الأنعام ٩

وَ لَوْ جَعَلْنَاهُ‌ مَلَکاً لَجَعَلْنَاهُ‌ رَجُلاً وَ لَلَبَسْنَا عَلَيْهِمْ‌ مَا يَلْبِسُونَ‌

ترجمه

و اگر او را فرشته‌ای قرارمی‌دادیم، حتماً وی را بصورت انسانی درمی‌آوردیم؛ (باز به پندار آنان،) کار را بر آنها مشتبه می‌ساختیم؛ همان‌طور که آنها کار را بر دیگران مشتبه می‌سازند!

و اگر فرستاده‌ى خويش را فرشته‌اى مى‌كرديم، حتما وى را به صورت مردى قرار مى‌داديم و [قهرا] امر را همچنان بر آنها مشتبه مى‌ساختيم [باز مى‌گفتند: اين هم بشرى است‌]

و اگر او را فرشته‌اى قرار مى‌داديم، حتماً وى را [به صورت‌] مردى در مى‌آورديم، و امر را همچنان بر آنان مشتبه مى‌ساختيم.

و چنانچه رسول را فرشته‌ای قرار می‌دادیم باز هم او را به صورت مردی در می‌آوردیم و بی‌شک سبب می‌شدیم که همان اشتباهی که برای دیگران پیش می‌آوردند برای خودشان پیش آید.

[این مغالطه گران لجوج می گویند: چرا پیامبر از جنس فرشتگان نیست؟] اگر او را فرشته ای قرار می دادیم، یقیناً وی را به شکل مردی در می آوردیم، و قطعاً حقیقت را همانطور که آنان بر دیگران مُشتبه می کنند [به سزای لجاجتشان] بر خود آنان مُشتبه می ساختیم، [تا بر فرض پیامبر قرار دادن فرشته، باز بگویند: چرا پیامبری از جنس بشر برای ما قرار داده است؟]

و اگر آن پيامبر را از ميان فرشتگان بر مى‌گزيديم باز هم او را به صورت مردى مى‌فرستاديم و اين خلط و اشتباه كه پديد آورده‌اند بر جاى مى‌نهاديم.

و اگر او [پیامبر] را فرشته‌ای می‌گرداندیم، آن [فرشته‌] را به صورت مردی در می‌آوردیم، و امر را همچنان بر آنان مشتبه می‌ساختیم‌

و اگر او را فرشته‌اى مى‌كرديم باز هم او را [به صورت‌] مردى مى‌ساختيم و آنچه را [اكنون بر خود و ديگران‌] پوشيده مى‌دارند بر آنان پوشيده مى داشتيم.

اگر هم فرشته‌ای را (مؤیّد پیغمبر) می‌کردیم، او را به شکل انسان در می‌آوردیم (تا آنان بتوانند او را ببینند و سخنانش را فهم کنند. در این صورت باز هم اشکال برطرف نمی‌شد) و ایشان را دچار همان اشتباهی می‌کردیم که قبلاً در آن بودند.

و اگر او را فرشته‌ای قرار می‌دادیم، بی‌گمان وی را (به صورت) مردی در می‌آوردیم و (همانا او را) بر آنان مشتبه می‌ساختیم، چنان که (خودشان هم) آن را مشتبه می‌دارند.

و اگر می‌گردانیدیمش فرشته‌ای همانا می‌گردانیدیمش مردی و همی پوشانیدیم بر او آنچه را می‌پوشند

الأنعام ٨	آیه ٩	الأنعام ١٠
سوره : سوره الأنعام نزول : ١٠ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«رَجُلاً»: مرد. در اینجا مراد شخص، یعنی انسان و بشر است. «لَبَسْنا»: مشتبه کردیم. «ما»: همان طور که. همان چیزی که. «یَلْبِسُونَ»: در آن مشتبه می‌شوند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

قُلْ‌ لَوْ کَانَ‌ فِي‌ الْأَرْضِ‌... (۱)

لَقَدْ مَنَ‌ اللَّهُ‌ عَلَى‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۱۱ - ۴، سوره انعام
• دو وجه در مراد كفار از درخواست نزول ملائكه .
• چگونه انسان در عين علم به چيزى در آن چيز گمراه مى شود؟
• چون در دنيا دار اختيار است و دعوت الهى متوجه انسان مختار است رسول بايد يكى از خود مردم باشد نه از ملائكه .
• توجيه اغلب مفسرين در خصوص اين آيه و نقد توجيه آن

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- خداوند بر فرض انتخاب فرشتگان براى پیامبرى، آنان را به صورت بشر قرار مى داد. (و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا)

۲- درخواست نزول فرشته به عنوان پیامبر، از بهانه هاى کفرپیشگان (و لو جعلنه ملکا) جمله «و لو جعلناه ملکا ... »، مى تواند منقطع از آیه قبل بوده و جواب از درخواست دیگر کفار، که فرستادن فرشته به عنوان پیامبر است، باشد.

۳- گریز کفرپیشگان بهانه جو از ایمان به پیامبر (ص)، با درخواست معجزاتى غیرعملى (و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا)

۴- کافران، مدعى عدم شایستگى بشر براى احراز مقام رسالت و اختصاص آن به فرشتگان (و لو جعلنه ملکا)

۵- خداوند، جز از جنس بشر، پیامبرى براى آدمیان قرار نخواهد داد. (و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا)

۶- خداوند پیامبران خویش را از میان مردان برمى گزیند. (و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا) گزینش کلمه «رجلا» به جاى «بشراً» مى تواند گواهى بر نکته مذکور در براشت باشد.

۷- مردم عادى از تحمل مشاهده چهره واقعى فرشتگان در دنیا ناتوان هستند. (و لو أنزلنا ملکا لقضى الأمر ... و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا) در آیه قبل نزول فرشتگان را به صورت اصلى مشروط به قضاى امر و هلاکت کافران دانست و در این آیه نزول فرضى فرشته را براى مردم به شکل مردان اعلام مى کند. از این دو نکته مى توان مطلب بالا را استفاده کرد.

۸- خداوند، فرشتگان را براى آدمیان به پیامبرى برنمى گزیند. (و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا) حرف «لو» در مواردى به کار مى رود که شرط، امرى ممتنع و غیرعملى باشد.

۹- امکان تجسم فرشتگان به صورت آدمى (و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا) آنچه در آیه نفى شده، پیامبر شدن فرشتگان است، نه تجسم آنان به صورت آدمى.

۱۰- بقاى مغالطه کارى و بهانه جوییهاى کافران، حتى در صورت انتخاب پیامبر از میان فرشتگان (و لو جعلنه ملکا لجعلنه رجلا و للبسنا علیهم)

۱۱- کافران به رسالت پیامبر (ص)، حق پوش و مغالطه کارند. (و للبسنا علیهم ما یلبسون) «یلبسون»، فعل مضارع و بیانگر استمرار تلبیس کافران است.

۱۲- خداوند حق پوشان و مغالطه کاران در رسالت پیامبر (ص) را در گمراهى رها مى کند. (و للبسنا علیهم ما یلبسون)

۱۳- محرومیت از هدایت الهى، نتیجه حق پوشى و مغالطه کارى خود انسان (و للبسنا علیهم ما یلبسون) تلبیس خداوند (للبسنا)، از نظر رتبه، پس از تلبیس خود آدمى (ما یلبسون) قرار دارد.

موضوعات مرتبط

• انبیا: بشر بودن انبیا ۱، ۵ ; جنس انبیا ۱۰ ; گزینش انبیا ۶ ; مرد بودن انبیا ۶ ; ویژگى انبیا ۱، ۵، ۶، ۸
• انسان: ضعف انسان ۴، ۷
• ایمان: به محمّد (ص) ۳ ; متعلق ایمان ۳
• حق: آثار کتمان حق ۱۳ ; گمراهى کتمان‌کنندگان حق ۱۲
• خدا: اضلال خدا ۱۲ ; هدایت خدا ۱۳
• کافران: بهانه جویى کافران ۲، ۳، ۱۰ ; خواسته هاى کافران ۲ ; عقیده کافران ۴ ; کافران صدر اسلام ۳ ; کافران و کتمان حق ۱۱ ; کافران و محمّد (ص) ۳ ; کافران و نبوت بشر ۴ ; کافران و نبوت محمّد (ص) ۱۱ ; کافران و نبوت ملائکه ۴ ; مغالطه کافران ۱۰، ۱۱
• کفر: به محمّد (ص) ۳
• محمّد (ص): اعراض از محمّد (ص) ۳ ; مغالطه در نبوت محمّد (ص) ۱۲
• معجزه: درخواست معجزه ۳ ; معجزه اقتراحى ۳
• مغالطه: آثار مغالطه ۱۳
• ملائکه: تجسّم ملائکه ۹ ; درخواست نبوت ملائکه ۲ ; رؤیت ملائکه ۷ ; نبوت ملائکه ۱، ۸
• نبوت: مقام نبوت ۴، ۵، ۸
• هدایت: محرومیت از هدایت ۱۳