المرسلات ١٠
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ إِذَا الْجِبَالُ نُسِفَتْ |
ترجمه
| المرسلات ٩ | آیه ١٠ | المرسلات ١١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نُسِفَتْ»: از جا کنده شد و پخش گردید. برکنده و پراکنده گردید (نگا: طه / و .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ يَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبَالَ وَ... (۱) وَ يَسْأَلُونَکَ عَنِ الْجِبَالِ... (۲)
فَيَذَرُهَا قَاعاً صَفْصَفاً (۰) لاَ تَرَى فِيهَا عِوَجاً وَ لاَ أَمْتاً (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۵، سوره مراسلات
- مراد از قسم ((و المرسلات عرفا))، (( و الناشرات نشرا)) و سوگندهاى ديگر آغازسوره مباركه مرسلات براى تاءييد وقوع قيامت صفحه
- مقصود از وصف فرشتگان به ((فالملقيات ذكرا عذرا و نذرا))
- گفتارى پيرامون سوگند ياد كردن خداى تعالى در قرآن
- حوادث و نشانه هاى قيامت كه حاكى از تغاير نظام اخروى و نظام دنيوى در همه شؤ وناست
- (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )
تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ «8» وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ «9» وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ «10» وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ «11» لِأَيِّ يَوْمٍ أُجِّلَتْ «12» لِيَوْمِ الْفَصْلِ «13» وَ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الْفَصْلِ «14»
پس آنگاه كه ستگارگان محو شوند. و آنگاه كه آسمان شكافته شود. و آنگاه كه كوهها از ريشه كنده شود. و آنگاه كه براى رسولان (براى اداى شهادت) وقت تعيين شود. براى چه روزى، اجل تعيين شده؟ براى روز داورى. و تو چه دانى كه روز داورى چيست؟
نکته ها
«طمس» به معناى از بين رفتن و محو شدن است و شايد مراد از بين رفتن نور آنها باشد.
«فرج» به معناى شكاف است و «وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ» به معناى شكاف برداشتن و پاره پاره شدن آسمان است.
«أُقِّتَتْ» از «وقت» به معناى تعيين وقت براى گواهى دادن انبيا در قيامت است كه بارها در قرآن به آن اشاره شده است. چنانكه در سوره مائده مى‌خوانيم: «يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ ما ذا أُجِبْتُمْ» «1» روزى كه خداوند همه انبيا را جمع گرداند، پس گويد: چگونه امّتتان دعوت شما را اجابت كردند.
يكى از اسامى قيامت «يوم الفصل» يعنى روز جدايى است. در قرآن مى‌خوانيم: «إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ» «2» خداوند متعال در روز قيامت بين آنها (و آنچه بدان دلبسته‌اند) جدايى مى‌افكند.
در اين آيات با سه تعبير از عظمت قيامت ياد شده است: «لِأَيِّ يَوْمٍ أُجِّلَتْ لِيَوْمِ الْفَصْلِ وَ ما
«1». مائده، 109.
«2». حج، 17.
جلد 10 - صفحه 345
ادراك يوم الفصل»
و تكرار كلمه «يوم» نشانه عظمت آن روز است.
مشابه اين چند آيه در سوره‌هاى ديگر قرآن نيز ديده مى‌شود:
«فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ» در جاى ديگر مى‌فرمايد: «وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ» «1»
«وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ» در جاى ديگر مى‌فرمايد: «إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ» «2»
«وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ» در جاى ديگر مى‌فرمايد: «وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً» «3»
«وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ» در جاى ديگر مى‌فرمايد: «يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ» «4»
پیام ها
1- نظام كنونى آفرينش در قيامت دگرگون مى‌شود؛ ستارگان محو و آسمان شكافته مى‌شود و اين دگرگونى بارها در قرآن يادآورى شده است: «فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ»
2- حقيقت قيامت تنها از راه وحى قابل شناخت است. «وَ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الْفَصْلِ»
3- در قيامت، براى گواهى پيامبران بر امّت‌هاى خويش، وقتى معيّن قرار داده شده است. «وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ، لِأَيِّ يَوْمٍ أُجِّلَتْ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ «10»
وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ: و آنگاه كه كوهها پراكنده شوند از مواضع خود كه هيچ اثر آن در زمين نماند و مانند غبار بر هوا روند.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
وَ الْمُرْسَلاتِ عُرْفاً «1» فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً «2» وَ النَّاشِراتِ نَشْراً «3» فَالْفارِقاتِ فَرْقاً «4»
فَالْمُلْقِياتِ ذِكْراً «5» عُذْراً أَوْ نُذْراً «6» إِنَّما تُوعَدُونَ لَواقِعٌ «7» فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَتْ «8» وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ «9»
وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ «10» وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَتْ «11» لِأَيِّ يَوْمٍ أُجِّلَتْ «12» لِيَوْمِ الْفَصْلِ «13» وَ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الْفَصْلِ «14»
وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ «15»
ترجمه
سوگند بفرشتگان فرستاده شده براى امور خير
پس سير كنندگانند در فرمان مانند باد تند سير كردنى
و سوگند به فرشتگان منتشر سازنده علوم و معارف منتشر ساختنى
پس جدا كنندگان حق از باطلند جدا كردنى
پس القاء كنندگانند موجبات تذكّر مردم را
براى معذور داشتن آنان و ترساندنشان
همانا آنچه وعده داده ميشويد البته واقع شونده است
پس وقتى كه ستاره‌ها بى‌نور شوند
و وقتى كه آسمان شكافته گردد
و وقتى كه كوهها پراكنده شوند
و وقتى كه پيغمبران وقتشان تعيين شود
ميدانيد براى چه روزى در اين امور تأخير شده
براى روز جدا كردن
و چه ميدانى كه چه روزى است روز جدا كردن
واى در چنين روز بر تكذيب كنندگان.
تفسير
خداوند متعال قسم ياد فرموده بفرشتگانى كه فرستاده شدند براى نيكى و نكوئى و آنچه معروف و پسنديده است از فرمان الهى و بنابر اين عرفا مفعول له است و اينمعنى از امير المؤمنين عليه السّلام نقل شده و بعضى عرفا را بمعناى پى در پى گرفته‌اند و بنابر اين حال است پس مانند بادهاى تند در انجام او امر حق شتاب مينمايند و نيز بفرشتگانى كه نشر و شيوع ميدهند علوم و معارف حقّه الهيّه را در عالم بخوبى پس جدا كنندگانند ميان حق و باطل بطور واضح پس
جلد 5 صفحه 325
القاء و وحى مينمايند به پيغمبران خدا موجبات تذكّر و هدايت خلق را براى آنكه معذور باشند كسانيكه عمل نمودند بآنچه واصل شده بآنان از احكام در ترك آنچه بايشان نرسيده و بترسند كسانيكه عمل ننمودند از عقاب الهى و بنابر اين عذرا او نذرا دو مصدر و مفعول له ميباشند و كلمه او براى تقسيم است و در واقع قسم بدو دسته از فرشتگان ياد شده يكدسته وسائط خير و سعادت بشر و دسته ديگر امناء وحى و ابلاغ بانبياء عظام و بقيه فقرات اوصاف آن دو دسته‌اند كه خداوند ذكر فرموده ولى بر حسب ظاهر مفسّرين هر پنج جمله و آيه را بقسم تفسير نموده‌اند و بنابر اين فرقى بين واو وفاء نيست و در معناى جمله‌ها هم اختلافاتى شده كه حاجت بذكر آنها نيست چون آنچه ذكر شد اقرب و اظهر است و فائده اين جمله‌ها و قسم تأكيد مطالب آتيه و تعظيم ملائكه و بيان ترتيب نزول خيرات و حكمت بعثت انبياء است و آنچه قسم براى آن ياد شده آنستكه وعده انبيا كه بمردم ميدهند از حشر و نشر و حساب و جزا واقع شونده و حق است و فرموده پس آن در وقتى است كه ستاره‌ها بى‌نور شوند چنانچه قمّى ره نقل نموده و از امام باقر عليه السّلام بآن تصريح شده و در وقتى است كه آسمان شكافته گردد براى نزول ملائكه و در وقتى است كه كوهها از جا كنده و پراكنده گردد و در وقتى است كه پيغمبران مبعوث شوند در اوقات مختلفه چنانچه قمّى ره نقل نموده و در مجمع نسبت بامام صادق عليه السّلام داده و ظاهرا مراد تعيين وقت شهادت ايشان بر امّتهاشان بسعادت و شقاوت است و اقتت در اصل وقتت بوده و او براى ثقالت ضمّه قلب بهمزه شده يعنى تعيين وقت شود براى ايشان و بواو نيز قرائت شده است و بعد از اين علائم و آيات قيامت خداوند از روى تعجب ميفرمايد اى مردم ميدانيد براى چه روزى در اين آيات و شهادت انبيا بر اممشان تأخير روى داده و اجل و مدّت قرار داده شده براى رسيدن آن و جواب فرموده براى روز فصل خصومت حقّ در ميان خلق و براى عظمت امر و سختى آنروز فرموده و چه ميدانى تو اى انسان چه روزى است روز فصل خصومت نمودن خداوند در ميان بندگان و جدائى افكندن بين حقّ و باطل و محقّ و مبطل و اى در آنروز بحال تكذيب كنندگان انبيا و اوليا در دنيا خبر ايشان را از قيامت
جلد 5 صفحه 326
و غيرها و كلمه ويل تهديد بعذاب و سختى و گرفتارى آنروز است كه در اينسوره براى تأكيد مكرّر ميشود.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَت «8» وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَت «9» وَ إِذَا الجِبال‌ُ نُسِفَت «10» وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَت «11»
پس زماني که ستاره‌ها تاريك ميشود و نور آنها گرفته ميشود و زماني که آسمان شكاف بر ميدارد و زماني که كوهها پاشيده ميشود و زماني فرستاده‌گان نگاه داشته ميشوند.
فَإِذَا النُّجُومُ طُمِسَت نجوم تمام اينکه كرات جويه از شمس و قمر و سيارات و ثوابت طمس ميشوند، طمس نور و روشنايي آنها گرفته ميشود و تاريك ميشود چنانچه ميفرمايد: فَطَمَسنا أَعيُنَهُم قمر آيه 37. وَ لَو نَشاءُ لَطَمَسنا عَلي أَعيُنِهِم يس آيه 66، مِن قَبل‌ِ أَن نَطمِس‌َ وُجُوهاً نساء آيه 50، و در بسياري از آيات اشاره باين دارد مثل إِذَا الشَّمس‌ُ كُوِّرَت وَ إِذَا النُّجُومُ انكَدَرَت تكوير آيه 1 و 2 و غير آن.
وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَت چنانچه ميفرمايد: إِذَا السَّماءُ انشَقَّت و ميفرمايد: إِذَا السَّماءُ انفَطَرَت و ميفرمايد: يَوم‌َ نَطوِي السَّماءَ كَطَي‌ِّ السِّجِل‌ِّ لِلكُتُب‌ِ انبياء آيه 104.
وَ إِذَا الجِبال‌ُ نُسِفَت كوهها از جا كنده ميشود چنانچه ميفرمايد: وَ إِذَا الجِبال‌ُ سُيِّرَت تكوير آيه 3، و ميفرمايد: وَ حُمِلَت‌ِ الأَرض‌ُ وَ الجِبال‌ُ فَدُكَّتا دَكَّةً واحِدَةً الحاقه آيه 14، و غير اينها از آثار قيامت.
وَ إِذَا الرُّسُلُ أُقِّتَت انبياء و مرسلين را خداوند مجتمع ميفرمايد در صحراي محشر براي شهادت در حق امتهاي خود چنانچه ميفرمايد: يَوم‌َ يَجمَع‌ُ اللّه‌ُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ ما ذا أُجِبتُم ... الايه مائده آيه 108. و نيز ميفرمايد: فَكَيف‌َ إِذا جِئنا مِن كُل‌ِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَ جِئنا بِك‌َ عَلي هؤُلاءِ شَهِيداً مائده آيه 44.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 10)- «و در آن زمان که کوهها از جا کنده شوند» (و اذا الجبال نسفت).
اصولا از آیات متعددی در قرآن مجید استفاده می‌شود که پایان این جهان با یک سلسله حوادث بسیار هول انگیز و کوبنده همراه است، بطوری که نظام آن را بکلی متلاشی می‌سازد، و جهان آخرت با نظامی نوین جایگزین آن می‌گردد.
نکات آیه
۱ - کوه ها در آستانه برپایى قیامت، از جا کنده و متلاشى خواهد شد. (و إذا الجبال نسفت) «نسف»، به معناى کندن از ریشه و بن است (قاموس المحیط).
۲ - دگرگونى اساسى در کره زمین، در آستانه برپایى قیامت (فإذا النجوم طمست . و إذا السماء فرجت . و إذا الجبال نسفت)
موضوعات مرتبط
- زمین: انهدام زمین ۲
- قیامت: زمین در قیامت ۲; کوهها در قیامت ۱; نشانه هاى قیامت ۱، ۲
- کوهها: انهدام کوهها ۱
منابع
