الجمعة ٩

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا إِذَا نُودِيَ‌ لِلصَّلاَةِ مِنْ‌ يَوْمِ‌ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى‌ ذِکْرِ اللَّهِ‌ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ‌ ذٰلِکُمْ‌ خَيْرٌ لَکُمْ‌ إِنْ‌ کُنْتُمْ‌ تَعْلَمُونَ‌

ترجمه

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته شود، به سوی ذکر خدا بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر می‌دانستید!

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! چون براى نماز روز جمعه ندا داده شد، به سوى ذكر خدا بشتابيد و داد و ستد را واگذاريد كه اين براى شما بهتر است، اگر مى‌دانستيد

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، چون براى نماز جمعه ندا درداده شد، به سوى ذكر خدا بشتابيد، و داد و ستد را واگذاريد. اگر بدانيد اين براى شما بهتر است.

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هر گاه (شما را) برای نماز روز جمعه بخوانند فی الحال به ذکر خدا بشتابید و کسب و تجارت رها کنید که این اگر بدانید برای شما بهتر خواهد بود.

ای مؤمنان! چون برای نماز روز جمعه ندا دهند، به سوی ذکر خدا بشتابید، و خرید و فروش را رها کنید. که این [اقامه نماز جمعه و ترک خرید و فروش] برای شما بهتر است اگر [به پاداشش] معرفت و آگاهی داشتید.

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، چون نداى نماز روز جمعه دردهند، به نماز بشتابيد و داد و ستد را رها كنيد. اگر دانا باشيد، اين كار برايتان بهتر است.

ای مؤمنان چون برای نماز روز جمعه بانگ [اذن‌] در داده شود، به سوی یاد کرد خداوند بشتابید و خرید و فروش را رها کنید، اگر بدانید این برایتان بهتر است‌

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، چون براى نماز روز آدينه آواز دهند، به ذكر خدا- يعنى نماز جمعه- بشتابيد، و خريد و فروش را رها كنيد. اين براى شما بهتر است اگر دانسته باشيد.

ای مؤمنان! هنگامی که روز آدینه برای نماز جمعه اذان گفته شد، به سوی ذکر و عبادت خدا بشتابید و داد و ستد را رها سازید. این (چیزی که بدان دستور داده می‌شوید) برای شما بهتر و سودمندتر است اگر متوجّه باشید.

هان ای کسانی که ایمان آوردید! هنگامی که برای نماز از روز جمعه ندا(ی اذان) در داده شد، سوی یاد خدا بشتابید و دادوستد را واگذارید. اگر می‌دانسته‌اید همین برای شما بهتر است.

ای آنان که ایمان آوردید هر گاه بانگ داده شود برای نماز از روز جمعه (آدینه) پس بشتابید بسوی یاد خدا و رها کنید سوداگری را این بهتر است برای شما اگر بدانید

الجمعة ٨	آیه ٩	الجمعة ١٠
سوره : سوره الجمعة نزول : ٢ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«نُودِیَ»: مجهول (نادی) از مصدر نِداء است. «مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ»: در روز جمعه. حرف (مِنْ) به معنی (فِی) است. مثل: أَرُونِی مَاذَا خَلَقُوا مِنَ الأرْضِ فَاطِرَ / (نگا: روح‌المعانی). «ذِکْرِاللهِ»: اطاعت از خدا. مراد خطبه و نماز جمعه است (نگا: المصحف المیسر). «الْبَیْعَ»: معامله و تجارت. مراد هر نوع کسب و کار و پیشه است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

رِجَالٌ‌ لاَ تُلْهِيهِمْ‌ تِجَارَةٌ وَ... (۴)

وَ إِذَا تَوَلَّى‌ سَعَى‌ فِي‌... (۱) وَ مَنْ‌ أَرَادَ الْآخِرَةَ وَ سَعَى‌... (۳) فَلَمَّا بَلَغَ‌ مَعَهُ‌ السَّعْيَ‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۹ - ۱۱، سوره جمعه
• مربوط به نماز جمعه ، امر به شتاب بدان و رها كردن هر كارى بازدارنده از آن
• معناى اينكه فرمود: ((بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است ...))
• (رواياتى درباره شتاب به سوى نماز جمعه وتعطيل كارها، انتشار در زمين بعد از نماز و طلب رزق ، و...)
• سه طائفه اى كه دعايشان مستجاب نمى شود
• چند روايت درباره پراكنده شدن مردم از نزد پيامبر(ص ) در حالى كه خطبه جمعه مىخواند، و نزول آيه : اذا راءوا تجارة او لهوا انفضوا اليها...))

• آيه ۹-۱۱
• آيه و ترجمه
• شاءن نزول :
• تفسير:
• نكته ها:
• ۲ - اهميت نماز جمعه
• ۳ - فلسفه نماز عبادى سياسى جمعه
• ۴ - آداب نماز جمعه و محتواى خطبه ها
• ۵ - شرائط وجوب نماز جمعه

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - شرکت در نماز جمعه، توصیه خداوند به مؤمنان (یأیّها الذین ءامنوا ... فاسعوا إلى ذکر اللّه)

۲ - اذان، از آداب برپایى نماز جمعه (إذا نودى للصلوة من یوم الجمعة) ندا براى نماز، همان اذان است.

۳ - نماز جمعه، «ذکر اللّه» است. (فاسعوا إلى ذکر اللّه) مفسران «ذکر اللّه» را به دو معنا تفسیر کرده اند: الف) مراد از «ذکر اللّه» نماز جمعه است ب) مراد از آن خطبه هاى نماز جمعه است. برداشت یاد شده بر پایه تفسیر اول است.

۴ - یاد خداوند، فلسفه و روح نماز جمعه است. (إذا نودى للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا إلى ذکر اللّه) آمدن تعبیر «ذکر اللّه» درباره نماز جمعه، مى تواند اشاره به حقیقت یاد شده باشد.

۵ - مؤمنان، وظیفه دار جدیت و تلاش براى شرکت در نماز جمعه (فاسعوا إلى ذکر اللّه)

۶ - تلاش و جدیت براى درک خطبه هاى نماز جمعه و اهمیت دادن به آن، توصیه خداوند به مؤمنان (فاسعوا إلى ذکر اللّه) در صورتى که مراد از «ذکر اللّه» در آیه شریفه خطبه هاى نماز جمعه باشد; براشت بالا استفاده مى شود.

۷ - تعطیل کردن خرید و فروش و هر عملى که مانع شرکت در نماز جمعه مى شود، فرمان الهى به مؤمنان (یأیّها الذین ءامنوا ... و ذروا البیع) مراد از «ذروا البیع» - با توجه به دعوت مردم به شرکت در نماز جمعه - تنها رها کردن خرید و فروش نیست; بلکه ذکر خرید و فروش، از باب ذکر بارزترین مصداقى است که مانع شرکت در نماز جمعه مى شود. بر این اساس هر عملى که مانع شرکت در نماز جمعه شود، باید ترک گردد.

۸ - شرکت در نماز جمعه و پرداختن به ذکر خدا، بسى ارزشمندتر از کسب مال و سایر منافع دنیوى (فاسعوا إلى ذکر اللّه و ذروا البیع ذلکم خیر لکم)

۹ - فریضه نماز جمعه و رها کردن داد و ستد به هنگام اقامه آن، در جهت تأمین مصالح و منافع خود مؤمنان است. (إذا نودى للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا إلى ذکر اللّه... ذلکم خیر لکم)

۱۰ - جهل و ناآگاهى، مایه دلخوش شدن انسان به مظاهر زندگى دنیایى و بى توجهى به ذکر خدا و عبادت او و مصالح نهفته در آن (ذلکم خیر لکم إن کنتم تعلمون)

۱۱ - کسب ارزش هاى واقعى، در پرتو دانش و آگاهى میسّر است. (ذلکم خیر لکم إن کنتم تعلمون)

۱۲ - تکالیف و توصیه هاى الهى، در جهت تأمین منافع و مصالح واقعى انسان ها است. (ذلکم خیر لکم إن کنتم تعلمون)

۱۳ - خرید و فروش و کسب و کار، پیش از اعلام نماز جمعه جایز است. (إذا نودى للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا إلى ذکر اللّه و ذروا البیع)

روایات و احادیث

۱۴ - «عن جابر بن یزید عن أبى جعفر(ع) قال: قلت له قول اللّه عزّوجلّ: «فاسعوا إلى ذکر اللّه» قال: اعملوا و عجلّوا فإنّه یوم مضیق على المسلمین فیه; جابربن یزید گوید: به امام باقر(ع) گفتم: مراد از (سخن) خداوند عزّوجلّ «فاسعوا إلى ذکراللّه» چیست؟ فرمود: اعمال جمعه را با عجله انجام دهید [تا به نماز جمعه برسید] زیرا روز جمعه، [وقت ]براى مسلمانان تنگ است [و اعمال مستحبّه زیاد است]».

۱۵ - «عن علىّ انّه سئل عن قول اللّه [تعالى ]«یا أیّها الذین آمنوا إذا نودى للصلاة من یوم الجمعة فاسعوا إلى ذکر اللّه» قال: لیس السعى الإشتداد; از امام على(ع) درباره سخن خداوند تعالى «یا أیّها الذین آمنوا إذا نودى للصلاة من یوم الجمعة فاسعوا إلى ذکر اللّه» سؤال شد، آن حضرت فرمود: مراد از «سعى» شدت در راه رفتن (دویدن) نیست».

۱۶ - «قال رسول اللّه(ص) حرمت التجارة یوم الجمعة ما بین الأذان الأوّل إلى الإقامة إلى انصراف الإمام لأنّ اللّه یقول: «یا أیّها الذین آمنوا إذا نودى للصلاة من یوم الجمعة فاسعوا إلى ذکر اللّه و ذروا البیع; از رسول خدا(ص) روایت شده که فرمود: ما بین اذان اول تا اقامه و انصراف امام از آن، تجارت حرام است; زیرا خداى تعالى مى فرماید: یا أیّها الذین آمنوا إذا نودى للصلاة من یوم الجمعة فاسعوا إلى ذکر اللّه و ذروا البیع».

۱۷ - «عن أبى جعفر(ع) فى قوله «یا أیّها الذین آمنوا ... فاسعوا إلى ذکر اللّه...» قال: اسعوا أى امضوا و یقال: اسعوا اعملوا لها و هو قصّ الشارب و نتف الإبط و تقلیم الأظفار و الغسل و لبس أفضل ثیابک و تطیب للجمعة فهو السعى; از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند، «فاسعوا إلى ذکراللّه...» روایت شده که «اسعوا» به معناى «امضوا» است; یعنى، بروید و گفته مى شود «اسعوا اعملوا لها»; یعنى، بکوشید تا براى آنها اعمالى انجام دهید و آن اعمال کوتاه کردن موى شارب و ازاله مو از زیر بغل، گرفتن ناخن، غسل، پوشیدن بهترین پیراهن ها و خوشبو کردن براى نماز جمعه است. پس این اعمال سعى است».

موضوعات مرتبط

• احکام :۲، ۱۳ فلسفه احکام ۲، ۱۲ ۱۳
• ارزشها: ارزشهاى اخروى ۸; زمینه ارزشها ۱۱
• انسان: زمینه مصالح انسان ۱۲
• بیع: احکام بیع ۱۳; بیع حرام ۱۶
• جهل: آثار جهل ۱۰
• خدا: اوامر خدا ۷; توصیه هاى خدا ۱، ۶، ۱۲
• دنیاطلبى: زمینه دنیاطلبى ۱۰
• ذکر: ارزش ذکر خدا ۸; ذکر خدا ۳; زمینه ذکر خدا ۴
• عبادت: زمینه ترک عبادت ۱۰
• علم: آثار علم ۱۱
• غفلت: زمینه غفلت از خدا ۱۰
• کسب: ارزش کسب ۸
• مؤمنان: تکلیف مؤمنان ۵; توصیه به مؤمنان ۱، ۶; مصالح مؤمنان ۹
• مصالح: مصالح عمومى ۹
• نماز جمعه: آداب نماز جمعه ۱۵، ۱۷; احکام نماز جمعه ۲، ۷، ۱۳; اذان نماز جمعه۲; ارزش نماز جمعه ۸; اهمیت استماع خطبه هاى نماز جمعه ۶; اهمیت تلاش براى نماز جمعه ۶; اهمیت نماز جمعه ۱، ۳، ۹; بیع هنگام نماز جمعه ۱۳، ۱۶; ترک بیع هنگام نماز جمعه ۷، ۹; تلاش براى نماز جمعه ۵، ۱۷; شرکت در نماز جمعه ۵; عجله براى نماز جمعه۱۴، ۱۵; فلسفه نماز جمعه ۴