النحل ٨٢

فَإِنْ‌ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْکَ‌ الْبَلاَغُ‌ الْمُبِينُ‌

ترجمه

(با این همه،) اگر روی برتابند، (نگران مباش؛) تو فقط وظیفه ابلاغ آشکار داری.

|پس اگر روى برتابند، فقط ابلاغ آشكار بر عهده‌ى توست

پس اگر رويگردان شوند، بر تو فقط ابلاغ آشكار است.

پس اگر باز روی بگردانند (ای رسول ما) بر تو تبلیغ روشن رسالت (و اتمام حجت) بیش نیست.

پس اگر [بعد از این همه لطف و رحمت] روی از حق گرداندند [اندوهگین مشو]؛ زیرا فقط رساندن آشکار [پیام وحی] بر عهده توست.

اگر روى‌گردان شدند، جز اين نيست كه وظيفه تو تبليغى روشنگر است.

و اگر روی برتافتند [بدان‌] که بر تو پیام رسانی آشکار است‌

پس اگر پشت‌كرده برگردند، همانا بر تو رساندن روشن و آشكار پيام است و بس.

با این همه اگر آنان روی برتابند (و تسلیم دعوت نشوند و حق را گردن ننهند، باک نداشته باش که گناهی بر تو نیست. چرا که) وظیفه‌ی تو تنها تبلیغ آشکار است (و آن را هم به جای آورده‌ای).

پس اگر(از حق) رویگردان شوند، بر تو فقط ابلاغ روشنگر است.

و اگر پشت کردند پس جز این نیست که بر تو است رسانیدن آشکار

النحل ٨١	آیه ٨٢	النحل ٨٣
سوره : سوره النحل نزول : ٢ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْبَلاغُ»: ابلاغ. تبلیغ. رساندن. «الْمُبِینُ»: آشکار و بی‌پرده. بیانگر فرمان یزدان و روشنگر درست از نادرست کارهای مردمان.

تفسیر

• آيات ۷۸ - ۸۹،سوره نحل
• در آيه : ((والله اخرجكم من بطون امهاتكم لا تعلمون شيئا)) علم حصولى انسان در بدوتولد نفى شده است
• سبب حقيقى پرواز مرغان در هوا خداى تعالى است
• پرواز مرغان در آسمان يكى از آيات الهى است
• ذكر نعمت خانه ، پوست و پشم و كرك و موى حيوان و...
• وجه اينكه درباره سرابيل فرمود: ((شما را از گرما نگه مى دارد)) و حفظ از سرما راذكر نكرد
• معناى آيه : ((يعرفون نعمة الله ثم ينكرونها و اكثر هم الكافرون ))
• وجوهى كه درباره آيه ((و اكثرهم الكافرون )) مفسرين گفته اند
• استدلال بعضى به آيه بر بطلان عقيده جبريها و نقد آن
• مراد از اينكه در قيامت از هر امتى شهيدى مبعوث مى گردد
• قيامت روز پاداش و كيفر است نه روز عمل و راهى به بازگشت از آن به حيات ذنيوى نيست
• در عذاب ظالمان در آخرت تخفيف و تاءخيرى نيست
• مشركين در روز قيامت تسليم خدا مى شوند
• تسليم اضطرارى مشركين در قيامت در برابر خدا سودى به حالشان ندارد
• كافران مفسد عذابى بيش از ديگر كفار خواهند داشت
• تفصيلى در مورد شهادت (گواهى دادن )، شهيد و شهداء
• برسى و بيان وجه جمع بين مفاد آيات مختلف در مورد شهادت
• معناى اينكه قرآن بيان كننده هر چيزى است (تبيانالكل شى ء)
• روايتى در ذيل آيه : ((يعرفون نعمة الله ثم ينكرونها...)) و جئنابك شهيدا على هؤلاء))
• چند روايت در ذيل جمله : ((تبيانا لكل شى ء))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- پیامبر(ص)، در قبال روى گردانى کافران از دعوت آن حضرت پس از تبیین آیات الهى بر آنان، مسؤولیتى نداشت. (فإن تولّوا فإنما علیک البلغ المبین)

۲- وظیفه پیامبر(ص)، تنها ابلاغ پیام الهى به انسانها بود و نه اجبار مردمان به پذیرش آن پیام. (فإنما علیک البلغ المبین) حصر در آیه فوق (فإنما علیک ...) حصر اضافى بوده و نسبت به اجبار و اکراه سنجیده شده است.

۳- پیامبر(ص)، وظیفه دار به کارگیرى مفاهیم روشن و صریح در تبلیغ دین (فإنما علیک البلغ المبین) «بلاغ» به معناى تبلیغ و رساندن پیام است. توصیف آن به «المبین» (آشکار و روشنگر) بیانگر مطلب یاد شده است.

۴- لزوم به کارگیرى مفاهیم و مطالب روشن و صریح، در تبلیغ دین (فإنما علیک البلغ المبین)

۵- سلب نشدن وظیفه ابلاغ دین از پیامبر(ص) و رهبران الهى، به صرف روى گردانى مردم از آنان (فإن تولّوا فإنما علیک البلغ المبین) بدین احتمال که معناى آیه چنین باشد که اگر مردم روى گرداندند، تو نباید بار تکلیف را فرو نهى; بلکه باید همچنان به وظیفه ابلاغ پیام الهى همت گمارى، برداشت فوق به دست مى آید. گفتنى است آمدن جمله «فإنما علیک ...» به صورت جمله اسمیه - که دال بر استمرار است - مؤید همین برداشت خواهد بود.

۶- تسلى دادن خداوند به پیامبر(ص)، براى نگران نبودن از روى گردانى حق ناپذیران (فإن تولّوا فإنما علیک البلغ المبین)

۷- امکان روى گردانى انسان از حق و حقایق دینى على رغم روشن بودن آنها (فإن تولّوا فإنما علیک البلغ المبین)

۸- بیان نعمتهاى الهى در ابعاد زندگى، از مصادیق «بلاغ مبین» (بیان روشن دین) است. (و الله جعل لکم ممّا خلق ظللاً ... کذلک یتمّ نعمته علیک لعلّکم تسلمون ... فإنما علیک البلغ المبین) در آیات گذشته نعمتهاى مختلف خداوند بیان گردید و در پایان اشاره شد که هدف از بیان نعمتها، تسلیم شدن انسانها در برابر خداست و اگر مردم روى گرداندند، وظیفه اى جز همین بیان روشن (بیان نعمتها) نیست.

موضوعات مرتبط

• آیات خدا: تبیین آیات خدا ۱
• تبلیغ: صراحت در تبلیغ ۳، ۴
• جبرواختیار ۲:
• حق: اعراض از حق ۷; اعراض حق ناپذیران ۶
• خدا: بیان نعمتهاى خدا ۸
• دین: استقامت در تبلیغ دین ۵; اعراض از دین ۷; اهمیت تبلیغ دین ۵; روش تبلیغ دین ۳، ۴; روش تبیین دین ۸; نفى اکراه در دین ۲
• رهبران دینى: مسؤولیت رهبران دینى ۵
• کافران: اعراض کافران ۱
• محمد(ص): اعراض از محمد(ص) ۱; تبلیغ محمد(ص) ۲، ۳; دلدارى به محمد(ص) ۶; محدوده مسؤولیت محمد(ص) ۱، ۲; مسؤولیت محمد(ص) ۳، ۵