريفه : (( واعملوا انما غنمتم من ... ))
- رواياتى در ذيل آيات مربوط به جنگ بدر
- اشاره به اينكه تجسم شيطان در صورتهاى انسانى ، امر محالى نيست تا استعباد شود
نکات آیه
۱- مجاهدان و نیروهاى رزمى، نباید مانند سرمستان و ریاکاران رهسپار میدانهاى نبرد شوند. (و لاتکونوا کالذین خرجوا من دیرهم بطرا و رئاء الناس و یصدون) «بَطرْ» به معناى نشاط و شادمانى بیش از حد و اندازه است که مى توان از آن به سرمستى تعبیر کرد. این کلمه مصدر است و حال براى فاعلِ «خرجوا» مى باشد ; یعنى خرجوا من دیارهم بطرین. کلمه «رئاء» نیز مصدر و به معناى اسم فاعل (مرائین) یعنى ریاکاران) است.
۲- کفرپیشگان مکه با سرمستى و خودنمایى، از دیار مکه رهسپار منطقه بدر شدند. (و لاتکونوا کالذین خرجوا من دیرهم بطرا)
۳- اطمینان کفار مکه به پیروزى خویش هنگام خروج براى جنگ بدر (و لاتکونوا کالذین خرجوا)
۴- گرایش به خصلتهاى کفرپیشگان، امرى نکوهیده براى اهل ایمان (و لاتکونوا کالذین خرجوا من دیرهم)
۵- کفرپیشگان مکه در عصر بعثت، همواره در تلاش براى بازداشتن مردم از پیوستن به راه خدا (و یصدون عن سبیل اللّه)
۶- خروج کافران مکه به سوى بدر، در راستاى تلاششان براى بازدارى مردم از راه خدا (و لاتکونوا کالذین خرجوا من دیرهم ... و یصدون عن سبیل اللّه)
۷- خداوند، کفرپیشگان را به سبب رفتار ناپسندشان (سرمستیها، ریاکاریها، بازدارى مردم از راه خدا)، مجازات خواهد کرد. (و لاتکونوا کالذین ... و اللّه بمایعملون محیط)
۸- خداوند به تمامى جوانب و زوایاى اعمال کفرپیشگان آگاه است. (و اللّه بمایعملون محیط) احاطه خداوند به اعمال بندگان به معناى تسلط کامل او بر اعمال ایشان است و از مصادیق این سلطه و حاکمیت، علم و آگاهى است.
۹- همه اعمال و رفتار آدمیان در حیطه سلطنت خداوند است. (و اللّه بمایعملون محیط)
۱۰- توجه به احاطه علمى خداوند بر کردار آدمى، عامل اجتناب وى از سرمستى و ریاکارى و جلوگیرى از راه خدا (و لاتکونوا ... و اللّه بمایعملون محیط)
۱۱- کردار آدمیان، خارج از مشیت خداوند تحقق نخواهد پذیرفت. (و اللّه بمایعملون محیط)
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۲، ۳، ۵، ۶
- انسان: رفتار انسان ۹ ; عمل انسان ۹، ۱۱
- تکبر: اجتناب از تکبر ۱۱ ; عوامل ترک تکبر ۱۰
- جبر و اختیار:۱۱
- جنگ: آداب جنگ ۱
- خدا: احاطه خدا ۹، ۱۰ ; علم خدا ۸، ۱۰ ; کیفرهاى خدا ۷ ; مشیت خدا ۱۱
- ذکر: آثار ذکر خدا ۱۰
- ریا: اجتناب از ریا ۱ ; عوامل ترک ریا ۱۰
- سبیل اللّه: ممانعت از سبیل اللّه ۵، ۶، ۷ ; موانع ممانعت از سبیل اللّه ۱۰
- غزوه بدر: قصه غزوه بدر ۳ ; کافران در غزوه بدر ۲، ۳ ; کافران مکه در غزوه بدر ۶
- کافران: تکبر کافران ۷ ; رفتار ناپسند کافران ۷ ; ریاکارى کافران ۷ ; سرزنش گرایش به کافران ۴ ; عمل کافران ۸ ; کافران صدر اسلام ۵ ; کیفر کافران ۷
- کافران مکه: اخلاق کافران مکه ۲ ; اطمینان کافران مکه ۳ ; تکبر کافران مکه ۲ ; تلاش کافران مکه ۵، ۶
- کنترل اجتماعى: عوامل کنترل اجتماعى ۱۰
- گرایش: ناپسند ۴
- مؤمنان: مسؤولیت مؤمنان ۴
- مجاهدان: مسؤولیت مجاهدان ۱