يونس ٥

هُوَ الَّذِي‌ جَعَلَ‌ الشَّمْسَ‌ ضِيَاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ‌ مَنَازِلَ‌ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ‌ وَ الْحِسَابَ‌ مَا خَلَقَ‌ اللَّهُ‌ ذٰلِکَ‌ إِلاَّ بِالْحَقِ‌ يُفَصِّلُ‌ الْآيَاتِ‌ لِقَوْمٍ‌ يَعْلَمُونَ‌

ترجمه

او کسی است که خورشید را روشنایی، و ماه را نور قرار داد؛ و برای آن منزلگاه‌هایی مقدّر کرد، تا عدد سالها و حساب (کارها) را بدانید؛ خداوند این را جز بحق نیافریده؛ او آیات (خود را) برای گروهی که اهل دانشند، شرح می‌دهد!

اوست كسى كه خورشيد را درخشان و ماه را تابان كرد و براى آن منزل‌هايى تقدير نمود تا عدد سال‌ها و حساب [كارها] را بدانيد. خدا اينها را جز به درستى نيافريده است. او آيات خود را براى قومى كه مى‌دانند شرح مى‌دهد

اوست كسى كه خورشيد را روشنايى بخشيد و ماه را تابان كرد، و براى آن منزلهايى معين كرد تا شماره سالها و حساب را بدانيد. خدا اينها را جز به حق نيافريده است. نشانه‌ها[ى خود] را براى گروهى كه مى‌دانند به روشنى بيان مى‌كند.

اوست خدایی که آفتاب را رخشان و ماه را تابان فرمود و سیر ماه را در منازلی معین کرد تا بدین واسطه شماره سنوات و حساب ایام را بدانید. اینها را خدا جز به حق نیافریده. خدا آیات خود را برای اهل علم و معرفت مفصل بیان می‌کند.

اوست که خورشید را فروزان و ماه را تابان قرار داد، و برای ماه منازلی [چون هلال، تربیع، بدر و محاق] مقدّر ساخت تا شمار سال و حساب [ماه، هفته، اوقات امور زندگی و تنظیم برنامه های معیشت] را بدانید. خدا آنها را جز به درستی و راستی نیافریده؛ او نشانه ها را برای گروهی که دانایند [بدون هر گونه ابهام] بیان می کند.

اوست آن كه خورشيد را فروغ بخشيد و ماه را منور ساخت و برايش منازلى معين كرد تا از شمار سالها و حساب آگاه شويد. خدا همه اينها را جز به حق نيافريد و آيات را براى مردمى كه مى‌دانند به تفصيل بيان مى‌كند.

اوست کسی که خورشید را روشن و ماه را تابان کرد و برای آن [ماه‌] منزلهایی معین کرد، تا شمار سالها و حساب [زندگی خود] را بدانید، خداوند این را جز به حق نیافریده است، و برای اهل معرفت آیات خود را به روشنی بیان می‌دارد

اوست آن [خداى‌] كه خورشيد را درخشنده و روشنايى‌دهنده و ماه را روشن ساخت و براى آن ماه جاى‌ها- منزلها- معيّن كرد تا شمار سالها و حساب [وقتها] را بدانيد. خدا آن را [كه ياد كرد] جز براستى و درستى نيافريد. نشانه‌ها را براى گروهى كه [بخواهند] بدانند به تفصيل بيان مى‌كند.

خدا است که خورشید را درخشان و ماه را تابان گردانده است، و برای ماه منازلی معیّن کرده است تا شماره‌ی سالها و حساب (کارها) را بدانید. خداوند (آن همه عجائب و غرائب آفرینش و چرخش و گردش مهر و ماه را سرسری و از بهر بازیگری پدید نیاورده است و بلکه) آن را جز به حکمت نیافریده است. خداوند آیات (قرآن و نشانه‌های جهان) را برای آنان که می‌فهمند و درک می‌کنند شرح و بسط می‌دهد.

او کسی است که خورشید را روشنایی‌ای و ماه را نوری نهاد و آن (ماه) را (در) جایگاه‌هایی (پیاپی) اندازه گرفت، تا شماره‌ی سال‌ها و حساب را بدانید. خدا آنها را جز به (تمامی) حق، نیافرید (و) نشانه‌ها(ی خود) را برای گروهی که می‌دانند، (به روشنی) جداسازی می‌کند.

او است آن که گردانید خورشید را درخشندگی و ماه را پرتوی و گردانیدش منزلهائی تا بدانید شمار سالها و حساب را نیافریده است خدا این را جز به حقّ تفصیل دهد آیتها را برای گروهی که می‌دانند

يونس ٤	آیه ٥	يونس ٦
سوره : سوره يونس نزول : ٤ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«ضِیَآءً»: روشنی. این واژه مصدر و برای مبالغه به جای اسم فاعل، یعنی (مُضیئَة) به معنی روشن، به کار رفته است. «نُوراً»: نور. این واژه مصدر و برای مبالغه در معنی اسم فاعل یعنی (مُنَوِّر) به معنی تابان به کار رفته است. فرق (ضِیاء و نُور) در این است که (ضِیاء) برای چیزی استعمال می‌گردد که نور آن از خودش باشد، و (نُور) برای چیزی به کار می‌رود که روشنائی آن از خودش نباشد و بلکه منعکس‌کننده نور چیز دیگری باشد (نگا: فرقان / ، احزاب / ، نوح / ). «مَنَازِلَ»: مراد بروج خورشید و ماه، یا تنها بروج ماه است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

فَالِقُ‌ الْإِصْبَاحِ‌ وَ جَعَلَ‌... (۶) فَالِقُ‌ الْإِصْبَاحِ‌ وَ جَعَلَ‌... (۷) وَ الْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ‌ مَنَازِلَ‌... (۳) لاَ الشَّمْسُ‌ يَنْبَغِي‌ لَهَا أَنْ‌... (۲) وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ‌ وَ النَّهَارَ... (۱۱) تَبَارَکَ‌ الَّذِي‌ جَعَلَ‌ فِي‌... (۴) وَ الْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ‌ مَنَازِلَ‌... (۳) وَ جَعَلَ‌ الْقَمَرَ فِيهِنَ‌ نُوراً وَ... (۵)

أَ فَحَسِبْتُمْ‌ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ‌... (۲) فَتَعَالَى‌ اللَّهُ‌ الْمَلِکُ‌... (۱) وَ مَا خَلَقْنَا السَّمَاءَ وَ الْأَرْضَ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۱۰ - ۱، سوره يونس
• كيفيت و مكان نزول سوره يونس و بيان غرض و آهنگ كلى اين سوره مباركه
• اشاره به استعمال كلمه ((آيه )) در مورد معانى ، اعيان واقوال
• بيان مراد از ((حكيم )) در: ((تلك الكتاب الحكيم ))
• وحى مشتمل است بر انذار همه مردم و تبشير مؤ منين . و بيان معناى : ((قدم صدق ))
• جواب خداى تعالى به ترديد و تعجب كفار ازنزول وحى و اينكه پيامبر (ص )
• معناى حق بودن معاد
• استدلال بر اثبات معاد، به سنت جاريه الهيه بر اضافه رحمت تا تماميت وكمال موجودات
• حجت دوم : اعمال فسط و عدل الهى ، با پاداش دادن به صالح و كيفر دادن صالح(ليجزى الذين آمنوا...)
• حقانيت خلقت الهى در آفرينش آفتاب و ماه
• معناى اختلاف ليل و نهار و حكمتهايى كه در آن وجود دارد
• انكار لقاء اللّه و فراموشى روز حساب و دلبستگى به زندگى دنيا و اساس انكار دينمى باشد
• مراد از هدايت مؤ منين به ايمانشان ، و اشاره به رابطه بين ايمان وعمل و آثار هر يك
• محبت خالص مؤ منين به خداى تعالى ، تسبيح او، و تحيت و درود آنان به يكديگر در جناتنعيم
• حمد و ستايش خداى تعالى فقط از بندگان مخلص خدا بر مى آيد
• بحث روايتى
• (رواياتى در مورد: ((قدم صدق عند ربهم ))، و تسبيح و حمد پروردگار توسطاهل بهشت )
• توضيحى درباره معناى تسبيح و حمد خداى تعالى و بيانى درباره انقطاع تمام سخناندر دنيا جز ذكر: ((الحمدلله ))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - تنها خداست که خورشید را فروزان و ماه را تابان قرار داده است. (هو الذى جعل الشمس ضیاء و القمر نوراً)

۲ - فروزندگى خورشید و تابندگى ماه، جلوه هایى از ربوبیت و تدبیر خدا نسبت به اهل زمین (إن ربکم اللّه ... هو الذى جعل الشمس ضیاء و القمر نوراً)

۳ - خورشید، داراى نورهاى گوناگون (هو الذى جعل الشمس ضیاء) «ضیاء» مى تواند جمع «ضوء» باشد. برداشت فوق بر همین پایه است.

۴ - حرکت منظم ماه در مدار خود و منازل آن (هلال، تربیع، بدر و ... ) آیت و نشانه ربوبیت خداست. (و القمر نوراً و قدره منازل)

۵ - حرکت منظم ماه در مدار خود و منازل آن (هلال، تربیع، بدر و ... ) وسیله اى مطمئن براى شمارش ماه و سال و محاسبه امور زندگى انسانهاست. (و القمر نوراً و قدره منازل لتعلموا عدد السنین و الحساب)

۶ - سال و ماه قمرى، معیار محاسبات امور شرعى (و القمر نوراً و قدره منازل لتعلموا عدد السنین و الحساب)

۷ - آفرینش خورشید و ماه و متفاوت قرار داده شدن آن دو در درخشندگى، جلوه هاى حکمت خدا و بر پایه حق و هدفى مشخص (هو الذى جعل الشمس ضیاء و القمر نوراً ... ما خلق اللّه ذلک إلا بالحق) «حق» در مقابل «باطل» (بیهوده) است ; یعنى، خداوند ماه و خورشید را بیهوده و بى هدف نیافریده، بلکه آفرینش آنها بر پایه حق و هدف خاصى است.

۸ - جهان آفرینش، آیات و نشانه هاى ربوبیت خداوند (اللّه الذى خلق السموت ... هو الذى جعل الشمس ... یفصل الأیت) برداشت فوق بر این اساس است که مراد از «آیات» آیات تکوین باشد نه آیات تدوین.

۹ - قرآن، تبیین گر آیات و جلوه هاى ربوبیت الهى در پدیده هاى جهان آفرینش (ما خلق اللّه ذلک إلا بالحق یفصل الأیت)

۱۰ - آیات قرآن، روشن و به دور از هر گونه ابهام (یفصل الأیت) «تفصیل» به معناى «تبیین» است.

۱۱ - جهان آفرینش، کتاب خداشناسى و پدیده هاى آن، جلوه گاه توحید ربوبى است. (ما خلق اللّه ذلک إلا بالحق یفصل الأیت)

۱۲ - تنها دانشوران، شایسته فهم و درک آیات قرآنند (آیات مربوط به پدیده هاى جهان آفرینش). (یفصل الأیت لقوم یعلمون)

موضوعات مرتبط

• آفرینش: آفرینش از آیات خدا ۸ ; نظم در آفرینش ۴، ۵ ; هدفدارى آفرینش ۷
• آیات خدا: ۴ آیات آفاقى ۱۱
• برهان نظم: ۴
• توحید: توحید افعالى ۱ ; نشانه هاى توحید ربوبى ۱۱
• جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱۱
• خدا: اختصاصات خدا ۱ ; نشانه هاى حکمت خدا ۷ ; نشانه هاى ربوبیت خدا ۲، ۴، ۸، ۹
• خورشید: تنوع نور خورشید ۳ ; خلقت خورشید ۷ ; نورانیت خورشید ۲ ; نورانى کننده خورشید ۱
• سالشمارى: ابزار سالشمارى ۵
• سال و ماه: نقش سال و ماه ۶
• علما: علما و آیات قرآن ۱۲ ; فضایل علما ۱۲
• قرآن: درک کنندگان قرآن ۱۲ ; قرآن و آیات خدا ۹ ; وضوح قرآن ۱۰ ; ویژگیهاى قرآن ۱۰
• ماه (گردون): آثار گردش ماه (گردون) ۵ ; خلقت ماه (گردون) ۷ ; گردش ماه (گردون) ۴ ; نورانیت ماه (گردون) ۲ ; نورانی کننده ماه (گردون) ۱
• محاسبات: ملاک محاسبات شرعى ۶