الحجرات ١٠

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ‌ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ‌ أَخَوَيْکُمْ‌ وَ اتَّقُوا اللَّهَ‌ لَعَلَّکُمْ‌ تُرْحَمُونَ‌

ترجمه

مؤمنان برادر یکدیگرند؛ پس دو برادر خود را صلح و آشتی دهید و تقوای الهی پیشه کنید، باشد که مشمول رحمت او شوید!

|جز اين نيست كه مؤمنان با يكديگر برادرند، پس ميان برادرانتان را اصلاح كنيد و از خدا بترسيد، اميد كه مورد رحمت قرار گيريد

در حقيقت مؤمنان با هم برادرند، پس ميان برادرانتان را سازش دهيد و از خدا پروا بداريد، اميد كه مورد رحمت قرار گيريد.

به حقیقت مؤمنان همه برادر یکدیگرند پس همیشه بین برادران ایمانی خود صلح دهید و خداترس و پرهیزکار باشید، باشد که مورد لطف و رحمت الهی گردید.

جز این نیست که همه مؤمنان با هم برادرند؛ بنابراین [در همه نزاع ها و اختلافات] میان برادرانتان صلح و آشتی برقرار کنید، و از خدا پروا نمایید که مورد رحمت قرار گیرید.

هر آينه مؤمنان برادرانند. ميان برادرانتان آشتى بيفكنيد و از خدا بترسيد، باشد كه بر شما رحمت آرد.

همانا مؤمنان [مسلمانان‌] بردارند، پس بین برادرانتان آشتی برقرار سازید، و از خداوند پروا کنید، باشد که مشمول رحمت شوید

همانا مؤمنان برادران [يكديگر] اند، پس ميان [آن دو گروه‌] برادرانتان آشتى افكنيد و از خداى پروا كنيد، باشد كه درخور رحمت گرديد.

فقط مؤمنان برادران همدیگرند، پس میان برادران خود صلح و صفا برقرار کنید، و از خدا ترس و پروا داشته باشید، تا به شما رحم شود.

مؤمنان فقط با هم برادرند، پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا بدارید، شاید مورد رحمت قرار گیرید.

جز این نیست که مؤمنان برادرند پس آشتی افکنید میان برادران خویش و بترسید خدا را شاید رحم شوید

الحجرات ٩	آیه ١٠	الحجرات ١١
سوره : سوره الحجرات نزول : ٧ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ»: فقط مؤمنان برادران یکدیگرند.

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۰، سوره حجرات
• مسائل و مطالبى كه سوره مباركه حجرات مشتمل بر آنست
• توضيح معناى جمله : ((لا تقدموا بين يدى الله و رسوله )) و بيان اينكه مفاد آن اين است كه هيچ حكمى را بر حكم خدا و رسول مقدم مداريد
• وجوه مختلف ديگرى كه مفسرين در معناى جمله فوق گفته اند
• مراد از اينكه فرمود: صداى خود را از صداى پيامبر بلندتر نكنيد
• توضيح راجع به جمله : ((ان تحبط اعمالكم و انتم لا تشعرون )) و وجوهى كه درباره ظهور آن در اينكه بدون كفر هم عمل حبط مى شود گفته شده است
• رد توجيه كسانى كه مراد از حبط را ثواب نداشتن خودعمل دانسته اند
• توجيه بعضى مفسرين كه نهى در آيه را به ملاك پرهيز از عملى كه باعث آزار پيامبرمى شود دانسته اند
• اشكال به توجيه اخير: تكليف مذكور يك تكليف نفسى است نه غيرى
• وعده جميل به مؤ منانى كه ادب را در محضر پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم رعايت كنند
• توضيحى راجع به نقش ((خبر)) در زندگى اجتماعى انسان و اقسام خبر و لزوم تبين وتفحص درباره اخبار فاسق
• لزوم پيروى از رسول الله (ص ) و وجه و سبب اينكه آن جناب نبايد از ديگران اطاعت كند
• خداوند دلهاى مؤ منين را به زيورى آراسته كه مجذوب ايمان مى شوند و از كفر و عصيان تنفر پيدا مى كنند
• وجه تغيير سياق آيه كه در آن خطاب را متوجه شخص پيامبر نموده است
• امر به اصلاح بين دو طايفه از مؤ منين كه به جنگ با هم پرداخته اند وتعليل آن به اينكه مؤ منان برادر يكديگرند
• رواياتى در ذيل آيه : ((لا تقدموا بين يدى الله و رسوله )) و ((لا ترفعوا اصواتكمفوق صوت النبى ))
• روايتى درباره شاءن نزول آيه : ((ان جائكم فاسق بنباء فتبينوا))
• حبّ همان دين است و دين همان حبّ است
• چند روايت درباره اخوت ايمانى و شاءن نزول آيه : ((و ان طائفتان من المؤ منين اقتتلوا...))

• آيه ۹-۱۰
• آيه و ترجمه
• شاءن نزول :
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - شرايط قتالاهل بغى (بغاة )
• ۲ - اهميت اخوت اسلامى

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مؤمنان، به راستى برادر یکدیگراند. (إنّما المؤمنون إخوة)

۲ - اخوت و برادرى، بارزترین صفت در زندگى اجتماعى مؤمنان (إنّما المؤمنون إخوة) با توجه به این که حصر «إنّما» ناظر به خبر است، مطلب بالا استفاده مى شود.

۳ - ایمان، برقرارکننده دوستى و پیوند عمیق میان انسان ها (إنّما المؤمنون إخوة) عنوان «المؤمنون»، مشعر به علیت است.

۴ - ستیز میان مؤمنان، ناسازگار با روح ایمانى و برادرى و نیازمند زدایش هر چه سریع تر آن (إنّما المؤمنون إخوة فأصلحوا بین أخویکم)

۵ - مؤمنان، در نظام برادرى دینى، داراى مسؤولیت در قبال یکدیگر (إنّما المؤمنون إخوة فأصلحوا بین أخویکم)

۶ - انسان هاى بى تفاوت در قبال مشکلات و درگیرى هاى جامعه اسلامى، فاقد روح واقعى ایمان (إنّما المؤمنون إخوة فأصلحوا بین أخویکم) از فاى «فأصلحوا» استفاده مى شود که نتیجه ایمان و برادرى واقعى، اقدام عملى در جهت ایجاد الفت و رفع مشکلات مؤمنان است. پس آن جا که ثمره مشهود نباشد، اصل ایمان مورد تردید قرار مى گیرد.

۷ - تأمین و حفظ منافع یکایک مؤمنان، در پرتو حاکمیت روح برادرى بر تمامى اعضاى جامعه * (فأصلحوا بین أخویکم) از تعبیر «أخویکم»، این نکته استفاده مى شود که مؤمنان در یک جامعه، چونان برادران واقعى خود شماهستند که دوستى و صلح آنان مفید به حال شما و نزاع ایشان برهم زننده آرامش خود شما است.

۸ - نیاز همیشگى جامعه اسلامى، به تبلیغ روح برادرى و تحکیم مودت میان اعضاى آن (إنّما المؤمنون إخوة فأصلحوا بین أخویکم) از این که خداوند، به گونه اى مؤکد، روح برادرى، دوستى و مسالمت را در میان مؤمنان زنده ساخته و این حقایق را به ایشان یاد آور شده است; مطلب بالا استفاده مى شود.

۹ - لزوم رعایت تقوا و ارزش هاى الهى، در میانجى گرى و ایجاد صلح میان مؤمنان (فأصلحوا ... و اتّقوا اللّه) برداشت بالا بنابر این نکته است که امر «اتّقوا...» نظر به کیفیت اصلاح گرى داشته باشد; چنان که در آیه قبل، خداوند رعایت عدالت در اصلاح گرى را یادآور شده است.

۱۰ - فروهشتن مسؤولیت هاى دینى و بى تفاوتى در برابر مشکلات جامعه، بى تقوایى است. (فأصلحوا ... و اتّقوا اللّه) از مفهوم آیه شریفه، استفاده مى شود که اگر به وظایف یاد شده در صدر آیه عمل نشود و مؤمنان خود را در قبال دیگر برادران ایمانى مسؤول ندانند، تقوا را رعایت نکرده اند.

۱۱ - رعایت تقواى الهى، هموار کننده راه بهره مندى از رحمت خداوند (و اتّقوا اللّه لعلّکم ترحمون)

۱۲ - برخوردارى از رحمت خدا، در پرتو خدمت و رحمت انسان به بندگان مؤمن او * (فأصلحوا ... و اتّقوا اللّه لعلّکم ترحمون) از ارتباط «فأصلحوا...» با «لعلّکم ترحمون» مى توان این تأثیر متقابل را استفاده کرد; یعنى، رحمت بر مؤمنان و تلاش براى رفع اختلافات آنان، موجب جلب رحمت الهى نسبت به انسان است.

۱۳ - تفرقه و اختلاف در جامعه اسلامى به بى تفاوتى در قبال آن، مایه محرومیت از رحمت الهى فأصلحوا بین أخویکم و اتّقوا اللّه لعلّکم ترحمون فرمان «اتّقوا اللّه» هم نظر به کسانى دارد که با یکدیگر اختلاف دارند و هم کسانى که موظف به رفع اختلاف اند. از این نکته، استفاده مى شود که اگر مسلمانان به وظیفه خود عمل نکنند و به اختلاف ها پایان ندهند، نباید دل به رحمت الهى ببندند.

۱۴ - حاکمیت رحمت الهى بر جامعه، منوط به خیر خواهى آحاد مردم نسبت به یکدیگر * (إنّما المؤمنون إخوة فأصلحوا بین أخویکم و اتّقوا اللّه لعلّکم ترحمون) خطاب «لعلّکم ترحمون» عام است و به حاکمیت رحمت الهى بر عموم جامعه نظر دارد و صدر آیه، حرکت اصلاح آفرین افراد جامعه را شرط این رحمت فراگیر قلمداد کرده است.

موضوعات مرتبط

• اختلاف: آثار اختلاف ۱۳; اهمیت حل اختلاف ۴
• اصلاح: تقوا در اصلاح ۹; روش اصلاح ۹
• ایمان: آثار ایمان ۳، ۴; فاقدان ایمان ۶
• برادرى: آثار برادرى ۷; اهمیت تبلیغ برادرى ۸
• تقوا: آثار تقوا ۱۱; نشانه هاى بى تقوایى ۱۰
• جامعه: بى تفاوتى در مشکلات جامعه ۱۰; نیازهاى جامعه اسلامى ۸
• خدا: زمینه رحمت خدا ۱۱، ۱۲، ۱۴; عوامل محرومیت از رحمت خدا ۱۳
• خیرخواهى: آثار خیرخواهى ۱۴; اهمیت خیرخواهى ۱۴
• دشمنى: موانع دشمنى ۴
• دوستى: زمینه دوستى ۳
• مؤمنان: آثار امداد به مؤمنان ۱۲; برادرى مؤمنان ۱، ۲; بى تفاوتى در حل مشکلات مؤمنان ۶; تأمین منافع مؤمنان ۷; صفات مؤمنان ۲; مسؤولیت اجتماعى مؤمنان ۵