الكافرون ٣
ترجمه
| الكافرون ٢ | آیه ٣ | الكافرون ٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَا»: آنچه. مراد خدا است. در قرآن از خدا به «مَنْ»، (نگا: ملک / ) و به «مَا»، (نگا: شمس / و تعبیر می‌کنند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ إِنْ کَذَّبُوکَ فَقُلْ لِي... (۰) قُلْ لاَ تُسْأَلُونَ عَمَّا... (۰) إِنْ هِيَ إِلاَّ أَسْمَاءٌ... (۰) وَ قَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۶، سوره كافرون
- رواياتى راجع به زخم زبان در ((يا ايّها الكافرون ...)) به گروهى معهود و معين ازكفار بوده و ((و لا انتم عابدون ما اعبد)) اخبار غيبى از آينده است
- وجه تكرار مضمون سابق در ((و لا انتم عابد ما عبدتم و لا انتم عابدون ما اعبد))
- بيان اينكه آيه : ((لكم دينكم ولى دين )) اخبار از اينست كه كافران مخاطب پيامبر (صلىالله عليه و آله ) به دين او نخواهند گرويد. چند وجه ديگر در معناى اين آيه
نکات آیه
۱ - برخى از کافرانِ عصر بعثت، مدعى آمادگى براى عبادت خداوند، در صورت اظهار آمادگى پیامبر(ص) براى عبادت معبودهاى آنان (و لا أنتم عبدون ما أعبد) خبر دادن پیامبر(ص) از سر سختى کافران - پس از نفى کوتاه آمدن خود - بیانگر آن است که کافران در صورت سازش پیامبر(ص) خود را براى عبادت خداوند آماده مى خواندند.
۲ - کافرانى که خود را در صورت مماشات پیامبر(ص)، آماده عبادت خداوند مى خواندند، هرگز به آن تن نداده و معبود پیامبر(ص) را نمى پرستیدند. (و لا أنتم عبدون ما أعبد)
۳ - پیامبر(ص)، مأمور افشاى سرسختى مشرکان در ترک پرستش خداوند; حتى در فرض محال تن دادن پیامبر(ص) به پرستش معبودهاى آنان (و لا أنتم عبدون ما أعبد)
۴ - بیان سرسختى سازش خواهان کافر و وفا نکردن آنان به وعده ایمانِ مشروط خویش، از اخبار غیبى قرآن (و لا أنتم عبدون ما أعبد)
۵ - پیامبر(ص)، مصمم به پایدارى بر عبادت خداوند (أعبد) فعل هاى «أعبد» در این آیه و «عبدتم» در آیه بعد، عِدل یکدیگر قرار گرفته است. ماضى آوردن فعل، در مورد عبادت مشرکان و مضارع آوردن آن درباره عبادت پیامبر(ص)، بیانگر استمرار عبادت آن حضرت است.
۶ - کافران، خود را در اقدام به خداپرستى - در صورت سازش پیامبر(ص) با آنان - پیش قدم معرفى کرده و زمان پیوستن پیامبر(ص) به آنان را، پس از مرحله پیوستن خود به پیامبر(ص) قرار داده بودند. (لا أعبد ما تعبدون . و لا أنتم عبدون ما أعبد) در آیه قبل، پیامبر(ص) عبادت آینده خود از معبودهاى مشرکان را منتفى دانست; ولى در این آیه، عبادت کنونى مشرکان از خداوند را نفى کرد. مى توان گفت: اختلاف دو تعبیر - که از فعلى بودن آیه قبل و اسمى بودن این آیه استفاده مى شود - ناظر به ترتیبى است که مشرکان براى توافق با پیامبر(ص)، پیشنهاد کرده بودند. آنان گفته بودند: یک سال ما بنده خداى تو مى شویم; مشروط به این که سال بعد تو خدایان ما را پذیرا باشى.
۷ - کافران، از معبود پیامبر(ص)، شناخت نادرست و تصورى در حد معبودهاى خویش داشتند. (ما تعبدون ... ما أعبد) کلمه «ما» در معنایى اعم از عاقل و غیر عاقل به کار مى رود، به کار نبردن کلمه «من» - که تصریح به عاقل بودن است - به جهت بیان این نکته است که مشرکان، معبود پیامبر(ص) را در سطح معبودان خویش مى پنداشتند.
۸ - سرسختى مخالفان توحید در مواضع خویش، نباید پایدارى اهل توحید را متزلزل سازد. (و لا أنتم عبدون ما أعبد) پایدارى اهل توحید، از مضارع بودن «أعبد» استفاده شده است.
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۶
- عبادت: استقامت در عبادت ۵
- قرآن: غیبگوییهاى قرآن ۴
- کافران: ادعاى خداپرستى کافران صدراسلام ۶; افشاى عهدشکنى کافران صدراسلام ۴; افشاى لجاجت کافران صدراسلام ۴; پیشنهاد کافران صدراسلام ۱، ۶; تکبر کافران صدراسلام ۶; جهل کافران صدراسلام ۷; خداشناسى کافران صدراسلام ۷; دروغگویى کافران صدراسلام ۲; شرایط خداپرستى کافران ۱; لجاجت کافران ۸; لجاجت کافران صدراسلام ۲
- محمد(ص): استقامت محمد(ص) ۵; افشاگرى محمد(ص) ۳; پیشنهاد بت پرستى به محمد(ص) ۱، ۶; رسالت محمد(ص) ۳; عبادات محمد(ص) ۵
- مشرکان: کفر مشرکان صدراسلام ۳; لجاجت مشرکان صدراسلام ۳
- موحدان: اهمیت استقامت موحدان ۸
