الفرقان ٧٤
ترجمه
الفرقان ٧٣ | آیه ٧٤ | الفرقان ٧٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«قُرَّةَ أَعْیُنٍ»: روشنی چشمان. مایه سرور و شادی (نگا: طه / ). «إِمَاماً»: پیشوا. رهبر. سرمشق (نگا: بقره / هود / ). ذکر (إمام) به صورت مفرد بدان خاطر است که اسم جنس است (نگا: تفسیر قاسمی) و به صورت مفرد و جمع به کار میرود (نگا: تفسیر آلوسی).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۶۳ - ۷۷، سوره فرقان
- صفات مؤ منين : تواضع و فروتنى ، و برخورد سالم درمقابل برخورد زشت و لغو جاهلان با ايشان
- رعايت اعتدال در انفاق : يكى از صفات مؤ منين
- معناى اينكه در وصف مؤ منان فرمود: ((لا يدعون مع الله الها آخر)) با توجه به عقيدهمشركان درباره عبادت خدا
- توجيه مخلد مرتكبين قتل ، زنا و ربا در عذاب
- وجوهى كه در معناى تبديل سيئات به حسنات (فاولئكيبدل الله سيئاتهم حسنات ) گفته شد.
- حسنه يا سيئه بودن عمل منوط به آثار عمل است وتبديل سيئات به حسنات نيز به معناى تبديل آثار است
- مراد از اينكه درباره مؤ منين فرمود: ((لا يشهدون الزورو اذا مروا باللغو مروا كراما))
- وصف ديگر عباد الرحمن : آيات خدا را كوركورانه و بدون معرفت و بصيرت نمى پذيرند
- معناى اينكه ايشان از خداوند مى خواهند: ((ما را براى متقين امام قرار بده ))
- معناى آيه شريفه : ((قل ما يعبوا بكم ربى لولا دعاوكم ...))
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به اوصاف مؤ منين ، اسراف و اقتار،تبديل سيئات به حسنات و...)
نکات آیه
۱ - بندگان خالص خدا، از خداوند خواستار همسر و فرزندان شایسته اى اند که رفتار و سیر و سلوک آنان، مایه چشم روشنى و سرفرازى آنان در زندگى باشد. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّ-تنا قرّة أعین) درباره «من» در «من أزواجنا...» دو احتمال وجود دارد: ۱- «من» ابتدائیه باشد. در این صورت معناى آیه چنین مى شود: «به ما از ناحیه همسران و فرزندانمان، آن ده که مایه روشنى چشمانمان باشد». ۲- «من» بیانیه باشد. براساس این احتمال، معناى آیه چنین مى شود: «به ما روشنى چشمان - که عبارت از همسر و فرزندان اند ببخش. برداشت یاد شده، مبتنى بر احتمال نخست است.
۲ - همسران شایسته، مایه سرور و روشنى چشمان یکدیگر (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا ... قرّة أعین)
۳ - فرزندان صالح، مایه سرور و روشنى چشمان پدران و مادران (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من ... ذرّیّتنا قرّة أعین)
۴ - بندگان خالص خدا، از خداوند خواستار سرور و روشنى چشمان در پرتو اعطاى همسر و فرزند به آنان هستند. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)
۵ - همسر و فرزند، مایه سرور و روشنى چشمان انسان است. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)
۶ - تشکیل خانواده و داشتن همسر و فرزند، مورد تشویق خداوند (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)
۷ - آرزو و دعا کردن براى داشتن همسر و فرزند، امرى پسندیده و شایسته (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)
۸ - تأثیر مثبت و سازنده صلاح و نیکى همسر در تربیت و تکامل معنوى فرزندان (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین) برداشت فوق، از آن جا است که عبادالرحمان، دعا براى صلاح و نیکى همسرانشان را بر فرزندان خود مقدم داشته اند.
۹ - امکان ناصالح شدن فرزندان، از پدران و مادران خوب و شایسته (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین) برداشت فوق، به خاطر این نکته است - که عبادالرحمان که خود از بهترین ها جامعه اند - براى سرنوشت و آینده خوب فرزندانشان دعا مى کنند و از خداوند خواستار صلاح و نیکى آنان مى شوند.
۱۰ - امکان بد و ناصالح شدن زن و یا شوهر، هر چند یکى از آنان خوب و صالح باشند. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)
۱۱ - تأثیر مثبت و سازنده دعاى همسران در حق یکدیگر و در سرنوشت و سعادتشان (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین) دعاى عباد الرحمان در حق همسران و فرزندانشان، حاکى از تأثیر مثبت دعا در سرنوشت همسر و فرزند است; زیرا اگر دعا مؤثر نبود، خداوند به آن توصیه نمى فرمود.
۱۲ - تأثیر مثبت و سازنده دعاى پدر و مادر، در حق فرزندان خود و در سرنوشت و سعادت آنان (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)
۱۳ - بندگان خالص خدا، از خداوند مى خواهند که خود و همسر و فرزندانشان، الگو و مقتداى مردم تقواپیشه باشند. (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)
۱۴ - رسیدن به اوج مرتبه تقواپیشگى، از اوصاف بندگان خالص خدا (و اجعلنا للمتّقین إمامًا) درخواست الگو و مقتداى تقواپیشگان شدن از سوى عباد الرحمان - که خود از ایمان و تقواى بالایى برخوردارند - حاکى از آن است که آنان خواستار بالاترین مرتبه تقواپیشگى اند، تا براى الگو و مقتدا شدن دیگر تقواپیشگان، شایسته باشند.
۱۵ - آرزوى بلند در امور معنوى (رسیدن به اوج مرتبه کمال و مقامات معنوى)، امرى پسندیده و مورد تشویق خداوند (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)
۱۶ - بندگان خالص خدا، از خداوند خواستار در دست داشتن اداره جامعه متقین و مردم تقوا پیشه اند. (و اجعلنا للمتّقین إمامًا) برداشت فوق، بر این اساس استوار است که مقصود از «امام» امامت و پیشوایى سیاسى و اجتماعى باشد.
۱۷ - آرزوى در دست گرفتن مدیریت جامعه و رهبرى امت اسلامى، امرى پسندیده و روا است. (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)
۱۸ - تأثیر مثبت و سازنده دعا و آرزو کردن در نیل به مقامات والا و رشد و کمال معنوى (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)
۱۹ - نقش مثبت و سازنده صلاح و نیکى همسر و فرزندان، در سرنوشت و سعادت انسان (ربّناهب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إمامًا) دعا براى همسر و فرزندان و مقدم داشتن آنان بر خود به هنگام دعا کردن، مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.
۲۰ - توسل به اسم «ربّ» و یاد کرد ربوبیت خداوند، از آداب دعا (و الذین یقولون ربّنا هب لنا ... و اجعلنا للمتّقین إمامًا)
۲۱ - دعا براى صلاح و نیک شدن همسر و فرزندان و خیرخواهى براى ایشان، از اوصاف بندگان خالص خدا و امرى پسندیده و مورد تشویق خداوند (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إمامًا)
۲۲ - جمله «و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزواجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إماماً» متن دعاى همیشگى بندگان خالص خدا (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إمامًا) آمدن آیه شریفه در قالب جمله اسمیه و نیز فعل مضارع «یقولون» حاکى از استمرار و همیشگى بودن آن دعا است.
موضوعات مرتبط
- آرزو: آثار آرزو ۱۸; آرزوى پسندیده ۷، ۱۵، ۱۷; آرزوى رهبرى جامعه اسلامى ۱۷; آرزو ى فرزند ۷; آرزوى مقامات معنوى ۱۵; آرزو ى همسر ۷
- ازدواج: تشویق به ازدواج ۶
- الگوگیرى: از بندگان خدا ۱۳; از فرزندان بندگان خدا ۱۳; از همسر بندگان خدا ۱۳
- بندگان خدا: تقواى بندگان خدا ۱۴; خیرخواهى بندگان خدا ۲۱; دعاى بندگان خدا ۱، ۴، ۱۳، ۱۶، ۲۱، ۲۲; سعادت طلبى بندگان خدا ۱; صفات بندگان خدا ۱، ۴، ۱۳،۱۴، ۱۶
- تربیت: عوامل مؤثر در تربیت ۸
- تقوا: مراتب تقوا ۱۴
- تکامل: عوامل تکامل ۱۸
- جامعه: درخواست مدیریت جامعه ۱۶
- چشم روشنى: درخواست چشم روشنى ۴، ۲۲; عوامل چشم روشنى ۱، ۲، ۳، ۵
- خانواده: عوامل سعادت خانواده ۱۱
- خدا: تشویقهاى خدا ۶، ۲۱
- دعا: آثار دعا ۱۸; آداب دعا ۲۰; تشویق به دعا ۲۱; توسل در دعا ۲۰; دعاى پسندیده ۷
- ذکر: ذکر ربوبیت خدا ۲۰
- سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۱۱، ۱۲، ۱۹
- سرور: عوامل سرور ۲ ، ۳ ، ۵
- سعادت: عوامل سعادت ۱۹
- صالحان: فرزند صالحان ۹
- عمل: عمل پسندیده ۷، ۲۱
- فرزند: درخواست فرزند ۴; درخواست فرزند صالح ۱، ۲۲; دعا براى فرزند ۱۲، ۲۱; عوامل تکامل فرزند ۸; عوامل سعادت فرزند ۱۲; فرزند ناصالح ۹; نقش فرزند ۵; نقش فرزند صالح ۱، ۳، ۱۹
- متقین: الگوى متقین ۱۳; درخواست رهبرى متقین ۱۶، ۲۲; رهبرى متقین ۱۳
- مقامات معنوى: زمینه مقامات معنوى ۱۸
- والدین: آثار دعاى والدین ۱۲
- همسر: آثار دعاى همسر ۱۱; درخواست همسر ۴; درخواست همسر صالح ۱، ۲۲; دعا براى همسر ۲۱; نقش همسر ۵; نقش همسر صالح ۱، ۲، ۸، ۱۹; همسر صالح ۱۰; همسر ناصالح ۱۰