النجم ٢٣

إِنْ‌ هِيَ‌ إِلاَّ أَسْمَاءٌ سَمَّيْتُمُوهَا أَنْتُمْ‌ وَ آبَاؤُکُمْ‌ مَا أَنْزَلَ‌ اللَّهُ‌ بِهَا مِنْ‌ سُلْطَانٍ‌ إِنْ‌ يَتَّبِعُونَ‌ إِلاَّ الظَّنَ‌ وَ مَا تَهْوَى‌ الْأَنْفُسُ‌ وَ لَقَدْ جَاءَهُمْ‌ مِنْ‌ رَبِّهِمُ‌ الْهُدَى‌

ترجمه

اینها فقط نامهایی است که شما و پدرانتان بر آنها گذاشته‌اید (نامهایی بی‌محتوا و اسمهایی بی مسمّا)، و هرگز خداوند دلیل و حجتی بر آن نازل نکرده؛ آنان فقط از گمانهای بی‌اساس و هوای نفس پیروی می‌کنند در حالی که هدایت از سوی پروردگارشان برای آنها آمده است!

|اينها نيستند مگر نام‌هايى كه شما و پدرانتان آنها را ناميده‌ايد و خدا هيچ حجتى بر [خدايى‌] آنها نفرستاده است. آنان جز از گمان و هواى نفس خويش پيروى نمى‌كنند، در حالى كه از سوى پروردگارشان هدايت برايشان آمده است

[اين بتان‌] جز نامهايى بيش نيستند كه شما و پدرانتان نامگذارى كرده‌ايد [و] خدا بر [حقّانيّت‌] آنها هيچ دليلى نفرستاده است. [آنان‌] جز گمان و آنچه را كه دلخواهشان است پيروى نمى‌كنند، با آنكه قطعاً از جانب پروردگارشان هدايت برايشان آمده است.

این بتها جز نامهایی که شما و پدرانتان بر آنها نهاده‌اید چیز دیگری نیست و خدا هیچ دلیلی بر (معبودیت) آنها نازل نفرموده؛ مشرکان چیزی غیر گمان باطل و هوای نفس فاسد خود را پیروی نمی‌کنند با آنکه از جانب خدایشان هدایت بر آنها آمد.

این بتان [که شما آنها را به عنوان شریک خدا گرفته اید] چیزی جز نام ها [ی بی معنا و بی مفهوم] که شما و پدرانتان [بر اساس حدس و گمان] نامگذاری کرده اید نیستند، خدا بر [حقّانیّت] آنها هیچ دلیلی نازل نکرده است. اینان فقط از پندار و گمان [بی پایه] و هواهای نفسانی پیروی می کنند، در حالی که مسلماً از سوی پروردگارشان برای آنان هدایت آمده است.

اينها چيزى نيستند جز نامهايى كه خود و پدرانتان به آنها داده‌ايد. و خداوند هيچ دليلى بر آنها نفرستاده است. تنها از پى گمان و هواى نفس خويش مى‌روند و حال آنكه از جانب خدا راهنماييشان كرده‌اند.

آنها چیزی جز نامهایی که شما و پدرانتان نامیده‌اید، نیست، [و] خداوند بدان حجتی فرو نفرستاده است، جز از پندار و خواسته دلها پیروی نمی‌کنند، و حال آنکه به راستی برای آنان از سوی پروردگارشان هدایت آمده است‌

اينها نيستند مگر نامهايى كه شما و پدرانتان نهاده‌ايد. خدا هيچ حجتى به [خدايى‌] آنها فرو نفرستاده است. [اينان‌] جز پندار و آنچه را كه نفسهاشان خوش دارد پيروى نمى‌كنند، و حال آنكه از سوى پروردگارشان رهنمونى بديشان آمده است.

اینها فقط نامهائی (بی‌محتوی و اسمهائی بی‌مسمّی) است که شما و پدرانتان (از پیش خود) بر آنها گذاشته‌اند. هرگز خداوند دلیل و حجّتی (بر صحّت آنها) نازل نکرده است. آنان جز از گمانهای بی‌اساس و از هواهای نفس پیروی نمی‌کنند. در حالی که هدایت و رهنمود از سوی پروردگارشان برای ایشان آمده است (و در پرتو آن می‌توانند به ناچیزی بتها پی ببرند و رضای خدای را بجویند و راه سعادت بپویند).

(این بتان) جز نام‌هایی (تهی) بیش نیستند که شما و پدرانتان برایشان (این گونه) نامگذاری کرده‌اید (و) خدا بر (حقّانیت) آنها هیچ دلیل چیره‌گری نفرستاده است‌. (آنان) جز گمان و آنچه را که دلخواهشان است پیروی نمی‌کنند، به‌راستی (و) درستی از جانب پرودگارشان برایشان هدایت آمده‌.

نیست آن مگر نامهائی که نامیدید آنها را شما و پدران شما نفرستاده است خدا بدانها فرمانروائیی پیروی نکنند جز گمان را و آنچه هوس کند دلها و هر آینه بیامدشان از پروردگارشان راهنما

النجم ٢٢	آیه ٢٣	النجم ٢٤
سوره : سوره النجم نزول : ١٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِنْ هِیَ إِلاّ أَسْمَآءٌ»: بتها جز اسمهای بی‌مسمی نبوده و کمترین اثری از الوهیت در آنها موجود نمی‌باشد، و معبودهای موهومی و زائیده پندار نفسهای بیمارند، و لذا پرستش را نشایند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنْ‌ يَدْعُونَ‌ مِنْ‌ دُونِهِ‌ إِلاَّ... (۰) وَ کَيْفَ‌ أَخَافُ‌ مَا أَشْرَکْتُمْ‌ وَ... (۲)

أَ فَمَنْ‌ هُوَ قَائِمٌ‌ عَلَى‌ کُلِ‌... (۳) وَ لاَ أَنْتُمْ‌ عَابِدُونَ‌ مَا أَعْبُدُ (۰)

تفسیر

• آيات ۱۹ - ۳۲، سوره نجم
• احتجاج عليه بت پرستى و اعتقاد به اينكه ملائكه دختران خدا و شفعايند
• مشركين هيچ دليلى بر الوهيت آلئه خود ندارد
• انسان به صرف آرزو مالك آرزويش نمى شود!
• شفاعت ملائكه مشروط به اذن و رضاى خداى سبحان است
• مقصود از اينكه فرمود مشركين بدانچه مى گويند علم ندارند و جز ((ظن )) را پيروىنمى كنند...
• وجه تفريع جزاء بد كاران و نكوكاران بر مالكيت خداى سبحان
• مقصود از استثناى ((الا اللمم )) در آيه : ((الذين يجتنبون كبائر الاثم و الفواحش الااللمم ...))

• آيه ۱۹-۲۳
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - بتهاى سه گانه معروف عرب
• ۲ - اسمهاى بى مسمى !
• ۳ - سرچشمه روانى بت پرستى
• ۴ - باز هم افسانه ((غرانيق ))!

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خدایان دروغین مشرکان، پوچ و بى بهره از هر گونه هویت واقعى (إن هى إلاّ أسماء سمّیتموها)

۲ - شرک و بت پرستى، داراى پیشینه تاریخى در میان مردم عرب جاهلى (سمّیتموها أنتم و ءاباؤکم)

۳ - تأثیر عقاید و باورهاى خرافى نیاکان، در گرایش هاى انحرافى آیندگان * (سمّیتموها أنتم و ءاباؤکم) برداشت یاد شده بدان احتمال که ذکر «آباؤکم» اشاره به این داشته باشد که مشرکان، تحت تأثیر عقاید خرافى نیاکان خویش، به بت پرستى گرویدند.

۴ - شرک و بت پرستى، برخاسته از خیال پردازى و موهوم گرایى بشر و فاقد هر گونه پشتوانه منطقى (سمّیتموها أنتم و ءاباؤکم ما أنزل اللّه بها من سلطن) از تأکید خداوند بر این که بت ها، جز نام هاى ساخته و پرداخته بشر، چیزى نیستند; مى توان به دست آورد که خیال پردازى و موهوم گرایى انسان، او را به وادى شرک کشانیده است.

۵ - عجز و ناتوانى مشرکان، از ارائه هرگونه دلیل و سند الهى، بر خداوندگارى معبودهاى خویش (ما أنزل اللّه بها من سلطن) «سلطان»، به معناى حجت و دلیل است.

۶ - ارزشمندى باورها و عقاید انسانى، در گرو ریشه داشتن آن در وحى و معارف الهى است. (ما أنزل اللّه بها من سلطن) خداوند، در مقام تخطئه مشرکان، این نکته را گوشزد مى کند که باورهاى آنان از سر چشمه علم و حکمت الهى نشأت نگرفته است. در نتیجه از مفهوم آیه شریفه مى توان نتیجه گرفت که ارزشمندى عقاید انسانى، وابسته به سرچشمه گرفتن آن از علوم الهى است.

۷ - یقین و برهان، تنها شالوده مطمئن براى دستیابى به عقاید و باورها (ما أنزل اللّه بها من سلطن إن یتّبعون إلاّ الظنّ) از تخطئه مشرکان در مبتنى ساختن عقاید و باورهایشان بر حدس و گمان - و نه یقین و برهان - مطلب بالا استفاده مى شود.

۸ - شرک و باورهاى خرافى مشرکان، برخاسته از هوا و هوس و اغراض آلوده آنان (إن یتّبعون إلاّ الظنّ و ما تهوى الأنفس)

۹ - مشرکان، مردمى خودبین، هواپرست و منفعت طلب (ألکم الذّکر و له الأُنثى ... إن یتّبعون إلاّ الظنّ و ما تهوى الأنفس) با توجه بدین نکته که حتى شرک مشرکان، برخاسته از هواپرستى و منفعت خواهى آنان است، مطلب بالا استفاده مى شود. گفتنى است که در آیه «ألکم الذّکر...»، نمودى از این خودبینى ارائه شده است.

۱۰ - هواپرستى، انگیزه اصلى بى توجهى انسان به دلیل و برهان، در تحصیل معارف   ما أنزل اللّه بها من سلطن إن یتّبعون إلاّ الظنّ و ما تهوى الأنفس با توجه به ارتباط بین صدر آیه شریفه با «و ما تهوى الأنفس» - که علت بى توجهى مشرکان به یقین و برهان را بازگو مى کند - مطلب یاد شده استفاده مى شود.

۱۱ - تأثیر منش و شخصیت آدمى، در شکل گیرى معارف و باورهاى وى (إن هى إلاّ أسماء سمّیتموها ... إن یتّبعون إلاّ الظنّ و ما تهوى الأنفس) معرفى کردن روحیه هواپرستانه مشرکان به عنوان عامل اصلى گرایش آنان به شرک، مى تواند نشانگر این باشد که صفات شخصیتى انسان، در باورها و معارف وى تأثیر به سزایى دارد.

۱۲ - مشرکان، گرفتار هواپرستى و پیروى از حدس و گمان، به رغم تجلى انوار هدایت الهى در حق ایشان (إن یتّبعون إلاّ الظنّ و ما تهوى الأنفس و لقد جاءهم من ربّهم الهدى)

۱۳ - نکوهش مضاعف هواپرستى و پیروى از حدس و گمان، در شرایط وضوح و تجلى حقیقت (إن یتّبعون ... و لقد جاءهم من ربّهم الهدى) ضمیمه شدن ذیل آیه شریفه، مى تواند بیانگر این باشد که هواپرستى و متابعت مشرکان از حدس و گمان در شرایط وضوح حقیقت، داراى زشتى فزون ترى است.

۱۴ - خداوند، خواهان هدایت تمامى انسان ها، در راستاى تعالى و رشد آنان (و لقد جاءهم من ربّهم الهدى) ذکر «ربّ» و اضافه آن به «هم» - که به مشرکان بازمى گردد - مشعر به مطلب بالا است.

۱۵ - وحى و رسالت، برنامه کامل هدایت و در راستاى رشد و تعالى بشر (و لقد جاءهم من ربّهم الهدى) بنابراین که «الهدى» اشاره به وحى و رسالت باشد، برداشت بالا به دست مى آید.

۱۶ - انسان ها، فاقد هر عذر و بهانه، در پیشگاه پروردگار خویش پس از آمدن وحى (إن هى إلاّ أسماء سمّیتموها... و لقد جاءهم من ربّهم الهدى)

موضوعات مرتبط

• آیندگان: عوامل مؤثر در انحراف آیندگان ۳
• انسان: تکامل انسان ها ۱۴; هدایت انسان ها ۱۴
• بت پرستى: بى منطقى بت پرستى ۴; تاریخ بت پرستى ۲; منشأ بت پرستى ۴
• تکامل: عوامل تکامل ۱۵
• جاهلیت: عقیده مشرکان جاهلیت ۲
• حق: آثار وضوح حق ۱۳
• خدا: اتمام حجت خدا ۱۶; هدایتگرى خدا ۱۴
• خرافات: آثار خرافات ۳; منشأ خرافات ۸
• خیال پردازى: آثار خیال پردازى ۴
• شخصیت: نقش شخصیت ۱۱
• شرک: بى منطقى شرک ۴; تاریخ شرک ۲; منشأ شرک ۴، ۸
• ظن: پیروى از ظن ۱۲; سرزنش پیروى از ظن ۱۳
• عذر: عذر غیرمقبول ۱۶
• عقیده: برهان در عقیده ۷، ۱۰; عوامل مؤثر در عقیده ۱۱; ملاک ارزش عقیده ۶; یقین در عقیده ۷
• علم: آفات علم ۱۰
• مشرکان: حق ناپذیرى مشرکان ۱۲; عجب مشرکان ۹; عجز مشرکان ۵; منفعت طلبى مشرکان ۹; هواپرستى مشرکان ۹، ۱۲
• معبودان باطل: پوچى معبودان باطل ۱; رد الوهیت معبودان باطل ۵
• نبوت: نقش نبوت ۱۵
• نیاکان: آثار عقیده باطل نیاکان ۳
• وحى: نقش وحى ۶، ۱۵، ۱۶
• هدایت: عوامل هدایت ۱۵
• هواپرستى: آثار هواپرستى ۸، ۱۰; سرزنش هواپرستى ۱۳