الكهف ١٠٥
ترجمه
| الكهف ١٠٤ | آیه ١٠٥ | الكهف ١٠٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«وَزْناً»: مکانت و منزلت. قدر و قیمت.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- کافرانِ به آیات پروردگار و منکرانِ قیامت، زیانکارترین مردم اند. (الأخسرین أعملاً ... أُولئک الذین کفروا بأیت ربّهم و لقائه) کفر به لقاى پروردگار، تعبیرى دیگر از کفر به قیامت است، از آن جهت که ملاقات با پروردگار (با حساب و جزا و پاداش او) در قیامت صورت مى گیرد.
۲- رهنمودهاى الهى و آثار و نشانه هاى خداوند، رشدآفرین و تکامل بخش انسان ها است. (کفروا بأیت ربّهم) کلمه «ربّ» در آیه، گویاى برداشت بالا است.
۳- ربوبیّت خداوند مقتضى ارائه آیات در جهت هدایت مردم است. (کفروا بأیت ربّهم)
۴- قیامت، روز فرو افتادن همه حجاب ها و یقین آدمیان به خداوند یکتا است. (أعینهم فى غطاء ... کفروا بأیت ربّهم و لقائه) مقصود از لقاى پروردگار، مسلّماً برخورد حسى نیست (لاتدرکه الأبصار) بلکه مقصود، آن است که آدمى، در قیامت، به حقّانیّت یکتایى خداوند پى خواهد برد، گرچه کافران، چنین ملاقاتى را منکر باشند.
۵- اَعمال آدمى، در نتیجه کفر به آیات پروردگار و انکار معاد، تباه شده و در قیامت سودى نخواهد بخشید. (الذین کفروا بأیت ربّهم و لقائه فحبطت أعملهم) «حبط» به معناى «هدر رفتن و تباه شدن و فساد عمل» است.
۶- حبط اَعمال کافران، همان ضایع شدن سعى و تلاش دنیوى آنان است. (الذین ضلّ سعیهم فى الحیوة الدنیا ... فحبطت أعملهم)
۷- عقیده و بینش انسان، در ارجمندى یا پوچى اَعمال وى تأثیر مستقیم دارد. (کفروا ... فحبطت أعملهم)
۸- اَعمال پوچ و نابود شده کافران، غیرقابل سنجش و اعتبارگذارى در قیامت است. (فلانقیم لهم یوم القیمة وزنًا) «وزن»، یا مصدر و به معناى سنجش سنگنى و سبکى است ; و یا به معناى مثقال است; یعنى، چیزى که با آن وزن سنجیده شود» (لسان العرب). این که خداوند، در قیامت، براى برخى که اَعمال شان حبط شده، وزنى برقرار نمى سازد، کنایه از آن است که به قدرى اَعمال آنان پوچ است که ارزش سنجیدن ندارد.
۹- کافران، به رغم کار و تلاش در دنیا، در روز قیامت و ملاقات پروردگار، تهیدست و بى توشه اند. (الذین کفروا ... فحبطت أعملهم فلانقیم لهم یوم القیمة وزنًا)
۱۰- کافران، در قیامت، فاقد کمترین شخصیت و اعتباراند. (فلانقیم لهم یوم القیمة وزنًا) تعبیر «لهم» نشانِ این است که خودِ افراد، بى ارزش و بى مقدارند. تفریع جمله «فلانقیم...» بر حبط عمل، گویاى این نکته است که سرچشمه بى ارزشى آنان، پوچى اَعمال شان است.
۱۱- قیامت، روز سنجش و محاسبه اَعمال است. (فلانقیم لهم یوم القیمة وزنًا) از تعبیر موجود در آیه، چنین برمى آید که در قیامت، براى سنجش اَعمال آدمیان، معیارها و میزان هایى به کار گرفته مى شود، لکن براى برخى، به جهت فقدان هرگونه عمل ارزشمند، هیچ محاسبه و میزانى برقرار نمى شود.
۱۲- در روز قیامت، اَعمال نیک، با انگیزه هاى غیر الهى، همانند اَعمال ناشایست، فاقد وزن و ارزش است. (و هم یحسبون أنّهم یحسنون ... فلانقیم لهم یوم القیمة وزنًا)
۱۳- ارزش هر انسان، به اَعمال او است. (فحبطت أعملهم فلانقیم لهم یوم القیمة وزنًا)
۱۴- ایمان به معاد و لقاى پروردگار، در مجموعه اصول عقیدتى، داراى اهمیت خاصى است. (کفروا بأیت ربّهم و لقائه ... فلانقیم لهم یوم القیمة وزنًا)
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: آثار تکذیب آیات خدا ۵; زیانکارى مکذبان آیات خدا ۱; نقش آیات خدا ۲، ۳
- ارزشها: ملاک ارزشها ۱۳
- ایمان: اهمیت ایمان به لقاءالله ۱۴; اهمیت ایمان به معاد ۱۴
- تکامل: عوامل تکامل ۲
- خدا: آثار ربوبیت خدا ۳; نقش تعالیم خدا ۲; هدایتگرى خدا ۳
- عقیده: آثار عقیده ۷
- عمل: آثار عمل ۱۳; ارزش اخروى عمل ۱۲; ارزش عمل ۷; حسابرسى اخروى عمل ۱۱; حقیقت حبط عمل ۶; عوامل حبط عمل ۵، ۷; ملاک ارزش عمل ۱۲; نیت در عمل ۱۲
- قیامت: حسابرسى در قیامت ۱۱; زیانکارى مکذبان قیامت ۱; ظهور حقایق در قیامت ۴; ویژگیهاى قیامت ۴، ۱۱; یقین در قیامت ۴
- کافران: ارزیابى اخروى عمل کافران ۸; بى ارزشى عمل کافران ۸; بى اعتبارى کافران ۱۰; تباهى عمل کافران ۶; تلاش دنیوى کافران ۹; حبط عمل کافران ۶، ۹; کافران در قیامت ۹
- مردم: زیانکارترین مردم ۱
- معاد: آثار تکذیب معاد ۵
