يونس ٣٩

بَلْ‌ کَذَّبُوا بِمَا لَمْ‌ يُحِيطُوا بِعِلْمِهِ‌ وَ لَمَّا يَأْتِهِمْ‌ تَأْوِيلُهُ‌ کَذٰلِکَ‌ کَذَّبَ‌ الَّذِينَ‌ مِنْ‌ قَبْلِهِمْ‌ فَانْظُرْ کَيْفَ‌ کَانَ‌ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ‌

ترجمه

(ولی آنها از روی علم و دانش قرآن را انکار نکردند؛) بلکه چیزی را تکذیب کردند که آگاهی از آن نداشتند، و هنوز واقعیتش بر آنان روشن نشده است! پیشینیان آنها نیز همین گونه تکذیب کردند؛ پس بنگر عاقبت کار ظالمان چگونه بود!

|بلكه چيزى را دروغ شمردند كه به علم آن نرسيده‌اند و هنوز واقعيتش برايشان روشن نشده است. كسانى هم كه پيش از آنان بودند همين گونه تكذيب كردند. پس بنگر عاقبت ستمگران چگونه بود

بلكه چيزى را دروغ شمردند كه به علم آن احاطه نداشتند و هنوز تأويل آن برايشان نيامده است. كسانى [هم‌] كه پيش از آنان بودند، همين گونه [پيامبرانشان را] تكذيب كردند. پس بنگر كه فرجام ستمگران چگونه بوده است.

بلکه انکار چیزی را می‌کنند که علمشان به آن احاطه نیافته و حقیقت و باطن آن هنوز به آنان نرسیده است، پیشینیان هم این چنین رسل و آیات خدا را تکذیب کردند، پس بنگر عاقبت کار ستمکاران عالم به کجا کشید!

آری، [عجولانه] حقیقتی را تکذیب کردند که به معارف و مفاهیمش احاطه نداشتند و هنوز تفسیر عینی و تحقّق و ظهور آیاتش [که در قیامت انجام می گیرد] برای آنان نیامده است، کسانی که پیش از آنان بودند [نیز آیات الهی و پیامبران را] این گونه تکذیب کردند؛ پس با تأمل بنگر که سرانجام ستمکاران چگونه بود؟

چيزى را دروغ شمردند كه به علم آن احاطه نيافته بودند و هنوز از تأويل آن بى‌خبرند. كسانى كه پيش از آنان بودند نيز پيامبران را چنين به دروغ نسبت دادند. پس بنگر كه عاقبت كار ستمكاران چگونه بوده است.

حق این است که چیزی را که به شناخت آن احاطه نیافته‌اند و سرانجام آن هنوز بر آنان آشکار نشده است، دروغ می‌انگارند، بدین‌سان کسانی که پیش از اینان بودند نیز دروغ انگار بودند بنگر که سرانجام ستمکاران چگونه است‌

[چنين نيست‌] بلكه آنچه را كه به دانش آن نرسيدند و هنوز تأويل آن- سرانجام كارشان و وقت كيفرشان- بديشان نيامده دروغ پنداشتند. همچنين كسانى كه پيش از آنان بودند تكذيب كردند، پس بنگر كه سرانجام ستمكاران چگونه بود.

بلکه آنان چیزی را تکذیب می‌کنند که اصلاً آگاهی از آن ندارند و واقعیّت آن برای ایشان روشن نشده است. (مگر این صحیح است که انسان چیزی را تکذیب کند که درباره‌ی آن نیندیشیده و آن را مورد مطالعه‌ی دقیق قرار نداده و موضوعات آن را نفهمیده است!). به همین منوال پیشینیان هم (پیغمبران و کتابهای آسمانی را خودسرانه و ناآگاهانه) تکذیب می‌کردند. (ای انسان!) بنگر که سرانجام ستمکاران به کجا کشید (و چگونه نابود گشتند. این درس عبرتی برای شما و آیندگان بعد از شما است و سرنوشت ستمکاران جز همین نیست).

بلکه چیزی را دروغ شمردند که به علم آن احاطه نداشته و هنوز هم تأویل (و بازگردان حقیقی) آن برایشان نیامده. کسانی هم که پیش از آنان بودند، همین گونه (کتاب‌های وحیانی را) تکذیب کردند. پس بنگر پیامد ستمگران چه سان بوده است.

بلکه دروغ پنداشتند آنچه را فرانگرفتند به دانش آن و هنوز نرسیده است بدیشان تأویلش بدینگونه تکذیب کردند آنان که پیش از ایشان بودند پس بنگر چگونه شد فرجام ستمکاران‌

يونس ٣٨	آیه ٣٩	يونس ٤٠
سوره : سوره يونس نزول : ٤ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لَمْ یُحِیطُوا بِعِلْمِهِ»: آگاهی کامل از آن پیدا نکرده‌اند. «تَأْویلُهُ»: معنی و تفسیر قرآن. عاقبت و مآل سخن قرآن که خواری مشرکان در دنیا و جاودانه‌ماندن ایشان در آتش دوزخ است (نگا: اعراف / و ).

تفسیر

• آيات ۴۵ - ۳۷، سوره يونس
• نفى شاءنيت مفترى بودن ، از قرآن كريم در جمله : ((و ما كان هذا القرآن ان يفترى ...))
• مراد از: ((الذى بين يديه )) و معناى : ((تفصيل الكتاب )) و اشاره به وحدت همه اديانو اينكه اختلاف اديان در اجمال و تفصيل است
• تحدى قرآن كريم به اينكه سوره اى مانند قرآن بياوريد اختصاص به سور معينى ندارد
• فقط به فصاحت و بلاغت قرآن تحدى نشده ، بلكه از لحاظ معنى و محتواى قرآن نيزمبارزطلبى شده است
• تاءويل معارف و احكام قرآن از مقوله معانى الفاظ نيست . وجهل مشركين به اين تاءويل موجب تكذيب آنان شده است
• تقسيم امت اسلام به دو گروه : ايمان آورندگان و ايمان نياورندگان فسادگر
• مراد از اينكه در روز حشر، برانگيخته شدگان مى پندارند جز يك ساعت درنگ نكرده اند

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مشرکان، آیاتى از قرآن را که حامل معارفى بلند بوده و در ظرف کوچک ذهن آنان جاى نمى گرفت، انکار مى کردند. (أم یقولون افتریه ... بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه) برداشت فوق مبتنى بر این است که «ما» در «بما لم یحیطوا ... » اشاره به دسته اى از آیات قرآن باشد و ماى محذوف در «لما یأتهم تأویله» - که عطف بر «لم یحیطوا» و به تقدیر «و کذبوا بما لما یأتهم تأویله» است - اشاره به دسته اى دیگر از آیات باشد.

۲ - شرک پیشگان عرب جاهلى، مردمانى ناآشنا به جهان آخرت و حقایق روز بازپسین (بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه و لما یأتهم تأویله) مراد از «ما لم یحیطوا بعلمه» به قرینه جمله بعد (و لما یأتهم تأویله) مى تواند قیامت باشد. در این صورت، جمله «لم یحیطوا ... » بیانگر این است که: موضوع قیامت براى مشرکان عرب جاهلى موضوعى بى سابقه و نوى بود و آنان در گذشته نسبت به آن در بى خبرى محض به سر مى بردند.

۳ - قیامت و روز بازپسین، مورد انکار شرک پیشگان عصر بعثت (بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه)

۴ - شرک، آیینى سابقه دار در تاریخ بشر (کذلک کذب الذین من قبلهم)

۵ - تکذیب و انکار قیامت، موضع گیرى مشترک همه شرک پیشگان تاریخ (بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ... کذلک کذب الذین من قبلهم)

۶ - طرح مسأله قیامت و روز بازپسین، رسالت مشترک تمامى پیامبران الهى (بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ... کذلک کذب الذین من قبلهم)

۷ - عذاب استیصال، کیفر تکذیب پیامبران الهى و رویارویى با ایشان (بل کذبوا ... فانظر کیف کان عقبة الظلمین)

۸ - تهدید شرک پیشگان عصر بعثت به عذاب استیصال (بل کذبوا ... فانظر کیف کان عقبة الظلمین)

۹ - تاریخ بشر، شاهد فرجام شوم مخالفان پیامبران و گرفتار شدن آنان به عذاب استیصال الهى (کذلک کذب الذین من قبلهم فانظر کیف کان عقبة الظلمین)

۱۰ - تاریخ بشر، شاهد مخالفت و رویارویى بیدادگران با رسولان الهى (کذلک کذب الذین من قبلهم فانظر کیف کان عقبة الظلمین)

۱۱ - بعثت پیامبران الهى، در راستاى نجات مظلومان از ستم بیدادگران (کذلک کذب الذین من قبلهم فانظر کیف کان عقبة الظلمین) رویارویى بیدادگران با رسولان الهى در طول تاریخ، بیانگر برداشت فوق است.

۱۲ - ظلم و بیدادگرى، زمینه ساز انکار قیامت و تکذیب دین و پیامبران (بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ... فانظر کیف کان عقبة الظلمین)

۱۳ - مطالعه در سرگذشت بیدادگران تاریخ و فرجام شوم آنان، امرى ضرورى و مایه عبرت است. (فانظر کیف کان عقبة الظلمین)

روایات و احادیث

۱۴ - از على (ع) روایت شده است: «قلت: أربعاً أنزل اللّه تعالى تصدیقى بها فى کتابه ... قلت: فمن جهل شیئاً عاداه، ف-أنزل اللّه: «بل کذبوا بما لم یحیطوا بعلمه ... ; چهار مطلب گفتم که خداوند تصدیق مرا بر آن چهار مطلب، در کتاب خود نازل فرمود .. [یکى اینکه ]گفتم: کسى که جاهل به چیزى باشد با آن دشمنى مى کند ; پس خداوند این مطلب را نازل فرمود: بلکه چیزى را تکذیب کردند که به علم آن احاطه نداشتند».

موضوعات مرتبط

• انبیا: رسالت انبیا ۶ ; زمینه تکذیب انبیا ۱۲ ; ظلم ستیزى انبیا ۱۱ ; عذاب مخالفان انبیا ۹ ; فرجام مخالفان انبیا ۹ ; فلسفه بعثت انبیا ۱۱ ; کیفر تکذیب انبیا ۷ ; مخالفان انبیا در تاریخ ۹، ۱۰ ; مکذبان انبیا ۱۴ ; هماهنگى انبیا ۶
• جاهلیت: مشرکان جاهلیت و قیامت ۲، ۳
• جهل: آثار جهل ۱۴
• دشمنى: کیفر دشمنى با انبیا ۷ ; منشأ دشمنى ۱۴
• دین: زمینه تکذیب دین ۱۲
• شرک: تاریخ شرک ۴
• ظالمان: ظالمان در تاریخ ۱۰ ; ظالمان و انبیا ۱۰ ; عبرت از فرجام ظالمان ۱۳ ; مطالعه در سرنوشت ظالمان ۱۳
• ظلم: آثار ظلم ۱۲
• عبرت: عوامل عبرت ۱۳
• عذاب: تهدید به عذاب استیصال ۸ ; عذاب استیصال ۷، ۹
• قرآن: عوامل تکذیب قرآن ۱ ; مکذبان قرآن ۱
• قیامت: اهمیّت قیامت ۶ ; زمینه تکذیب قیامت ۱۲ ; مکذبان قیامت ۳، ۵
• مشرکان: تهدید مشرکان صدر اسلام ۸ ; جهل مشرکان ۲ ; عجز مشرکان ۱ ; مشرکان و قرآن ۱ ; مشرکان و قیامت ۵ ; موضعگیرى مشترک مشرکان ۵
• مظلومان: اهمیّت نجات مظلومان ۱۱