النجم ٦

ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى‌

ترجمه

همان کس که توانایی فوق العاده دارد؛ او سلطه یافت...

توانمندى كه [به صورت اصلى خود در برابر پيامبر] ايستاد

[سروش‌] نيرومندى كه [مسلّط] درايستاد.

همان ملک مقتدری که به خلقت کامل (و صورت ملکوتی بر رسول) جلوه کرد.

[همان که] دارای درایت و توانمندی شگفتی است، پس [به آنچه که مأمور انجامش می باشد] مسلط و چیره است.

صاحب نيرويى كه استيلا يافت،

برومند است و سپس [در برابر او] در ایستاد

توانمندى كه راست بايستاد- با صورت اصلى و تمام هيأت خود يا با جمال و صورت نيكوى خود-.

همان کسی که دارای خرد استوار و اندیشه‌ی وارسته است. سپس او (به صورت فرشتگی خود و با بالهائی که کرانه‌های آسمان را پر کرده بود) راست ایستاد.

او خود مرور کرده‌ای مستحکم (و) نیرومند است‌. پس (مسلّط بر جهان) ایستاد.

نیرومندی پس استوار شد

النجم ٥	آیه ٦	النجم ٧
سوره : سوره النجم نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مِرَّةٍ»: تیزهوشی. خرد استوار. پختگی اندیشه. دقت و وارستگی. «ذُومِرَّةٍ»: تیزهوش و خردمند. دقیق و تیزبین. «إِسْتَوی»: به پا خاست. راست ایستاد. در مأموریت خود چیره و توانا شد. مراد نمایان شدن جبرئیل در آغاز وحی است به شکل اصلی فرشتگی و با قیافه واقعی و با بالهائی که افق کوههای دور و بر غار حراء را پر کرده بود (نگا: فاطر / تکویر / - ). حرف (ف) یا سببیه است. یعنی: به سبب قوّت و قدرتی که داشت، خویشتن را نمودار کرد. و یا عاطفه است. یعنی: بعد از ابلاغ و تعلیم وحی، به صورت اصلی خود ظاهر شد (نگا: قاسمی).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

ذِي‌ قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي‌ الْعَرْشِ‌... (۲) وَ قَالَ‌ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا أَ إِذَا... (۰)

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۸، سوره نجم
• اشاره به غرض ومحتويات سوره مباركه نجم و مكى بودن آن
• چند قول درباره مراد از ((نجم )) در آيه : ((و النجم اذا هوى ))
• مقصود از اينكه فرمود: ((و ما ينطق عن الهوى ...))
• وجوه مختلف در معناى آيات : ((ذو مرة فاستوى و هو بالافق الا على ثم دنا فتدلى ...))
• شرح مفاد آيه : ((ما كذب الفؤ اد ما راءى ))
• گفتار بعضى مفسرين در تفسير (ماكذب الفواد ما راى )
• مقصود از ((نزلة اخرى )) و رؤ يت رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم )) در آيه :((و لقد رآه نزلة اخرى ))
• ((سدرة المنتهى )) چيست ؟
• معناى (ما زاع البصر و ما طغنى )
• چند روايت درباره مراد از نجم در ((و النجم اذا هوى ))، و رواياتى درذيل آيات مربوط به معراج پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) ۵۱
• رواياتى در ذيل (قاب قوسين ) و(ثم دنى فتدلى ) در نزديكى پيامبر با خداوند در شبمعراج
• رواياتى درباره رؤ يت قلبى رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) خداوند سبحانرا
• اشاره به اختلاف درباره اينكه معراج پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) جسمانى وروحانى يا فقط روحانى بوده .

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - جبرئیل، فرشته اى صاحب کمال عقل و درایت (ذو مرّة فاستوى) یکى از معانیى که واژه «مرّة» بر آن اطلاق مى شود، «عقل» است. نکره آمدن «مرّة» نیز براى تفخیم و به تقدیر «ذو مرّة کاملة» است.

۲ - روى آوردن جبرئیل به سوى پیامبر(ص)، جهت تعلیم قرآن به آن حضرت (علّمه شدید القوى ... فاستوى) برداشت یاد شده بر این اساس است که متعلق «استوى» حذف شده و تقدیر آن «فاستوى إلیه» مى باشد (آهنگ پیامبر کرد).

۳ - تجلى جبرئیل، براى پیامبر(ص) در سیماى واقعى خویش به هنگام تعلیم وحى (ذو مرّة فاستوى) برخى از مفسران درباره معناى «فاستوى» گفته اند: مراد، ظاهر شدن فرشته وحى به شکل اصلى آن، براى پیامبر(ص) مى باشد.

موضوعات مرتبط

• جبرئیل: تجسم جبرئیل ۳; تدبیر جبرئیل ۱; تعالیم جبرئیل ۲; عقل جبرئیل ۱; فضایل جبرئیل ۱
• محمد(ص): تعلیم قرآن به محمد(ص) ۲; معلم محمد(ص) ۲، ۳