التوبة ٢٧

ثُمَ‌ يَتُوبُ‌ اللَّهُ‌ مِنْ‌ بَعْدِ ذٰلِکَ‌ عَلَى‌ مَنْ‌ يَشَاءُ وَ اللَّهُ‌ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌

ترجمه

سپس خداوند -بعد از آن- توبه هر کس را بخواهد (و شایسته بداند)، می‌پذیرد؛ و خداوند آمرزنده و مهربان است.

سپس خدا بعد از آن [واقعه‌] توبه هر كس را كه بخواهد مى‌پذيرد، و خداوند آمرزنده‌ى مهربان است

سپس خدا بعد از اين [واقعه‌] توبه هر كس را بخواهد مى‌پذيرد، و خدا آمرزنده مهربان است.

آن‌گاه خدا بعد از آن واقعه (جنگ حنین) از سر تقصیر هر که می‌خواهد (از مؤمنانی که فرار کرده هر که توبه نمود، و از کافران هر که ایمان آورد) در می‌گذرد و خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.

سپس خدا بعد از این [گناه بزرگ که فرار از جنگ است] توبه هر کس را که بخواهد می پذیرد؛ و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.

از آن پس خدا توبه هر كس را كه بخواهد مى‌پذيرد، كه آمرزنده و مهربان است.

سپس خداوند از هرکس که بخواهد درمی‌گذرد و خداوند آمرزگار مهربان است‌

سپس [با اين همه‌] خداوند از آن پس [به بخشايش خويش‌] بر هر كه خواهد باز مى‌گردد و توبه هر كه را خواهد مى‌پذيرد، و خدا آمرزگار و مهربان است.

بعد از آن (واقعه هم همیشه درگاه خدا باز است و) خداوند توبه‌ی هرکه را بخواهد (و شایسته‌اش بداند) می‌پذیرد؛ چراکه خدا صاحب مغفرت فراوان و رحمت بی‌کران است.

سپس خدا پس از این (واقعه) به هرکس بخواهد بازگشت می‌کند. و خدا بسی پوشنده‌ی رحمتگر بر ویژگان است.

سپس توبه کند خدا پس از آن بر هر که خواهد و خدا است آمرزنده مهربان‌

التوبة ٢٦	آیه ٢٧	التوبة ٢٨
سوره : سوره التوبة نزول : ٨ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَتُوبُ اللهُ ... عَلَی مَنْ»: این جمله که با فعل مضارع آغاز شده است، دلالت بر استمرار دارد و می‌رساند که درهای توبه و بازگشت به روی همگان همیشه باز است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لَقَدْ نَصَرَکُمُ‌ اللَّهُ‌ بِبَدْرٍ... (۰) وَ مَنْ‌ يُوَلِّهِمْ‌ يَوْمَئِذٍ... (۰)

تفسیر

• آيات ۲۸ - ۲۵، سوره توبه
• بيان آيات مربوط به جنگ حنين
• مغرور شدن مسلمين به كثرت نفراتشان و هزيمتشان در آغاز جنگ
• سخن عجيب يكى از مفسرين در تفسير آيه و توجيه هزيمت مسلمانان در آغاز جنگ
• مراد از انزال (( سكينت )) برسول (ص ) و مؤ منين
• معناى (سكينت ) كه در آيات قرآن آمده است
• نازل شدن سكينت موقوف است بر وجود طهارت دل و صفاى باطن
• منظور از مؤ منانى كه سكينت بر آنان نازل گرديد افراد معدودى است كهرسول خدا(ص ) را تنها نگذاشتند و فرار نكردند
• ادامه خوشنودى و رضاى خدا از كسى و بقاء ستايش و مدح او بستگى دارد به بقاء صفات و احوال حميده او
• معناى (( سكينت )) و اشاره به اينكه سكينت از جنود خداى تعالى است
• معناى : (( إِنَّمَا الْمُشرِكُونَ نجَسٌ ))
• استشهاد امام هادى (ع ) در پاسخ متوكل به آيه (لقد نصركم فى مواطن كثيره ) در تعيين حد كثير
• داستان جنگ حنين به نقل مجمع البيان
• اعتراض انصار نسبت به كيفيت تقسيم غنائم جنگ حنين و خطابه رسول الله (ص ) در جواب به آنها
• فهرست اسامى شهداى حنين و بيان تعداد نفرات وفادارى كه فرار نكردند و پيامبر (ص) را تنها نگذاشتند

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، گریختگان از میدان کارزار حنین را به توبه و استغفار فراخواند. (ثم ولیتم مدبرین ... ثم یتوب اللّه من بعد ذلک على من یشاء) کلمه «ذلک» در «من بعد ذلک» اشاره به فرار مسلمانان از میدان نبرد حنین دارد. اعلام اینکه خدا توبه فراریان را مى پذیرد، فراخوانى آنان به توبه و استفغار از آن خطاست.

۲ - فرار از میدان جنگ، گناه بوده و نیازمند توبه و استغفار به درگاه خداست. (ثم ولیتم مدبرین ... ثم یتوب اللّه من بعد ذلک على من یشاء)

۳ - اعلام خداوند به باز بودن راه توبه براى کافران باقى مانده از جنگ حنین (و ذلک جزاء الکفرین. ثم یتوب اللّه من بعد ذلک على من یشاء) برداشت فوق بر این اساس است که «من» در «على من یشاء» نظر به کافران مذکور در آیه قبل نیز داشته باشد.

۴ - پذیرش توبه منوط به مشیّت الهى است نه استحقاق توبه کنندگان. (ثم یتوب اللّه من بعد ذلک على من یشاء)

۵ - ایجاد انگیزه و امید از جانب خداوند در مؤمنان خطاکار و نیز کافران، براى توبه و بازگشت به حق (ثم یتوب اللّه ... و اللّه غفور رحیم)

۶ - پذیرش توبه گنهکاران، جلوه خطاپوشى و مهربانى خداوند (ثم یتوب اللّه ... و اللّه غفور رحیم)

۷ - خدا، غفور (بسیار خطاپوش) و رحیم (بى نهایت مهربان) است. (و اللّه غفور رحیم)

موضوعات مرتبط

• اسماء و صفات: رحیم ۷ ; غفور ۷
• انگیزش: عوامل انگیزش ۵
• توبه: اهمیّت توبه ۵ ; تشویق به توبه ۵ ; دعوت به توبه ۱ ; شرایط قبول توبه ۴
• جنگ: توبه فرار از جنگ ۲ ; جرم فرار از جنگ ۲ ; گناه فرار از جنگ ۲
• خدا: افعال خدا ۵ ; مشیّت خدا ۴ ; نشانه هاى آمرزش خدا ۶ ; نشانه هاى مهربانى خدا ۶
• غزوه حنین: دعوت از فراریان غزوه حنین ۱ ; کافران غزوه حنین ۳
• کافران: تشویق کافران ۵ ; توبه کافران ۳
• گناهکاران: قبول توبه گناهکاران ۶
• مؤمنان: تشویق مؤمنان ۵