البقرة ٣٨
ترجمه
البقرة ٣٧ | آیه ٣٨ | البقرة ٣٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«إِمَّا»: اگر که. مرکّب از (إِنْ) شرطیّه و (مَا) ی تأکید است که آن را مسلّطه نیز مینامند. «یَأْتِیَنَّ»: بیگمان میآید. «تَبِعَ»: پیروی کرد.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۵ ۳۹ بقره
- مواردى در قرآن كه مساءله بهشت آدم و داستان آن آمده
- منظور اصلى از خلقت آدم سكونت در زمين بوده
- علت بيرون شدن از بهشت
- مراد از عهد خدا با آدم
- نتيجه توجه به عهد خدا
- نتيجه غفلت از عهد خدا
- معنا و مراد از واژه هاى (رغدا) و (ظالمين ) در آيه شريفه
- نهى خداوند از نزديك شدن به درخت نهى از شادى و خيرخواهانه بوده نه يك نهى مولوى
- آدم و همسرش شيطان را ميديدند همچنانكه انبياء (ع ) او را مى ديدند
- ذريه آدم ، در حكم با آدم شريكند
- قصه اسكان آدم و همسرش در بهشت و هبوط آنها، مثلى است براى مجسم ساختن وضع انسان
- توبه عبد بين دو توبه خدا واقع است
- نقش توبه آدم و هبوط او به زمين در باز شدن راه براى هدايت انسان و قرار گرفتن او در طريق كمال
- اولين فرمان خداوند در تشريع دين براى آدم و ذريه او
- مگر پيامبر هم گناه مى كند؟
- مخالفت نهى ارشادى گناه نيست
- معنى ظلم و عصيان و غوايت آدم
- پس چرا آدم توبه كرد؟
- بحث روايتى
- بهشت آدم بهشت دنيائى بوده
- مراد بهشت دنيوى بهشت برزخى است
- ابليس چگونه خود را به آدم و همسرش رساند؟
- داستان آدم بنقل تورات
- مگر بهشت مقام قرب و نزاهت نيست و مگر درباره بهشت نيامده كه در آن لغو و گناه نيست ؟
- شيطان چگونه دوباره به بهشت راه يافت
- درخت نهى شده چه درختى بود؟
- درخت درخت گندم بوده ولى ثمره اش حسد شده است
- رفع تنافى از دو روايتى كه بظاهر با هم متنافيند
- رواياتى درباره قصه آدم در بهشت و هبوط او
- تعجب شيخ صدوق ازنقل اين حديث توسط ناصبى
- روايتى از امام صادق (ع ) در تبيين كيفيت بيرون شدن آدم و حوا از بهشت
- رواياتى از معصومين (ع ) در مراد از كلمات در آيه (فتلقى آدم من ربه كلمات )
نکات آیه
۱ - خداوند، پس از نافرمانى آدم(ع) و حوا، از آنان خواست تا از بهشت خارج شوند. قلنا اهبطوا منها درباره دلیل تکرار جمله «قلنا اهبطوا» (آمدنش در این آیه و آیه ۳۶) چند نظر ایراد شده است. نبودن واو و دیگر حروف عطف در آیه مورد بحث، این نظر را تقویت مى کند که: «قلنا اهبطوا» در آیه فوق، تأکید جمله «قلنا اهبطوا» در آیه ۳۶ است.
۲ - نسل آدم(ع) و حوا نیز بر اثر تناول آن دو از شجره منهیه، از بهشت نخستین محروم شدند. قلنا اهبطوا منها جمیعاً «اهبطوا» به صیغه جمع اقتضا مى کند که: غیر از آدم (ع) و حوا فرد یا افراد دیگرى نیز مورد خطاب باشند. در این باره چند نظر ابراز شده است. از جمله اینکه دیگر مخاطبان، نسل آدم(ع) و حوا مى باشند. برداشت فوق مبتنى بر این احتمال است.
۳ - خداوند، شیطان را نیز از بهشت خارج کرد.* قلنا اهبطوا منها جمیعاً برداشت فوق بر اساس این احتمال است که: خطاب در «اهبطوا» علاوه بر آدم(ع) و حوا، شامل شیطان نیز باشد.
۴ - خداوند، به هنگام خروج آدم(ع) و حوا از بهشت، آنان و نسلشان را به بهره مند ساختن از هدایتها و رهنمودهایى از جانب خودش، بشارت داد. فإما یأتینکم منى هدًى «إما» مرکب از «إن» شرطیه و «ما»ى زایده است. شرطیه بودن جمله از یکسو و تأکید آن با «ما»ى زایده و نون تأکید در «یأتینّ» از سوى دیگر، اقتضا مى کند که جمله چنین معنا شود: اگر هدایتى از جانب من آمد که البته خواهد آمد ... .
۵ - انسان براى نیل به سعادت، نیازمند هدایتها و رهنمودهاى الهى است. فإما یأتینکم منى هدًى
۶ - پیروى کنندگان از رهنمودها و هدایتهاى الهى، هیچ ترس و اندوهى در قیامت نخواهند داشت. فمن تبع هداى فلاخوف علیهم و لاهم یحزنون کلمه «خوف» (ترس و نگرانى) نکره است و چون پس از حرف نفى واقع شده، معناى شمول را مى رساند; یعنى: هیچ خوف و ترسى بر آنان نیست. همچنین فعل، آن گاه که منفى شود، دلالت بر نبود همه مصداقها دارد. بنابراین «ولاهم یحزنون» یعنى هیچ حزن و اندوهى ندارند.
۷ - سراى آخرت براى پیروان ادیان الهى، سرایى به دور از عوامل ترس آور و نگران کننده و ایمن از حادثه هاى حزن آور و اندوهبار فلاخوف علیهم و لاهم یحزنون به دلیل آیه بعد - که جزاى اخروى کفرپیشگان را بیان مى دارد - مى توان گفت: آیه مورد بحث نیز بیانگر پاداش اخروى هدایت یافتگان است. بنابراین «لاخوف ...» مربوط به سراى آخرت خواهد بود.
۸ - بقاى آثار وضعى گناه، حتى پس از توبه و قبول آن از سوى خداوند فتاب علیه ... قلنا اهبطوا منها جمیعاً فإما یأتینکم منى هدًى تأکید به هبوط آدم(ع) بعد از بیان توبه وى و پذیرش آن از سوى خداوند، دلالت بر این دارد که: على رغم پذیرش توبه آدم(ع)، وى به جایگاهش در بهشت بازگردانده نشد و این حاکى است که میان آمرزش گناه و برطرف شدن آثار وضعى آن تلازم نیست.
موضوعات مرتبط
- آدم(ع): آثار عصیان آدم(ع) ۲; اخراج آدم(ع) از بهشت ۱، ۴; بشارت به نسل آدم(ع) ۴; عصیان آدم(ع) ۱; قصه آدم(ع) ۴; محرومیت از بهشت آدم(ع) ۲; محرومیت نسل آدم(ع) ۲; هبوط آدم(ع) ۱
- ادیان: امنیت اخروى پیروان ادیان ۷; پیروان ادیان در قیامت ۷; سرور اخروى پیروان ادیان ۷
- انسان: نیازهاى معنوى انسان ۵
- توبه: آثار توبه ۸
- حوا: آثار عصیان حوا ۲; اخراج حوا از بهشت ۱، ۴; عصیان حوا ۱; قصه حوا ۴; هبوط حوا ۱
- خدا: افعال خدا ۱، ۳; بشارتهاى خدا ۴; هدایت خدا ۴، ۵
- سعادت: عوامل سعادت ۵
- شیطان: اخراج شیطان از بهشت ۳; هبوط شیطان ۳
- عصیان: آثار عصیان ۱
- گناه: آثار وضعى گناه ۸
- مهتدین: امنیت اخروى مهتدین ۶; سرور اخروى مهتدین ۶;در قیامت ۶
- نیازها: نیاز به هدایت ۵