الأعراف ٢٠٦
ترجمه
الأعراف ٢٠٥ | آیه ٢٠٦ | الأعراف ٢٠٧ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«إِنَّ الَّذِینَ عِندَ رَبِّکَ»: کسانی که در پیش پروردگار تو دارای مقام و منزلت هستند. مراد فرشتگان مقرّب است. «عِندَ رَبِّکَ»: نزد پروردگارت. مراد قرب مکانی نیست، بلکه مقصود قرب مقامی است.
تفسیر
- آيات ۱۹۹ - ۲۰۶، سوره اعراف
- معناى عفو در: (( خذالعفو و اءمر بالعرف ((
- معناى (( عرف (( و (( معروف (( و (( نزغ شيطان ((
- پناه بردن به خدا از شر شيطان
- امر به ذكر خداى تعالى با (( تضرع (( و (( خيفه (( و در صبح و شام
- قرب به خدا فقط به وسيله ياد و ذكر او حاصل مى شود
- بحث روايتى : رواياتى درباره : عفو و گذشت ، ذكر خدا، استماع به تلاوت و قرآن و...
نکات آیه
۱- مقربان درگاه خدا هیچگاه در برابر او خود را بزرگ نمى شمرند و از پرستش او روگردان نمى شوند. (إن الذین عند ربک لایستکبرون عن عبادته) «استکبار» به معناى خودبزرگ بینى است و چون به حرف «عن» متعدى شده، معناى اعراض و رویگردانى در آن اشراب شده است. یعنى «لایعرضون عن عبادته مستکبرین».
۲- مقربان درگاه خدا همواره او را تسبیح مى کنند و وى را از هر نقص و عیب منزه مى شمرند. (إن الذین عند ربک ... یسبحونه) نزد خدا بودن به معناى تقرب داشتن به درگاه اوست. بنابراین «الذین عند ربک»، یعنى مقربان درگاه خدا.
۳- یاد کردن خدا در دل و جان و لب گشودن به ذکر وى، عبادت و پرستش اوست. (و اذکر ربک ... إن الذین عند ربک لایستکبرون عن عبادته) فرمان به ذکر خدا (اذکر ربک) و سپس بیان این حقیقت که مقربان درگاه خدا از پرستش او رویگردان نیستند، بیانگر این است که ذکر خدا مصداق بارزى از پرستش خداوند و عبادت اوست.
۴- غفلت از یاد خدا و رویگردانى از پرستش او، برخاسته از خودبزرگ بینى است. (و لاتکن من الغفلین. إن الذین عند ربک لایستکبرون عن عبادته) نهى از غفلت و سپس بیان این معنا که مقربان درگاه خدا در برابر او تکبرى نمىورزند، بیانگر این است که غفلت کردن از یاد خدا در حقیقت تکبر کردن در برابر اوست و یا ریشه در تکبر و خودبزرگ بینى دارد.
۵- مقربان درگاه خداوند همواره و خالصانه بر آستان او سجده مى برند. (إن الذین عند ربک ... له یسجدون) تقدیم «له» بر «یسجدون» دلالت بر حصر و حکایت از خلوص دارد.
۶- پرستش خدا، به زبان آوردن اسما و صفاتى که حاکى از تنزیه او باشد و نیز سجده کردن به آستان او، از مصادیق ذکر و یاد خداوند است. (و اذکر ربک ... إن الذین عند ربک ... و له یسجدون)
۷- لزوم اقتدا به مقربان الهى و الگو قرار دادن آنان در عبادت خالصانه خدا و تنزیه او از هر عیب و نقص (اذکر ربک ... إن الذین عند ربک لا یستکبرون عن عبادته)
۸- تقرب به خدا در گرو پرستش او و منزه دانستن وى از هر عیب و نقص و سجده خالصانه به درگاه اوست. (و لاتکن من الغفلین. إن الذین عند ربک ... و له یسجدون)
۹- فرشتگان همواره با تواضع در برابر خدا وى را عبادت مى کنند و او را منزه مى دانند و تنها بر درگاه او سجده مى برند. (إن الذین عند ربک ... و له یسجدون) بسیارى از مفسران برآنند که مراد از «الذین عند ربک» فرشتگان هستند.
موضوعات مرتبط
- تقرب: عوامل تقرب ۸
- تکبر: آثار تکبر ۴
- خدا: آثار تنزیه خدا ۸ ; تنزیه خدا ۲، ۶، ۷، ۹
- ذکر: اهمیت ذکر خدا ۳ ; موارد ذکر ۶
- سجده: آثار سجده ۸ ; اهمیت سجده ۶
- عبادت: آثار عبادت ۸ ; عبادت خدا ۳، ۶ ; عوامل ترک عبادت ۴ ; موارد عبادت ۳
- غفلت: عوامل غفلت از خدا ۴
- مقربان: اخلاص مقربان ۵، ۷ ; الگوگیرى از مقربان ۷ ; تسبیح مقربان ۲، ۷ ; تقلید از مقربان ۷ ; تواضع مقربان ۱ ; سجده مقربان ۵ ; عبادت مقربان ۱، ۷ ; فضایل مقربان ۱، ۵
- ملائکه: تواضع ملائکه ۹ ; سجده ملائکه ۹ ; عبادت ملائکه ۹
- وِرد: اهمیت وِرد ۳، ۶