النجم ٢٨

وَ مَا لَهُمْ‌ بِهِ‌ مِنْ‌ عِلْمٍ‌ إِنْ‌ يَتَّبِعُونَ‌ إِلاَّ الظَّنَ‌ وَ إِنَ‌ الظَّنَ‌ لاَ يُغْنِي‌ مِنَ‌ الْحَقِ‌ شَيْئاً

ترجمه

آنها هرگز به این سخن دانشی ندارند، تنها از گمان بی‌پایه پیروی می‌کنند با اینکه «گمان» هرگز انسان را از حقّ بی‌نیاز نمی‌کند!

|و ايشان در اين [كار] شناختى ندارند. آنها جز از گمان پيروى نمى‌كنند، و البته گمان به هيچ وجه از [شناخت‌] حقيقت كفايت نمى‌كند

و ايشان را به اين [كار] معرفتى نيست. جز گمان [خود] را پيروى نمى‌كنند، و در واقع، گمان در [وصول به‌] حقيقت هيچ سودى نمى‌رساند.

و حال آنکه هیچ علم به آن ندارند و جز در پی گمان و پندار نمی‌روند و ظنّ و گمان هم در فهم حق و حقیقت هیچ سودی ندارد.

و آنان را به این کار هیچ آگاهی و معرفت نیست. [آنان] فقط از گمان پیروی می کنند، و بی تردید گمان [انسان را] برای دریافت حق، هیچ سودی نمی دهد.

اينان را بدانچه مى‌گويند هيچ دانشى نيست. تنها از پندار خود پيروى مى‌كنند و پندار براى شناخت حقيقت كافى نيست.

و ایشان را به آن علمی نیست، جز از پندار پیروی نمی‌کنند و بی‌گمان پندار چیزی از حقیقت را به بار نمی‌آورد

و آنان را هيچ دانشى بدان نيست. جز گمان را پيروى نمى‌كنند، و همانا گمان براى [شناخت‌] حقيقت هيچ سودى ندارد- كفايت نكند-.

ایشان در این باب چیزی نمی‌دانند (و از نر و ماده بودن فرشتگان کاملاً بی‌خبرند) و جز از ظنّ و گمان پیروی نمی‌کنند، و ظنّ و گمان هم (در بخش اعتقادات، به کسی سودی نمی‌رساند، و انسان را) بی‌نیاز از حق نمی‌گرداند.

و ایشان را به این (کار) هیچ (بینش و) دانشی نیست. جز گمان را پیروی نمی‌کنند، و گمان از حقیقت سود و بهره‌ای ندهد.

نیستشان بدان دانشی پیروی نکنند جز گمان را و همانا گمان بی‌نیاز نگرداند از حقّ چیزی را

النجم ٢٧	آیه ٢٨	النجم ٢٩
سوره : سوره النجم نزول : ١٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بِهِ»: به آن سخنی که درباره ماده بودن فرشتگان می‌گویند. مرجع ضمیر (ه) قول، یا مذکور تسمیه است. «إِنَّ الظَّنَّ لا یُغْنِی مِنَ الْحَقِّ شَیْئاً»: (نگا: یونس / ). ظن بجای یقین نمی‌نشیند و سودی نمی‌بخشد.

تفسیر

• آيات ۱۹ - ۳۲، سوره نجم
• احتجاج عليه بت پرستى و اعتقاد به اينكه ملائكه دختران خدا و شفعايند
• مشركين هيچ دليلى بر الوهيت آلئه خود ندارد
• انسان به صرف آرزو مالك آرزويش نمى شود!
• شفاعت ملائكه مشروط به اذن و رضاى خداى سبحان است
• مقصود از اينكه فرمود مشركين بدانچه مى گويند علم ندارند و جز ((ظن )) را پيروىنمى كنند...
• وجه تفريع جزاء بد كاران و نكوكاران بر مالكيت خداى سبحان
• مقصود از استثناى ((الا اللمم )) در آيه : ((الذين يجتنبون كبائر الاثم و الفواحش الااللمم ...))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - اظهارات مشرکان در مورد فرشتگان، بى بهره از واقعیت و متکى بر حدس و گمان (لیسمّون الملئکة ... و ما لهم به من علم إن یتّبعون إلاّ الظنّ)

۲ - حقیقت «ملایک»، غیر قابل دسترسى براى انسان با حدس و گمان (لیسمّون الملئکة ... و ما لهم به من علم إن یتّبعون إلاّالظنّ)

۳ - پندارگریى و گمان محورى، شالوده هویت مشرکان بى باور به آخرت (إنّ الذین لایؤمنون بالأخرة ... إن یتّبعون إلاّ الظنّ) با توجه به حصر در «إن یتّبعون إلاّ الظنّ»، مطلب بالا استفاده مى شود.

۴ - ناباوران نسبت به آخرت، گرفتار توهمات و خرافات در معارف اعتقادى خویش (إنّ الذین لایؤمنون بالأخرة ... و ما لهم به من علم إن یتّبعون إلاّ الظنّ) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که «ظن» در آیه شریفه، مفهوم گسترده لغوى آن را دارد; که حتى شامل توهمات و احتمالات ضعیف نیز مى شود.

۵ - کارایى نداشتن حدس و گمان، براى دستیابى انسان به حق و حقیقت (و إنّ الظنّ لایغنى من الحقّ شیئًا)

۶ - لزوم اتکاى معارف و عقاید، بر شالوده یقین و برهان; و نه حدس و گمان (و إنّ الظن لایغنى من الحقّ شیئًا)

موضوعات مرتبط

• آخرت: خرافه پرستى مکذبان آخرت ۴
• ظن: بى ارزشى ظن ۵; پیروى از ظن ۱، ۳
• عقیده: اهمیت برهان در عقیده ۶; اهمیت یقین در عقیده ۶
• مشرکان: بى منطقى عقیده مشرکان ۱; خیال پردازى مشرکان ۳; صفات مشرکان۳
• ملائکه: حقیقت ملائکه ۲