الشعراء ١٩

وَ فَعَلْتَ‌ فَعْلَتَکَ‌ الَّتِي‌ فَعَلْتَ‌ وَ أَنْتَ‌ مِنَ‌ الْکَافِرِينَ‌

ترجمه

و سرانجام، آن کارت را (که نمی‌بایست انجام دهی) انجام دادی (و یک نفر از ما را کشتی)، و تو از ناسپاسانی!»

|و آن كرده‌ى خويش را كردى [و كسى را كشتى‌] در حالى كه تو از ناسپاسان بودى. كودكى. لبثت (لبث): توقف كردى، ماندى. فينا: در ميان ما. عمرك: عمرت. سنين جمع سنة: سالها. فعلت فعلتك: انجام دادى آن كارت را، كار خود را كردى. كافر: كفران كننده، ناشكر

و [سرانجام‌] كار خود را كردى، و تو از ناسپاسانى.»

و آن فعل زشت (قتل نفس) از تو سر زد و (به خدایی ما) کافر بودی؟

و آن کارت را که کردی، کردی در حالی که از ناسپاسان [زحمات و نعمت های ما] بودی.

و آن كار را كه از تو سرزد مرتكب نشدى؟ پس تو كافر نعمتى.

و کاری را که کرده بودی کردی و تو از کافر [نعمت‌]انی‌

و آن كرده خويش كه كردى، كردى و تو از ناسپاسانى.

و آن کاری را کرده‌ای که کرده‌ای و (مرتکب قتل یکی از طرفداران ما شده‌ای. و از اینها گذشته، تو اینک) کفران نعمتهای ما می‌کنی (و حق نان و نمک ما را فراموش می‌نمائی، و با ادّعای پیغمبری پروردگار جهان، الوهیّت ما را نادیده می‌گیری).

.«و (سرانجام) کاری را که می‌خواستی انجام دادی، حال آنکه (نسبت به من) از ناسپاسانی.»

و کردی کارت را آن را که کردی و بودی از ناسپاسان‌

الشعراء ١٨	آیه ١٩	الشعراء ٢٠
سوره : سوره الشعراء نزول : ٤ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَعْلَتَکَ»: کاری که کرده‌ای. اشاره به قتل مرد قبطی است (نگا: قصص / ). «الْکَافِرِینَ»: افراد ناسپاس. کفران نعمت کنندگان.

تفسیر

• آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
• غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
• اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
• بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
• معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
• دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
• گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
• مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
• پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
• مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
• رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
• مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
• توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
• توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
• بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
• اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
• بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
• تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
• دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
• جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
• فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
• فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
• موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
• معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
• پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
• واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
• قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
• نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - یادآورى فرعون به موسى(ع) نسبت به جرم گذشته او در قتل مرد قبطى (و فعلت فعلتک التى فعلت) مقصود فرعون از «فعلتک التى فعلت» قتل مرد قبطى به دست موسى(ع) است.

۲ - ناراحتى عمیق فرعون از عمل موسى(ع) و کشته شدن مرد قبطى به دست او (و فعلت فعلتک التى فعلت) از این که فرعون نفس عمل را نام نبرده; بلکه بدان اشاره کرده (التى فعلت) و موسى(ع) را بدان خاطر کافر و ناسپاس شمرده است، مطلب یاد شده استفاده مى شود.

۳ - قتل مرد قبطى توسط موسى(ع)، نشانه ناسپاسى و کفران نعمتى بزرگ در نظر فرعون (و فعلت فعلتک ... و أنت من الکفرین) مراد فرعون از «و أنت من الکافرین» ناسپاسى موسى(ع) در قبال خدمات گذشته وى به او مى باشد.

۴ - تلاش فرعون براى تکذیب موسى(ع) با یادآورى ارتکاب قتل و ناسپاسى وى (و فعلت فعلتک التى فعلت و أنت من الکفرین)

۵ - قتل نفس و ناسپاسى نعمت، دو رفتار نامناسب با شأن و ادعاى پیامبرى در نظر فرعون (و فعلت فعلتک التى فعلت و أنت من الکفرین) به رخ کشیدن قتل نفس و ناسپاسى موسى(ع) از جانب فرعون، مى تواند به منظور خدشه دار کردن پیامبرى آن حضرت و منافى دانستن مقام نبوت با قتل نفس و ناسپاسى ادا شده باشد. گفتنى است آیه بعد - که در آن حضرت موسى(ع) قتل نفس را عملى غیر عمدى و ناخواسته مى شمرد - مؤید برداشت یاد شده است.

موضوعات مرتبط

• فرعون: اندوه فرعون ۲; بینش فرعون ۳، ۵; تلاش فرعون ۴
• موسى(ع): جرایم موسى(ع) ۱; روش تکذیب موسى(ع) ۴; قتلهاى موسى(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵; قصه موسى(ع) ۱، ۲، ۴; کفران موسى(ع) ۳، ۴
• نبوت: نبوت و قتل ۵; نبوت و کفران نعمت ۵