غافر ٦٩

أَ لَمْ‌ تَرَ إِلَى‌ الَّذِينَ‌ يُجَادِلُونَ‌ فِي‌ آيَاتِ‌ اللَّهِ‌ أَنَّى‌ يُصْرَفُونَ‌

ترجمه

آیا ندیدی کسانی را که در آیات خدا مجادله می‌کنند، چگونه از راه حقّ منحرف می شوند؟!

|آيا نديدى كسانى را كه در آيات خدا مجادله مى‌كنند چگونه [از راه حق‌] برگردانده مى‌شوند

آيا كسانى را كه در [ابطال‌] آيات خدا مجادله مى‌كنند نديده‌اى [كه‌] تا كجا [از حقيقت‌] انحراف حاصل كرده‌اند؟

آیا کسانی را که در آیات ما راه جدال و انکار پیمودند ندیدی که چگونه (از حق) بازگردانیده شوند؟

آیا کسانی را که در آیات خدا مجادله و ستیزه می کنند، ننگریستی که چگونه [از حق به باطل] برگردانده می شوند؟

آيا نديده‌اى آنهايى كه در آيات خدا مجادله مى‌كنند چگونه منحرف مى‌شوند؟

آیا کسانی را که در آیات الهی مجادله می‌کنند، ندیده‌ای که چگونه بیراهه می‌روند

آيا به آنان كه در باره آيات خدا ستيزه مى‌كنند ننگريستى كه چگونه [از تصديق و ايمان بدان‌] گردانيده مى‌شوند؟

مگر نمی‌بینی کسانی که درباره‌ی آیات خدا به کشمکش و ستیز می‌پردازند، چگونه (از تفکّر و تعقّل حق) بازگردانده می‌شوند؟

آیا کسانی را که در (ابطال) آیات خدا مجادله می‌کنند ندیدی (که) تا کجا و تا کی (از حقیقت آیات الهی منحرف) می‌شوند.

آیا ندیدی آنان را که ستیزه می‌کنند در آیتهای خدا کجا رانده می‌شوند

غافر ٦٨	آیه ٦٩	غافر ٧٠
سوره : سوره غافر نزول : ١٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَنَّی یُصْرَفُونَ»: (نگا: یونس / ، زمر / .

تفسیر

---

• آيات ۶۹ - ۷۸ سوره مؤ من
• بيان حال مجادله كنندگان در آيات خدا و سرانجام سختى كه در جهنم خواهند داشت
• معناى اينكه فرمود: ذلكم بما كنتم تفرحون بغيرالحق ...
• اشاره به سنت الهى درباره نصرت رسولان و عدم آن از جانب خداوند

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّهِ أَنَّى يُصْرَفُونَ «69»

آيا كسانى را كه در آيات خداوند مجادله و ستيز مى‌كنند نديدى كه چگونه (از حقّ) منصرف مى‌شوند؟

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّهِ أَنَّى يُصْرَفُونَ (69)

چون كفار با كثرت آيات واضحه و دلايل بينه در مقام جدال و عناد بودند، لذا بعد از بيان بينات به عنوان تهديد بر سبيل تعجيب فرمايد:

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ‌: آيا نمى‌بينى بسوى كسانى كه، يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّهِ‌: جدال و نزاع مى‌كنند در آيتهاى خدا كه حجج قرآنيه و معجزات نبويه است، أَنَّى يُصْرَفُونَ‌: چگونه و به چه نوع برگردانيده مى‌شوند از تصديق نمودن به آن با وجود و فور دلايل و آيات.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

قُلْ إِنِّي نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَمَّا جاءَنِي الْبَيِّناتُ مِنْ رَبِّي وَ أُمِرْتُ أَنْ أُسْلِمَ لِرَبِّ الْعالَمِينَ (66) هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ يُخْرِجُكُمْ طِفْلاً ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ثُمَّ لِتَكُونُوا شُيُوخاً وَ مِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى مِنْ قَبْلُ وَ لِتَبْلُغُوا أَجَلاً مُسَمًّى وَ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (67) هُوَ الَّذِي يُحْيِي وَ يُمِيتُ فَإِذا قَضى‌ أَمْراً فَإِنَّما يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ (68) أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّهِ أَنَّى يُصْرَفُونَ (69) الَّذِينَ كَذَّبُوا بِالْكِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ (70)

ترجمه‌

بگو همانا من نهى كرده شدم كه عبادت كنم آنانرا كه ميخوانيد غير از خدا چون آمد مرا دليل‌ها از پروردگارم و امر كرده شدم كه تسليم شوم براى پروردگار جهانيان‌

او است آنكه آفريد شما را از خاك پس از نطفه پس از خون بسته پس بيرون ميآورد شما را بحال كودكى پس نگهميدارد تا برسيد بكمال قوّتتان پس تا بشويد پير مردانى و بعضى از شما كسى است كه ميميرد پيش از اين و تا برسيد بوقتى نامبرده شده و باشد كه شما بعقل دريابيد

او است آنكه زنده ميكند و ميميراند پس چون حكم كند بامرى جز اين نيست كه ميگويد مر او را بباش پس ميباشد

آيا نديدى آنانرا كه مجادله مينمايند در آيت‌هاى خدا كه بكجا برگردانده ميشوند

آنانكه تكذيب نمودند كتابرا و آنچه را كه فرستاديم بآن پيغمبرانمان را پس زود باشد كه بدانند.

---

جلد 4 صفحه 538

تفسير

خداوند متعال امر فرموده است به پيغمبر خاتم كه بمشركين مكه بفرمايد خدا مرا نهى فرموده از عبادت بتها كه معبود شما است چون بحجج و براهين الاهيّه براى من معلوم شده كه معبود بحق خداى يكتا است و جز او معبود باطل است هر چه باشد و مأمور شدم از جانب حق كه تسليم او امر پروردگار جهانيان باشم و بهيچ وجه نميتوانم با عقايد و اعمال شما موافقت نمايم و پس از اين دستور استدلال فرموده بر استحقاق خود براى پرستش و ستايش و نفى استحقاق غير باين تقريب كه او است آنخداوند قادر عليم حكيمى كه خلق فرمود شما را در ابتدا از خاك چون آدم عليه السّلام را كه پدر تمام خلق است از خاك آفريد و بعدا خلق فرمود شما را از نطفه كه آن هم از غذا توليد ميشود و غذا از خاك و بعدا از علقه كه خون بسته است و بعد شما را در احوال و اطوار مختلفه نقل دهد تا بيرون آورد شما را از رحم مادر در حاليكه كودك نوزاد باشيد و گفته‌اند طفل در كلام عرب بر واحد و جمع اطلاق ميشود و اينجا مراد جمع است يعنى بيرون ميآورد شما را اطفالى يك يك پس نشو و نما ميدهد شما را تا برسيد بكمال قوّه و رشد خودتان و كلمه اشدّ يا مفرد است بصورت جمع يا جمع است و مفرد ندارد يا مفرد آن شدّت بكسر است در هر حال در همين معنى استعمال ميشود كه از هجده تا سى سال باشد پس نگهدارى ميفرمايد شما را تا پير مردان سالخورده شويد و عمر طبيعى كنيد و بعضى هم قبل از رسيدن بحدّ رشد يا پير مردى مى‌ميريد چون هر كس اجل مقدّر نامبرده معيّنى دارد در علم خدا كه بايد شما بندگان بآن برسيد و دار فانى را وداع نمائيد و اينها همه براى آنستكه شما تعقّل كنيد و خداشناس شويد و بوظيفه بندگى خود قيام نمائيد با علم و معرفت و از ثواب آن بهره‌مند گرديد در آخرت كه دار باقى و مقرّ ابدى شما است و او همين طور كه شما را حيات داد از خاك مى‌ميراند و باز خاك ميكند و باز زنده مينمايد در قيامت و بيرون ميآورد از خاك خلاصه آنكه اين كارها براى او زحمتى ندارد او وقتى بخواهد امرى واقع شود فورا واقع ميشود مانند آنكه بگويد موجود شو پس ميشود و گر نه معدوم كه قابل خطاب نيست كلام خدا فعل او است و تعجب در اين است كه با اين ادلّه دالّه بر توحيد خدا و رسالت تو كه قرآن مبين است مى‌بينى كفار مكه كه مجادله و مشاجره و اشكال تراشى ميكنند در آيات خدا و دلائل صدق‌

---

جلد 4 صفحه 539

تو چگونه منقلب و منصرف از حق بباطل ميشوند ولى مطمئن باش كه خدا آنانرا كه تكذيب قرآن تو را كه اكمل كتب آسمانى است نمودند و كسانى را كه تكذيب كردند ساير كتب سماوى را كه پيغمبران ما آوردند به مجازات كامل خواهد رسانيد و بعد از اين مى‌دانند كه چه عمل ناروائى از آنها صادر شده است.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

أَ لَم‌ تَرَ إِلَي‌ الَّذِين‌َ يُجادِلُون‌َ فِي‌ آيات‌ِ اللّه‌ِ أَنّي‌ يُصرَفُون‌َ (69)

آيا نظر نميكني‌ بسوي‌ كساني‌ ‌که‌ مجادله‌ ميكنند ‌در‌ آيات‌ الهي‌ چگونه‌ ‌از‌ طريق‌ برميگردند و رو ‌به‌ ضلالت‌ ميروند.

أَ لَم‌ تَرَ البتّه‌ مشاهده‌ ميكني‌ و مي‌بيني‌ و نظر ميكني‌.

إِلَي‌ الَّذِين‌َ مشركين‌ ‌که‌ انكار رسالت‌ تمام‌ پيغمبران‌ ‌را‌ ميكنند.

يُجادِلُون‌َ فِي‌ آيات‌ِ اللّه‌ِ معجزات‌ انبياء ‌را‌ سحر مي‌پندارند حق‌ ‌را‌ باطل‌ ميگويند باطل‌ ‌را‌ حق‌ ميدانند احكام‌ الهي‌ ‌را‌ منكر مي‌شمارند رفتار زشت‌ ‌خود‌ ‌را‌ عبادت‌ قرار ميدهند بالجمله‌ مجادله‌ ‌در‌ رد حق‌ و اثبات‌ باطل‌ ‌است‌.

أَنّي‌ يُصرَفُون‌َ ‌از‌ حق‌ رو برميگردانند و ‌در‌ طريق‌ باطل‌ بسرعت‌ ‌هر‌ چه‌ تمامتر ميروند.

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 69)- سرنوشت ستیزه جویان مغرور: باز هم در اینجا سخن از کسانی است که در آیات الهی به مجادله بر می‌خیزند.

نخست می‌گوید: «آیا ندیدی کسانی را که در آیات خدا مجادله می‌کنند چگونه از راه حق منحرف می‌شوند» (أَ لَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ یُجادِلُونَ فِی آیاتِ اللَّهِ أَنَّی یُصْرَفُونَ).

این مجادله و گفتگوهای توأم با لجاجت و عناد، این تقلیدهای کورکورانه و تعصبهای بی‌پایه سبب می‌شود که آنها از صراط مستقیم به بیراهه کشیده شوند، چرا که حقایق تنها در پرتو روح حق جویی آشکار می‌گردد.

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - توصیه خداوند به نگریستن و تأمل کردن در سرنوشت کسانى که درباره آیات الهى به جدال و ستیزه جویى برمى خیزند. (ألم تر إلى الذین یجدلون فى ءایت اللّه أنّى یصرفون)

۲ - سرنوشت شوم مجادله گران و ستیزه جویان با آیات الهى، درس آموز و عبرت انگیز است. (ألم تر إلى الذین یجدلون فى ءایت اللّه أنّى یصرفون)

۳ - امکان پیدایش افرادى حق ناپذیر و دین ستیز در جامعه، با وجود شناخت کامل حق و حقانیت دین (ألم تر إلى الذین یجدلون فى ءایت اللّه أنّى یصرفون)

موضوعات مرتبط

• آیات خدا: سرنوشت مجادله گران در آیات خدا ۱، ۲
• حق: حق ستیزان ۳; حق ناپذیران ۳
• خدا: توصیه هاى خدا ۱
• عبرت: عوامل عبرت ۲