يونس ٨٦
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ نَجِّنَا بِرَحْمَتِکَ مِنَ الْقَوْمِ الْکَافِرِينَ |
ترجمه
| يونس ٨٥ | آیه ٨٦ | يونس ٨٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۳ - ۷۵، سوره يونس
- وقايعى از سرگذشت ، پيغمبر اسلام (ص ) و مسلمين ، كه داستان موسى (ع ) به وقايعآن اشاره دارد
- گفتگوى موسى (ع ) با فرعونيان و...
- بيان حقيقت سحر از زبان حضرت موسى (ع )
- مراد از ((ذرية من قومه )) كه به موسى (ع ) ايمان آوردند واقوال مفسرين در اين باره
- ضعيفان بنى اسرائيل با ترس و واهمه از فرعون و اطرافيان توانگر او به موسى (ع )گرويدند اگر مؤ من هستيد و تسليم خدائيد، بر اوتوكل كنيد
- دعاى بنى اسرائيل : ((ربنا لا تجعلنا فتنة للقوم الظالمين )) دعا براى رفع ضعف وذلت از خودشان بوده است
- امر به خانه سازى براى بنى اسرائيل
- ابتداء به اضلال ، بر خداوند محال است ولىاضلال براى مجازات محال نيست و مال و زينت دادن به فرعونيان از اين باب بوده است
- دعاى موسى (ع ) عليه فرعون و فرعونيان پس از ياءس از هدايت آنان
- استجابت نفرين موسى و هارون عليه فرعونيان
- ايمان آوردن فرعون در آستانه هلاكت ، و مردود بودن ايمان و توبه او
- اشاره به رابطه نفس و بدن و بيان اينكه انسانيت انسان به نفس او است و بدن ، مركب وابزار كار نفس است
- وجوهى كه در معناى : ((ننجيك ببدنك )) گفته شده و بيان اينكه علت انتساب نجات بهبدن فرعون ، اتحاد شديد بين نفس و بدن است
- معناى ((مبواء صدق )) كه در وصف مسكن بنىاسرائيل آمده است و اشاره به مفهومى كه از اضافه اشياء و مفاهيم به كلمه ((صدق ))،استفاده مى شود
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ نَجِّنا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكافِرِينَ «86»
و ما را به رحمت خويش، از شرّ قوم كافر رهايى بخش.
نکته ها
ممكن است مراد از «الظَّالِمِينَ»، بزرگان بنىاسرائيل باشند كه به خاطر منفعت و رفاه، مطيع فرعون شدند و مراد از «كافرين»، طرفداران فرعون باشند. پس درخواست ذريّه‌ى مؤمن، حفاظت از شرّ مخالفان داخلى و خارجى است.
«1». ممكن است مراد از ايمان، ايمان به خدا، و مراد از تسليم، اطاعت از موسى باشد.
جلد 3 - صفحه 612
كسى كه به خدا توكّل كند، هم خدا او را دوست مى‌دارد، «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ» «1» و هم او را تأمين مى‌كند. «وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» «2»
پیام ها
1- اوّل توكّل، بعد دعا. «تَوَكَّلْنا، رَبَّنا»
2- با ايمان، توكّل ودعا، خود را از شرّ ظالمان نجات دهيم. «تَوَكَّلْنا، رَبَّنا، نَجِّنا»
3- فرعونيان، هم مسرفند، «3» هم ظالم و هم كافر. اسراف زمينه‌ساز ظلم و ظلم نيز زمينه‌ى كفر است. «الْمُسْرِفِينَ، الظَّالِمِينَ، الْكافِرِينَ»
4- ابتدا بايد براى حفظ هويّت مكتبى دعا كرد، «لا تَجْعَلْنا فِتْنَةً» وسپس براى سلامتى شخصى. «نَجِّنا» چون اگر ستمگران پيروز شوند، خطّ ظلم و كفر حاكم شده، مؤمنان تحقير و مبتلا مى‌شوند.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ نَجِّنا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكافِرِينَ (86)
درخواست دوم بنى اسرائيل آنكه گفتند:
وَ نَجِّنا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكافِرِينَ: و نجات و خلاص فرما ما را از قوم كافران فرعون و فرعونيان؛ و از اعمال شاقه و محن خسيسه آنها، ما را برهان. و اين ترتيب در مسئلت دال است بر آنكه اهتمام اين جماعت در امر دين، فوق سعى در امر دنيا بوده كه ابتدا سعادت دينى و بعد نجات دنيوى را خواستار شدند؛ زهى نيكبختى و جوانمردى كه در حفظ گوهر گرانبهاى ديانت حقه، ساعى و جاهد باشد.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
فَما آمَنَ لِمُوسى إِلاَّ ذُرِّيَّةٌ مِنْ قَوْمِهِ عَلى خَوْفٍ مِنْ فِرْعَوْنَ وَ مَلائِهِمْ أَنْ يَفْتِنَهُمْ وَ إِنَّ فِرْعَوْنَ لَعالٍ فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ (83) وَ قالَ مُوسى يا قَوْمِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُسْلِمِينَ (84) فَقالُوا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنا رَبَّنا لا تَجْعَلْنا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (85) وَ نَجِّنا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكافِرِينَ (86)
ترجمه
پس ايمان نياوردند بموسى مگر فرزندانى از قوم او با ترس از فرعون و جماعتشان كه سياست كند ايشانرا همانا فرعون هر آينه غالب بود در زمين و همانا او بود از اسراف كنندگان
و گفت موسى اى قوم من اگر هستيد كه ايمان آورديد بخدا پس بر او توكّل كنيد اگر هستيد منقادان
پس گفتند بر خدا توكّل كرديم پروردگار ما مگردان ما را مقهور از براى گروه ستمكاران
و نجات ده ما را برحمت خود از گروه كافران.
تفسير
پس از ظهور معجزات بدست حضرت موسى عليه السّلام ايمان نياوردند بآنحضرت در بدو امر مگر عدّه‌اى از جوانان بنى اسرائيل و بنابراين ضمير در قومه راجع به موسى عليه السّلام است و محتمل است راجع باشد به فرعون چنانچه گفته‌اند آنها جماعتى بودند از قبطيان كه از طرف مادر از بنى اسرائيل بودند در هر حال ايمان ايشان مقرون بود بترس از فرعون و كسان خودشان كه بزرگتر بودند و متابعت از فرعون مينمودند كه مبادا آنها را از دين حقّ باز دارند به اذيّت و آزار چون فرعون مقتدر و قهّار و جبّار بود در زمين مصر و متجاوز و متعدّى و متكبّر بود نسبت بمردم خصوصا بنى اسرائيل كه با آنها برسم بندگى رفتار مينمود تا حدّيكه ادّعاء خدائى كرد و حضرت موسى عليه السّلام به اهل ايمان فرمود اگر واقعا بخدا ايمان داريد و او را بكمال قدرت و رحمت و رأفت بر بندگان خصوصا اهل ايمان شناخته‌ايد پس بر او اعتماد و توكّل و به اولياء او تمسّك و توسل نمائيد تا شما را از شرّ دشمنان حفظ فرمايد و دين و دنياى شما مأمون گردد اگر در برابر او امر الهى مطيع و منقاد و راضى برضا و تسليم بقضاء او باشيد پس آنها با توسل و توكل روى نياز بدرگاه قادر كار ساز نموده از خداوند خواستند كه ايشانرا از تحت نفوذ و قدرت و قهر و غلبه و شكنجه و اذيّت و آزار فرعون و فرعونيان خارج فرمايد و زير دست ستمكاران ننمايد كه بتوانند آنها را از عمل بوظيفه الهيّه خودشان باز دارند و بگويند اگر اينها كرامتى نزد خدا داشتند خداوند ما را بر آنها مسلّط نمينمود چنانچه قمّى ره از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه ميگفتند و در خاتمه با توسل برحمت رحيميّه طلب نجات خودشان را از دست كفّار تأكيد و تقرير
جلد 3 صفحه 39
نمودند و محتمل است مراد از رحمت مظهر اتمّ آن باشد كه محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و آل اطهار اويند و در شدائد مأمور بتوسل بايشان بودند.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ نَجِّنا بِرَحمَتِك‌َ مِنَ القَوم‌ِ الكافِرِين‌َ (86)
و نجات بخش ما را از قومي که كافر هستند از قبل از ولادت موسي عليه السّلام که كهنه خبر داده بودند که در بني اسرائيل شخصي بوجود ميآيد که سلطنت تو را درهم ميكوبد فرعون ميفرستاد در خانه‌هاي آنها هر زن آبستني بود شكم پاره ميكردند و بچه را سر ميبريدند و زنهاي آنها را از مردان جدا ميكردند و بكنيزي زنها را مي‌بردند و مردان را بكارهاي سخت وادار ميكردند و از همين جهت خداوند نطفه موسي را زير تخت فرعون منعقد نمود و حمل مادرش مخفي بود چون آنها هم اخبار بآنها رسيده بود که شخصي از اينکه خاندان بوجود ميآيد که دستگاه ظلم را بر ميچيند پس از ولادت موسي وحي بمادرش رسيد او را در صندوق گذاشت و در رود نيل انداخت که در سوره قصص ميفرمايد وَ أَوحَينا إِلي أُم‌ِّ مُوسي أَن أَرضِعِيه‌ِ فَإِذا خِفت‌ِ عَلَيه‌ِ فَأَلقِيه‌ِ فِي اليَم‌ِّ الاية و بعد هم اينکه ظلمها ادامه داشت حتي بعد از آمدن موسي و دعوت او که بني اسرائيل خدمت حضرت موسي عرض كردند قالُوا أُوذِينا مِن قَبل‌ِ أَن تَأتِيَنا وَ مِن بَعدِ ما جِئتَنا الاية اعراف آيه 126، لذا از خداوند
جلد 10 - صفحه 445
نجات خود را طلبيدند گفتند نَجِّنا بِرَحمَتِك‌َ.
نكتة- معلوم ميشود و شواهد بسياري هم از آيات و اخبار داريم که بني اسرائيل قبل از حضرت موسي شرارتهايي داشتند که مورد غضب الهي شدند و خداوند فرعون را بر سر آنها مسلط فرمود پس از بعثت موسي آثار رحمت را مشاهده كردند لذا طلب نجات كردند بكلمه برحمتك من القوم که فرعون و اتباعش و مطلق قبطيان که جميعا كافر بودند لذا گفتند الكافرين که اگر در ميان آنها يك نفر مؤمن بود مثل مؤمن آل فرعون يا آسيه زن فرعون يا رجلي که جاءَ مِن أَقصَا المَدِينَةِ آنهم يَكتُم‌ُ إِيمانَه‌ُ و امروز هم كار جامعه بنحوي شده که اشرار مسلط شده و تا حضرت بقيّة اللّه عجل اللّه تعالي فرجه الشريف نيايد نجات پيدا نخواهد كرد او است که
(يملأ الارض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا).
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 86)- «پروردگارا! ما را به رحمت خود از قوم بی‌ایمان رهایی بخش» (وَ نَجِّنا بِرَحْمَتِکَ مِنَ الْقَوْمِ الْکافِرِینَ).
نکات آیه
۱ - درخواست مؤمنان قوم موسى از خداوند، براى نجات از گروه کفرپیشه (ربنا لا تجعلنا فتنة ... و نجنا برحمتک من القوم الکفرین)
۲ - مصر، سرزمین کفر بود. (من القوم الکفرین)
۳ - فرعون و اشراف پیرامون او، مردمانى کافر بودند. (على خوف من فرعون و ملإیهم ... و نجنا برحمتک من القوم الکفرین)
۴ - بنى اسرائیل، مایل نبودند در سرزمین کفر و در جوار کافران، زندگى کنند. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین)
۵ - زندگى در جوار کافران، امرى نامطلوب و هجرت از بلاد کفر، امرى پسندیده است. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین)
۶ - بنى اسرائیل، خواهان هجرت از سرزمین مصر به سرزمین دیگر بودند. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین)
۷ - بنى اسرائیل، در دعاى خویش از خداوند خواستند: زمینه هجرتشان از سرزمین مصر به سرزمینى دیگر را فراهم کند. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین) جمله «و نجنا برحمتک من القوم الکافرین» به معناى (ما را از کافران خلاص نما) است و مقصود از آن مى تواند درخواست هجرت به سرزمین دیگر باشد.
۸ - بنى اسرائیل، در دعاى خود به صفت رحمت خداوند متوسل شدند. (و نجنا برحمتک من القوم الکفرین)
موضوعات مرتبط
- اشراف فرعون: کفر اشراف فرعون ۳
- بنى اسرائیل: بنى اسرائیل و کافران ۴ ; بنى اسرائیل و نجات از کافران ۱ ; تاریخ بنى اسرائیل ۴، ۶، ۷ ; توسل بنى اسرائیل ۸ ; خواسته هاى بنى اسرائیل ۶، ۷ ; دعاى بنى اسرائیل ۱، ۷، ۸
- خدا: رحمت خدا ۶
- دارالکفر: ۲ هجرت از دارالکفر ۵
- دعا: آداب دعا ۸ ; دعاى نجات از کافران ۱ ; دعا ى هجرت ۷
- سرزمینها: تاریخ سرزمین مصر ۲ ; هجرت از سرزمین مصر ۶، ۷
- عمل: عمل پسندیده ۵
- فرعون: کفر فرعون ۳
- کافران: ۳ ناپسندى زندگى با کافران ۵
منابع
