التوبة ٩٣

إِنَّمَا السَّبِيلُ‌ عَلَى‌ الَّذِينَ‌ يَسْتَأْذِنُونَکَ‌ وَ هُمْ‌ أَغْنِيَاءُ رَضُوا بِأَنْ‌ يَکُونُوا مَعَ‌ الْخَوَالِفِ‌ وَ طَبَعَ‌ اللَّهُ‌ عَلَى‌ قُلُوبِهِمْ‌ فَهُمْ‌ لاَ يَعْلَمُونَ‌

ترجمه

راه مؤاخذه تنها به روی کسانی باز است که از تو اجازه می‌خواهند در حالی که توانگرند؛ (و امکانات کافی برای جهاد دارند؛) آنها راضی شدند که با متخلّفان [= زنان و کودکان و بیماران‌] بمانند؛ و خداوند بر دلهایشان مهر نهاده؛ به همین جهت چیزی نمی‌دانند!

ايراد فقط بر كسانى است كه توانگرند و از تو اجازه مى‌خواهند [در جهاد شركت نكنند]. آنها به اين رضايت داده‌اند كه با بازماندگان [خانه‌نشين‌] باشند، و خدا بر دل‌هايشان مهر زده است، پس آنها نمى‌فهمند

ايراد فقط بر كسانى است كه با اينكه توانگرند از تو اجازه [ترك جهاد] مى‌خواهند. [و به اين‌] راضى شده‌اند كه با خانه‌نشينان باشند، و خدا بر دلهايشان مُهر نهاد، در نتيجه آنان نمى‌فهمند.

منحصرا گناه و عقوبت آنها راست که با وجود تمکن و دارایی از تو رخصت معافیت از جنگ می‌طلبند و خوش دارند که با بازماندگان (یعنی زنان و کودکان) در خانه بنشینند (و به جهاد حاضر نشوند) و خدا بر دل آنها نقش کفر و ظلمت زده به طوری که هیچ درک نکنند.

راه مؤاخذه و سرزنش فقط بر ضد کسانی باز است که با آنکه توانگرند [باز هم برای ترک نبرد] از تو اجازه می خواهند؛ آنان راضی شدند که با خانه نشینان باشند، خدا بر دل هایشان مهر تیره بختی زد به همین سبب [حقایق را] نمی دانند.

خشم و عذاب خدا بر كسانى است كه در عين توانگرى از تو رخصت مى‌خواهند و بدان خشنودند كه با خانه‌نشينان در خانه بمانند. خدا دلهايشان را مُهر برنهاده است كه نمى‌دانند.

ایراد فقط بر کسانی است که با آنکه توانگرند از تو عذر و اجازه می‌خواهند و به این راضی شده‌اند که با خانه‌نشینان باشند، و خداوند بر دلهایشان مهر [نفاق‌] نهاده است، از این روی در نمی‌یابند

راه [سرزنش و عقوبت‌] تنها بر كسانى است كه در حالى كه توانگرند از تو رخصت مى‌خواهند، خشنودند كه با واپس‌ماندگان باشند و خدا بر دلهاى آنها مهر نهاده است، از اين رو در نمى‌يابند- سرانجام بد و كيفر نافرمانى خويش را-.

تنها راه (رخنه و تنبیه) به روی کسانی باز است که از تو اجازه می‌خواهند (در جهاد شرکت نکنند) در حالی که ثروتمند و قدرتمندند، (و می‌توانند ساز و برگ جنگ را تهیّه کنند و در میدان نبرد برزمند). آنان بدین خوشنودند که با زنان (و سالخوردگان و کودکان و بیماران) باقی بمانند. خداوند دلهایشان را مهر زده است (چرا که آنان دلهایشان را بر روی حقائق بسته‌اند و از ترس با ضعیفان در خانه نشسته‌اند) و آنان نمی‌دانند (که چه سرانجام بدی و عاقبتِ وخیمی در دنیا و آخرت متوجّه ایشان به سبب تخلّف از فرمان و عدم شرکت آنان در جنگ است).

همانا راه علیه کسانی است که در حال توانگریشان از تو اجازه‌ی (ترک جهاد) می‌خواهند (و به این) راضی شده‌اند که با خانه‌نشینان (همانند زنان و سالخوردگان و بیماران) باشند. و خدا بر دل‌هایشان مُهر نهاد؛ پس آنان نادانی می‌کنند.

جز این نیست که راه آنانی است که از تو اذن می‌خواهند حالی که ایشانند توانگران خوشنودند که با بازماندگان مانند و مُهر نهاد خدا بر دلهای آنان پس نمی‌دانند

التوبة ٩٢	آیه ٩٣	التوبة ٩٤
سوره : سوره التوبة نزول : ٧ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَی الَّذِینَ ...»: کسانی مورد بازخواست قرار می‌گیرند و لومه و عقاب می‌شوند که.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

بَرَاءَةٌ مِنَ‌ اللَّهِ‌ وَ رَسُولِهِ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۹۶ - ۸۱، سوره توبه
• ادامه آيات مربوط به كسانى كه از رفتن به جنگ سرباز زدند و نكوهش و تهديد آنان به عذاب آخرت
• نهى از نمازگزاردن بر جنازه منافقين و ايستادن در كنار گور آنان
• بر خلاف منافقين ، مؤ منين به ماندن در خانه و شهر راضى نشدند بلكه بااموال و انفس خود به جهاد برخاستند
• نكته موجود در جمله : (( اعدّ الله لهم جنات ... )) و اينكه ورود به جنت براى مؤ منين مجاهد مشروط به باقى ماندن آنان به صفاى ايمان و اصلاحاعمال است
• مقايسه بين فقراء و تهيدستان كه آمادگى خود را براى جهاد اعلام نمودند، و دروغگويان منافق
• كسانى كه حكم وجوب جهاد از آنها برداشته شده و معذور مى باشند
• عذرخواهى منافقين از شما بعد از جنگ مسموع و مقبول نيست و نبايد از آنها راضى شويد
• روايتى در ذيل آيه شريفه : (( فرح المخلفون ... ))
• رواياتى در ذيل آيه اى كه از نمازگزاردن بر جنازه ميت منافق و حضور در كنار قبر او نهى مى كند (و لا تصل احد منهم )
• بيان ضعف و جعلى بودن رواياتى كه حاكى از نمازگزاردن پيامبر (ص ) بر جنازه عبدالله بن ابى و حضور او در كنار قبر او و... مى باشد
• چند روايت در مورد خوالف (كسانى كه با پيامبر به قصد تبوك نرفتند)
• چند روايت در مورد بكائين (چند نفرى كه به سبب نداشتن مركب براى حضور يافتن در جنگ بسيار گريستند)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - گناه و کیفر تخلف از جهاد، تنها متوجّه کسانى است که على رغم توانمندى، از آن روى برگردانند. (إنما السبیل على الذین یستئذنونک و هم أغنیاء)

۲ - تلاش برخى از اشراف و توانمندان براى شرکت نکردن در جنگ تبوک، با کسب مجوز از پیامبر اسلام (ص) (الذین یستئذنونک و هم أغنیاء)

۳ - تن دادن اشراف توانمند، به ذلتِ همطراز شدن با افراد عاجز، به منظور نرفتن به جنگ (و هم أغنیاء رضوا بأن یکونوا مع الخوالف)

۴ - اغنیا و توانمندانِ روى گردان از جهاد در صدر اسلام، مورد نکوهش و تحقیر خداوند قرار گرفتند. (إنما السبیل على الذین .... و هم أغنیاء رضوا بأن یکونوا مع الخوالف)

۵ - ثروت و توانمندى، زمینه راحت طلبى، ذلت پذیرى و روى گردانى انسان از جهاد* (یستئذنونک و هم أغنیاء)

۶ - نکوهش خداوند نسبت به ثروتمندانِ گریزان از جنگ، در قبال دلجویى او از تهیدستان مشتاق جهاد (و لا على الذین إذا ... إنما السبیل على الذین)

۷ - جهادگریزان ذلت پذیر، داراى قلبهاى مهر شده و مسدود (رضوا بأن یکونوا مع الخوالف و طبع اللّه على قلوبهم)

۸ - گناه تخلف از وظیفه جهاد، زمینه مهر شدن قلب انسان (رضوا بأن یکونوا مع الخوالف و طبع اللّه على قلوبهم) برداشت فوق بر اساس این احتمال است که طبع قلب (مهر شدن) معلول عملکرد خائنانه منافقان باشد نه علت آن.

۹ - مهر شدن قلب انسان در نتیجه گناه و تخلف از جهاد، مایه ناتوان شدن وى از شناخت صحیح حقایق (و طبع اللّه على قلوبهم فهم لا یعلمون)

۱۰ - توانمندان متخلف از جهاد، گرفتار خصلت حق ناپذیرى (الذین یستئذنونک و هم أغنیاء ... طبع اللّه على قلوبهم فهم لا یعلمون)

۱۱ - ارزش گذارى غلط و ترجیح دادن همنشینى با عاجزان بر شرکت در جهاد، معلول جهل و نابخردى (رضوا بأن یکونوا مع الخوالف و طبع اللّه على قلوبهم فهم لا یعلمون) برداشت فوق بر این مبنا است که طبع قلب و عدم علم، عامل موضع گیریهاى متخلفان از جهاد باشد.

۱۲ - توانمندان، داراى مسؤولیتى افزونتر از دیگران در جامعه (یستئذنونک و هم أغنیاء) چون متخلفان از جهاد به دلیل توانمندیشان مورد مؤاخذه و مذمت قرار گرفته اند، برداشت فوق استفاده مى گردد.

۱۳ - علم و آگاهى، داراى ارزش در بینش الهى و ملاک ارجمندى انسان (فهم لا یعلمون)

موضوعات مرتبط

• آسایش طلبى: زمینه آسایش طلبى ۵
• ارزشگذارى: عوامل ارزشگذارى غلط ۱۱
• ارزشها: ملاک ارزشها ۱۳
• ثروت: آثار ثروت ۵
• ثروتمندان: تحقیر ثروتمندان متخلف ۴ ; ثروتمندان متخلف ۱، ۱۰ ; ثروتمندان و غزوه تبوک ۲ ; ذلت ثروتمندان متخلف ۳ ; سرزنش ثروتمندان متخلف ۴، ۶ ; مسؤولیت ثروتمندان ۱۲
• جهاد: آثار تخلف از جهاد ۸، ۹ ; تحقیر متخلفان از جهاد ۴ ; حق ناپذیرى متخلفان از جهاد ۱۰ ; ختم قلب متخلفان از جهاد ۷ ; دلجویى از علاقمندان به جهاد ۶ ; ذلت متخلفان از جهاد ۳، ۷ ; زمینه تخلف از جهاد ۵ ; کیفر تخلف از جهاد ۱ ; گناه تخلف از جهاد ۱، ۸ ; همنشینى با معذوران از جهاد ۱۱
• جهل: آثار جهل ۱۱
• خدا: دلجوییهاى خدا ۶ ; سرزنشهاى خدا ۴، ۶
• ذلت: زمینه ذلت ۵
• شناخت: موانع شناخت ۹
• عقل: آثار بىعقلى ۱۱
• علم: ارزش علم ۱۳
• غزوه تبوک: متخلفان غزوه تبوک و محمّد(ص) ۲
• قلب: آثار ختم قلب ۹ ; زمینه ختم قلب ۸، ۹
• گناه: آثار گناه ۸، ۹