|
|
| خط ۳۴: |
خط ۳۴: |
| <tabber> | | <tabber> |
| المیزان= | | المیزان= |
| {{ نمایش فشرده تفسیر|
| | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link40 | آيات ۱ - ۱۷ سوره جنّ]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link40 | آيات ۱ - ۱۷، سوره جن]] | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link41 | شگفتى طایفه اى از جنّ، از شنیدن آیات قرآن كريم]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link41 | شگفتى تعجب طائفه اى از جن از استماع قرآن كريم]] | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link42 | گفتاری پیرامون جنّ: (آنچه درباره جنّ، در آيات قرآن آمده است)]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link42 | (آنچه درباره جنّ در آيات قرآن آمده است )]] | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link44 | مراد از پناهنده شدن مردانى از إنس، به مردانى از جنّ]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link43 | وجوه مختلف درباره قرائت انّ به فتح همزه )) در ((وانّه تعالى جدّ ربّنا...)) و آياتبعد از آن كه حكايت سخنان جنّيان است بعد از ايمان آوردنشان]]
| | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link46 | توضيح معناى قول مؤمنان جنّى]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link44 | مراد از پناهنده شدن مردانى از انس به مردانى از جنّ در آيه : ((و انّه كانرجال من النس يعوذون برجال من الجنّ))]] | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۶#link48 | ویژگی های دو طایفه جنّیان: مُسلِمون و قَاسِطون]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link45 | مفاد آيه : ((و انّا لمسنا السّماء...)) و آيه : ((و انّا كنّا نقعد منها...)) كه از ممنوع شدنجنّيان از صعود به آسمان و استراق سمع ، همزمان با بعثت پيامبر اسلام (صلى اللّهعليه وآله ) خبر مى دهد]]
| | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۶#link49 | پیامد استقامت بر طريقۀ اسلام، و فرجام اعراض از ياد خدا]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۵#link46 | توضيح معناى اينكه مؤ منان جنّى گفتند: ((و انّا منّا الصّالحون و منّا دون ذالك و كنّا طرائققددا))]] | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۶#link50 | بحث روایی: رواياتى درباره ایمان آوردن جنّیان به پيامبر«ص»]] |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۶#link47 | امر به صبر و نهى از فسّاق و كفّار]]
| |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۶#link48 | دو دستگى در طائفه جن : مسلمون و قاسطون و ويژگى هر كدام]] | |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۶#link49 | استقامت بر طريقه اسلام وسعت رزق ، و اعراض از ياد خدا عذاب رو به فزونى در پىدارد]] | |
| *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۶#link50 | (رواياتى درباره استماع جنّ از رسول خدا، بيعت آنها با پيامبر(صلى اللّه عليه وآله وسلّم )...)]] | |
|
| |
|
| }} | | }} |
نسخهٔ کنونی تا ۷ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۴۹
| گسترشکپی متن آیه
|
| وَ أَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَ لَنْ نُعْجِزَهُ هَرَباً
|
ترجمه
و اینکه ما یقین داریم هرگز نمی‌توانیم بر اراده خداوند در زمین غالب شویم و نمی‌توانیم از (پنجه قدرت) او بگریزیم!
|و ما اعتقاد داريم كه هرگز نمى‌توانيم خدا را در زمين عاجز كنيم و هرگز نمى‌توانيم با گريختن، او را عاجز كنيم
و ما مى‌دانيم كه هرگز نمى‌توانيم در زمين خداى را به ستوه آوريم، و هرگز او را با گريز [خود] درمانده نتوانيم كرد
و ما چنین دانسته‌ایم که هرگز در زمین بر قدرت خدا غلبه و از محیط اقتدارش فرار نتوانیم کرد.
و اینکه ما یقین داریم که هرگز نمی توانیم خدا را در زمین عاجز و درمانده کنیم و هرگز نمی توانیم [با گریختن و فرار] از دسترس قدرت او بیرون رویم،
ما مى‌دانيم كه خدا را در زمين ناتوان نمى‌كنيم و با گريختن نيز ناتوانش نسازيم.
و ما یقین داشتیم که هرگز در زمین از خداوند گزیر و گریزی نداریم
و ما مى‌دانستيم كه هرگز خداى را در زمين ناتوان نتوانيم ساخت و با گريختن- از عذاب او- ناتوانش نتوانيم كرد
ما یقین داریم که هرگز نمی‌توانیم بر اراده‌ی خداوند در زمین غالب شویم، و نمی‌توانیم از پنجه‌ی قدرت او فرار کنیم. (بنابراین، وقتی که نه راه غلبه وجود دارد، و نه راه گریز، چاره‌ای جز تسلیم فرمان دادگرانه‌ی او نیست).
«و اینکه ما گمان شایسته‌ای داشتیم که هرگز نمی‌توانیم در زمین خدای را به ستوه آوریم و هرگز او را با گریز(مان) درمانده نتوانیم کرد.»
و آنکه ما دانستیم که هرگز به عجز نیاریم خدا را در زمین و هرگز به عجزش نیاریم به گریختن
We realized that we cannot defeat Allah on earth, and that we cannot escape Him by fleeing.
معنی کلمات و عبارات
«ظَنَنَّا»: یقین داریم. قطعاً دانسته‌ایم. «هَرَباً»: گریز. فرار. مصدر است و به معنی اسم فاعل، یعنی (هَارِبِینَ) بوده و حال است.
تفسیر
}}
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ أَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْها مَقاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهاباً رَصَداً «9» وَ أَنَّا لا نَدْرِي أَ شَرٌّ أُرِيدَ بِمَنْ فِي الْأَرْضِ أَمْ أَرادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَداً «10» وَ أَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذلِكَ كُنَّا طَرائِقَ قِدَداً «11» وَ أَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَ لَنْ نُعْجِزَهُ هَرَباً «12»
و اينكه ما قبلًا براى (استراق) سمع در مراكزى از آسمان مى‌نشستيم ولى اكنون هر كه بخواهد استماع كند، شهابى در كمين خود مى‌يابد. و اينكه ما نمى‌دانيم آيا براى كسانى كه در زمين هستند شرى اراده شده يا پروردگارشان برايشان خير و صلاحى اراده كرده است. و اينكه بعضى از ما افراد صالحى هستند و بعضى جز آن، در راههاى گوناگون هستند و اينكه ما مى‌دانيم كه هرگز نمى‌توانيم در زمين خدا را ناتوان سازيم و با فرار از سلطه او خارج شويم.
جلد 10 - صفحه 248
نکته ها
«رصد» اسم جمع «راصد» به معناى مراقب و نگهبان است. «قدد» جمع «قد» به معناى بريده شده و «طَرائِقَ قِدَداً» به معناى مسلك‌هاى گوناگون‌است.
از اين آيات استفاده مى‌شود كه مؤمنان از جنّ، علاوه بر شناخت قرآن، به ضعف خود و عظمت قدرت الهى و قدرت انتخاب و اختيار خود پى برده‌اند.
پیام ها
1- نزول قرآن، در آسمانها نيز اثر گذاشت. جنّ قبل از نزول قرآن، اخبار آسمانى را استراق سمع مى‌كرد و بعد از آن منع شد. أَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْها ... فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ
2- جنّ، آينده بشر و جهان را نمى‌داند. وَ أَنَّا لا نَدْرِي ...
3- كيفر استراق سمع برخورد شديد است. «شِهاباً رَصَداً»
4- در قرآن، خير و نيكى به خدا نسبت داده شده، امّا شرّ و بدى نسبت داده نشده و به صورت فعل مجهول آمده است. أَ شَرٌّ أُرِيدَ ... أَرادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَداً
5- رشد دادن از شئون ربوبيّت است. «رَبُّهُمْ رَشَداً»
6- طبيعت و فطرت جنّ بر فساد و شيطنت نيست، ميان آنان نيز صالح و غير صالح وجود دارد. «مِنَّا الصَّالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذلِكَ»
7- لازمه اختيار و آزادى، گروه گروه شدن است. «كُنَّا طَرائِقَ قِدَداً»
8- نه با مقاومت مى‌توان خدا را عاجز كرد و نه با فرار. «لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَ لَنْ نُعْجِزَهُ هَرَباً»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ أَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَ لَنْ نُعْجِزَهُ هَرَباً «12»
وَ أَنَّا ظَنَنَّا: و بدرستى كه به يقين دانستيم، أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ: اينكه هرگز عاجز نتوانستيم ساخت خداى را، فِي الْأَرْضِ: در حالتى كه در زمين باشيم،
جلد 13 - صفحه 346
يعنى هر جا كه ما هستيم، در زمين نمى‌توانيم كه او را عاجز سازيم. وَ لَنْ نُعْجِزَهُ هَرَباً: و هرگز عاجز نمى‌توانيم كرد او را در حالتى كه فرار كرده باشيم به اطراف آسمان يا به كوه قاف. خلاصه آنكه هرجا كه هستيم، در تحت فرمان اوئيم، و در قبضه قدرت او؛ و عدم امكان ما، از دائره حكم او. اين وصف احوال جنيان و بيان عقايد ايشان است، يعنى همه آنها، كه اخيار باشند، يا اشرار، يا مقتصد، اعتقاد دارند بر آنكه خداى تعالى عزيز و غالب و قادر است بر وجهى كه هيچ مطلبى از او فوت نمى‌شود، و هيچ مهربى (پناهگاهى) موجب آن نيست كه ملتجى خود را از او برهاند.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ أَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذلِكَ كُنَّا طَرائِقَ قِدَداً «11» وَ أَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَ لَنْ نُعْجِزَهُ هَرَباً «12» وَ أَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدى آمَنَّا بِهِ فَمَنْ يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلا يَخافُ بَخْساً وَ لا رَهَقاً «13» وَ أَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَ مِنَّا الْقاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولئِكَ تَحَرَّوْا رَشَداً «14» وَ أَمَّا الْقاسِطُونَ فَكانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً «15»
وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقاً «16» لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَ مَنْ يُعْرِضْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِ يَسْلُكْهُ عَذاباً صَعَداً «17» وَ أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَداً «18» وَ أَنَّهُ لَمَّا قامَ عَبْدُ اللَّهِ يَدْعُوهُ كادُوا يَكُونُونَ عَلَيْهِ لِبَداً «19» قُلْ إِنَّما أَدْعُوا رَبِّي وَ لا أُشْرِكُ بِهِ أَحَداً «20»
ترجمه
و بدرستيكه از ما شايستگانند و از ما هستند كسانيكه كمتر از اينند هستيم فرقه‌هائى مختلف
و بدرستيكه ما دانستيم كه هرگز نميتوانيم عاجز كنيم خدا را در زمين و نميتوانيم عاجز كنيم او را بفرار
و بدرستيكه ما وقتى كه شنيديم قرآن را ايمان آورديم بآن پس هر كه ايمان آورد بپروردگارش پس نميترسد از نقصان جز او نه از ستمى
و بدرستى كه از ما هستند منقادان و از ما هستند متجاوزان پس هر كه منقاد شد پس آنگروه طلب نموده‌اند راه راست را
و امّا متجاوزان
جلد 5 صفحه 287
پس باشند براى جهنم هيزم
و آنكه امر از اين قرار است اگر استقامت نموده بودند بر راه حق هر آينه ميداديم بآنها آبى فراوان
تا بيازمائيمشان در آن و هر كه روى گرداند از ياد پروردگارش در مى‌آورد او را در عذابى سخت
و بدرستيكه مواضع سجود براى خدا است پس نخوانيد با خدا هيچ كس را
و بدرستيكه چون برخاست بنده خدا كه بخواند او را نزديك بود آنها بوده باشند بر او متراكم و چسبنده
بگو جز اين نيست كه ميخوانم پروردگارم را و شريك نميسازم با او كسى را.
تفسير
جنّيان در تعقيب مقالات خودشان گويند كه بعضى از ما افراد صالح و شايسته‌اى هستيم كه بوظائف دينى خود كاملا عمل مينمائيم و بعضى از ما بپاى آنها نميرسيم و مراعات وظائف دينى را كمتر از آنها مينمائيم و ما داراى طريقه- هاى متفرّقه‌اى هستيم و صاحبان مذاهب مختلفه ميباشيم چنانچه قمّى ره فرموده و پيش از اين در شأن نزول سوره ذكر شد و ما ميدانيم كه هرگز نميتوانيم خدا را عاجز نمائيم و نگذاريم بر ما مسلّط شود اگر اراده عذاب ما را داشته باشد در زمين و نميتوانيم عاجز نمائيم او را از اينكه بگيرد ما را بفرار نمودن بآسمان يا بنفوذ نمودن در زمين و ما وقتى قرآن را كه موجب هدايت ما شد از پيغمبر اسلام شنيديم ايمان آورديم بآن و كسيكه ايمان آورد بپروردگار خود نميترسد از نقصان ثوابش و زيادى عذابش از ميزان استحقاق و بعضى از ما منقاد و مطيع و تسليم در مقابل اوامر خدايند و بعضى جابر متجاوز از حق پس كسيكه منقاد اوامر الهى باشد طلب نموده راه رشد و هدايت و صلاح را كه ميرساند او را بنعيم ابدى و اما اشخاص متعدّى و متجاوز از طريق حق هيزم آتش جهنّم خواهند بود ظاهرا تا اينجا كلام جنّيان ختم شد حال خداوند در وحى خود به پيغمبر اكرم عطف بر اخبار از استماع جنيّان و نقل اقوال آنها ميفرمايد كه و همانا امر از اين قرار است كه اگر جنّ و انس استقامت نمايند بر طريقه مرضيّه الهيّه ما آنها را مشروب نمائيم از آب فراوانى چون گفته‌اند آنزمان مردم مكّه مبتلا بخشكى و سختى ارزاق عمومى بودند و خداوند به اين آيه وعده باران فراوان بآنها داده
جلد 5 صفحه 288
در صورت قبول اسلام و استقامت در آن و بعضى گفته‌اند آب فراوان كنايه از توسعه رزق است و در روايات ائمه اطهار طالبان رشد و كسانيكه استقامت بر طريقه حقّه نمودند به آنانكه ثابت قدم در ولايت امير المؤمنين و اولاد معصومين او باشند و اطاعت اوامر ايشانرا نمايند و توصيف آب دادن فراوان بآشاماندن ايشان ايمانرا بدلهاى شيعيان خاص تفسير شده و اين باران فراوان يا توسعه رزق يا افاضه ايمان براى اختبار و امتحان بندگان است كه تا چه درجه در آن نعمت كه هستند شكرش را بجا ميآورند و كسيكه اعراض نمايد از شكر نعمت حق و ياد خدا و ولايت مولى چنانچه قمى ره نقل نموده خداوند او را داخل در عذاب شاقّ متصاعدى خواهد فرمود و همانا مساجد سبعه كه پيشانى و دو كف دست و دو سر زانو و دو شست پاى بندگان ميباشد از آن خدا و ملك او است و نبايد در سجود غير او صرف شود چنانچه در روايات متعدّده از ائمه اطهار به اين معنى تصريح شده و بر طبق حكم حضرت جواد عليه السّلام در مذهب ما بدليل اين آيه چهار انگشت دزد را ميبرند و كف را باقى ميگذارند كه بايد براى خدا باشد و اين مسلّم است مع الوصف مفسّرين شيعه مساجد را بمسجدهائيكه ساخته شده و ميشود يا تمام روى زمين تفسير نمى‌نمايند و مدلول روايات را بر سبيل احتمال ذكر كرده‌اند با آنكه ظاهر آيه شريفه آنستكه بودن مساجد از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را هيچ جا ننمايند و بودن مساجد ساخته شده از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را در آنجا نكنند نه در جاهاى ديگر و بر تمام روى زمين مساجد اطلاق نميشود بلى روى زمين مسجد است چون پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرموده جعلت لى الارض مسجدا و طهورا و نفرموده مساجدا و اين نيست جز اعراض از اخبار ائمه اطهار و تبعيّت از اقوال مردود بى‌اعتبار و گفته‌اند وقتى حضرت ختمى مرتبت قيام بامر دعوت قريش بتوحيد و قرائت قرآن ميفرمود يا مشغول نماز ميشد آنها گرد حضرت جمع ميشدند و خود را باو مى‌چسباندند براى اذيت و آزار و باز داشتن از كار يا تماشاى افعال و اذكار و خداوند اينمعنى را باو وحى فرموده و آنكه بآنها بفرمايد من سخن تازه‌اى ندارم و كار تماشا دارى نميكنم من دعوت بتوحيد ميكنم كه پدران شما
جلد 5 صفحه 289
حضرت ابراهيم و اسمعيل ميكردند يا عبادت خداى يگانه را مينمايم و در مقابل بت سجده نميكنم و بعضى اين ازدحام و تهاجم را از جن براى تماشاى نماز و قرائت قرآن حضرت دانسته‌اند و بجاى قل قال قرائت نموده‌اند ولى سوق آيه اخيره و آيات آتيه مؤيّد قول اوّل است و لبد بريال شير و هو متراكم و چسبنده از پشم و موى و غيره اطلاق ميشود.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ أَنّا ظَنَنّا أَن لَن نُعجِزَ اللّه‌َ فِي الأَرض‌ِ وَ لَن نُعجِزَه‌ُ هَرَباً «12»
و محققا ما ميدانيم که قدرت نداريم بر جلوگيري از اراده و مشيت و قدرت خداي متعال در روي زمين که العياذ باللّه خدا را عاجز كنيم و هرگز از تحت قدرت او نميتوانيم فرار كنيم.
وَ أَنّا ظَنَنّا ظن در اينجا بمعني يقين است.
أَن لَن نفي تأييد است بمعني هرگز.
نُعجِزَ اللّه‌َ فِي الأَرض‌ِ که اگر بلائي و عذابي نازل فرمود نتوانيم از خود دفع كنيم.
وَ لَن نُعجِزَه‌ُ هَرَباً يا بتوانيم فرار كنيم که بما متوجه نشود.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 12)- مؤمنان جن در ادامه سخنان خود به دیگران هشدار می‌دهند و می‌گویند: «و ما یقین داریم هرگز نمی‌توانیم بر اراده خداوند در زمین غالب شویم و نمی‌توانیم از (پنجه قدرت) او بگریزیم» (و انا ظننا ان لن نعجز الله فی الارض و لن نعجزه هربا).
بنابر این، اگر تصور کنید می‌توانید از کیفر و مجازات خدا با فرار کردن به
ج5، ص301
گوشه‌ای از زمین یا نقطه‌ای از آسمانها نجات یابید، سخت در اشتباهید.
نکات آیه
۱ - اعتراف مؤمنان جن، به ناتوانى جن از عاجز ساختن خداوند و حرکت در جهت خلاف مقررات الهى (و أنّا ظننّا أن لن نعجز اللّه فى الأرض)
۲ - اعتراف مؤمنان جن، به ناتوانى جن از فرار از سیطره الهى و ناتوان ساختن خداوند از دستیابى به آنان (و لن نعجزه هربًا)
۳ - نزول قرآن، موجب معرفت جن نسبت به جایگاه خداوند در جهان هستى و شناخت موقعیت ضعیف و پوچ خود (و أنّا ظننّا أن لن نعجز اللّه فى الأرض و لن نعجزه هربًا)
۴ - خداوند، داراى قدرت مطلق و شکست ناپذیر (و أنّا ظننّا أن لن نعجز اللّه فى الأرض و لن نعجزه هربًا)
موضوعات مرتبط
- جن: اقرار جنیان مؤمن ۱، ۲; زمینه خداشناسى جن ۳; زمینه خودشناسى جن ۳; عجز جن ۱، ۲، ۳
- خدا: عاجز کردن خدا ۱، ۲; عظمت خدا ۳; فرار از حکومت خدا ۲; وسعت قدرت خدا ۴
- قرآن: آثار نزول قرآن ۳
منابع
