غافر ٦١

اللَّهُ‌ الَّذِي‌ جَعَلَ‌ لَکُمُ‌ اللَّيْلَ‌ لِتَسْکُنُوا فِيهِ‌ وَ النَّهَارَ مُبْصِراً إِنَ‌ اللَّهَ‌ لَذُو فَضْلٍ‌ عَلَى‌ النَّاسِ‌ وَ لٰکِنَ‌ أَکْثَرَ النَّاسِ‌ لاَ يَشْکُرُونَ‌

ترجمه

خداوند کسی است که شب را برای شما آفرید تا در آن بیاسایید، و روز را روشنی‌بخش قرار داد؛ خداوند نسبت به مردم صاحب فضل و کرم است؛ ولی بیشتر مردم شکرگزاری نمی‌کنند!

|خدا كسى است كه شب را براى شما پديد آورد تا در آن آرام گيريد، و روز را روشن ساخت. آرى خدا بر مردم بسيار صاحب تفضّل است، ولى بيشتر مردم سپاس نمى‌گزارند

خدا [همان‌] كسى است كه شب را براى شما پديد آورد تا در آن آرام گيريد، و روز را روشنى‌بخش [قرار داد]. آرى، خدا بر مردم بسيار صاحب‌تفضل است، ولى بيشتر مردم سپاس نمى‌دارند.

خداست آن که شب تار را برای آسایش و استراحت شما قرار داده و روز را (برای کسب و کار شما به چراغ خورشید) روشن گردانید، که خدا را در حق مردمان فضل و احسان است و لیکن اکثر مردم شکر (نعمتش) به جا نمی‌آرند.

خداست که شب را برای شما پدید آورد تا در آن بیارامید، و روز را روشن و بینش بخش قرار داد [تا در آن به کارهای لازم بپردازید]؛ بی تردید خدا نسبت به مردم دارای فضل و احسان است، ولی بیشتر مردم سپاس گزاری نمی کنند.

خداست آن كه شب را برايتان پديد آورد تا در آن بياراميد و روز را روشنايى بخشيد. خدا فضل خويش به مردم ارزانى مى‌دارد. ولى بيشتر مردم سپاسگزار نيستند.

خداوند کسی است که شب را برای شما آفرید تا در آن آرام گیرید و روز را چشم‌اندازی روشن ساخت، بی‌گمان خداوند بر مردمان بخشش و بخشایش دارد، ولی بیشترینه مردم سپاس نمی‌گزارند

خدا آن است كه شب را براى شما پديد كرد تا در آن بياراميد و روز را روشن ساخت- تا در آن ببينيد و روزى بجوييد- همانا خدا خداوند فزون‌بخشى است بر مردم، ولى بيشتر مردم سپاس نمى‌گزارند.

خداوند کسی است که شب را برای شما آفرید تا در آن بیاسائید و بیارامید، و روز را روشن گردانید (تا در آن به فعّالیّت و کار و کوشش بپردازید). خداوند نسبت به مردم فضل و کرم دارد، ولیکن بیشتر مردم شکرگزاری نمی‌کنند.

خداست که شب را برایتان پدید آورد، تا در آن آرام گیرید و روز را بینایی‌بخش (قرار داد). همانا خدا بر (سرو سامان) مردمان، بسیار صاحب فضیلت است ولی بیشتر مردم سپاس نمی‌دارند.

خدا است آنکه نهاد برای شما شب را تا بیارمید در آن و روز را بینا همانا خدا دارای فضل است بر مردم و لیکن بیشتر مردم سپاس نگزارند

غافر ٦٠	آیه ٦١	غافر ٦٢
سوره : سوره غافر نزول : ٨ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لِتَسْکُنُوا فِیهِ»: (نگا: یونس / ، قصص / ). «مُبْصِراً»: روشن. تابان (نگا: یونس / نمل / ).

تفسیر

• آيات ۶۱ - ۶۸ سوره مؤ من
• اثبات توحيد خداوند در الوهيت و ربوبيت با بيان او در آفاق و انفس
• اشاره اى به خلقت انسان و امر حيات و ممات او
• نقل و ردّ رواياتى كه درباره شاءن نزول آيه : لخلق السموات و الارض اكبر من خلقالناس نقل شده

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، شب را به منظور آرامش و آرمیدن انسان ها آفریده است. (اللّه الذى جعل لکم الّیل لتسکنوا فیه)

۲ - شب، زمانى مناسب براى آرمیدن و آرامش یافتن (اللّه الذى جعل لکم الّیل لتسکنوا فیه)

۳ - نقش سازنده تاریکى شب، در آرامش یافتن انسان ها (اللّه الذى جعل لکم الّیل لتسکنوا فیه) در جمله «اللّه الذى جعل لکم اللیل ...» - به قرینه آمدن «مبصراً» در «والنهار مبصراً» - کلمه «مظلماً» محذوف است; یعنى، «جعل اللیل مظلماً لتسکنوا». براین اساس گفتن این نکته که شب را تاریک قرار دادیم - با آن که این نکته اى روشن است - مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.

۴ - خداوند، روز را به منظور توانایى بشر بر دیدن و تلاش براى تأمین روزى آفریده است. (اللّه الذى جعل لکم ... و النهار مبصرًا) در جمله «و النهار مبصراً» به قرینه آمدن «لتسکنوا» در جمله پیش - کلمه «لتبصروا فیه» محذوف است.

۵ - روز هنگام، زمان مناسب جهت تلاش و تکاپو براى به دست آوردن رزق و روزى (و النهار مبصرًا) در جمله «و النهار مبصراً» - به قرینه آیات مشابه مانند آیه ۷۳ سوره «قصص» - مى توان جمله «لتبتغوا من فضله» را در تقدیر گرفت.

۶ - نقش سازنده روشنایى روز، در تلاش روزانه انسان ها و نشاط و شادابى آنان (و النهار مبصرًا)

۷ - آفرینش شب و روز براى تأمین نیازهاى بشر، جلوه اى از ربوبیت خداوند و نشانه توانایى او بر برپا کردن قیامت (إنّ الساعة لأتیة ... اللّه الذى جعل لکم الّیل لتسکنوا فیه و النهار مبصرًا) آیه شریفه، درصدد اثبات و ارائه نشانه هاى درستى و راستى برپایى قیامت است که در دو آیه قبل، با صراحت به آن تأکید شده است.

۸ - عبادت و حاجت خواهى، تنها در پیشگاه کسى روا است که آفریننده شب و روز و تأمین کننده روزى و نیازهاى انسان ها است. (و قال ربّکم ادعونى أستجب لکم ... اللّه الذى جعل لکم... النهار مبصرًا) از ارتباط میان این آیه با آیه قبل - که درباره ربوبیت خداوند و عبادت او و حاجت خواهى از او بود - برداشت یاد شده به دست مى آید.

۹ - تمامى انسان ها - چه خوب و چه بد - از فضل و احسان خداوند برخوردارند. (إنّ اللّه لذو فضل على الناس) از این که خداوند فرموده بیشتر مردم شکرگزار فضل و احسان الهى نیستند، به دست مى آید که فضل و احسان او عام و فراگیر همه انسان ها - چه خوب و چه بد - مى باشد.

۱۰ - آفرینش شب و روز در راستاى تأمین نیازها و منافع بشر، جلوه اى از فضل و احسان خداوند به او است. (اللّه الذى جعل لکم الّیل ... إنّ اللّه لذو فضل على الناس)

۱۱ - بیشتر مردم، نسبت به نعمت ها و احسان هاى خداوند، شاکر و سپاس گزار نیستند. (إنّ اللّه لذو فضل على الناس و لکنّ أکثر الناس لایشکرون)

۱۲ - شاکران و سپاس گزاران نعمت ها و احسان هاى خداوند، گروهى اندک و در اقلیت اند. (و لکنّ أکثر الناس لایشکرون)

۱۳ - ناسپاسى، رفتارى ریشه دار در انسان ها و خصلتى مشترک میان آنان (إنّ اللّه لذو فضل على الناس و لکنّ أکثر الناس لایشکرون) تصریح به لفظ «ناس» در جمله «و لکن أکثر الناس لایشکرون» به جاى ضمیر «هم» - که به «الناس» قبل بازمى گردد - مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.

۱۴ - شبِ آرامش دهنده و روزِ روشنایى بخش، دو نعمت بزرگ و درخور شکر و سپاس الهى (اللّه الذى جعل لکم الّیل لتسکنوا فیه و النهار مبصرًا ... و لکنّ أکثر الناس لایشکرون)

۱۵ - عبادت غیر خدا و حاجت خواهى از غیر او، کفران نعمت هاى الهى است. (قال ربّکم ادعونى أستجب لکم ... اللّه الذى جعل لکم الّیل ... و لکنّ أکثر الناس لایشکرون)

موضوعات مرتبط

• آرامش: عوامل مؤثر در آرامش ۳; وقت آرامش ۲
• اکثریت: کفران نعمت اکثریت ۱۱
• انسان: صفات انسان ۱۳; کفران انسان ۱۳
• خدا: دلایل ربوبیت خدا ۷; دلایل قدرت خدا ۷; عمومیت فضل خدا ۹; نشانه هاى فضل خدا ۱۰; نعمتهاى خدا ۱۴
• روز: تلاش در روز ۴، ۵، ۶; خالق روز ۸; فلسفه خلقت روز ۴، ۷، ۱۰; فواید روز ۵; فواید روشنایى روز ۶
• شاکران: کمى شاکران ۱۲
• شب: آرامش در شب ۱، ۲; خالق شب ۸; فلسفه خلقت شب۱، ۷، ۱۰; فواید تاریکى شب ۳; فواید شب ۲
• شکر: شکر نعمت ۱۴
• عبادت: آثار عبادت غیرخدا ۱۵
• کفران: کفران نعمت ۱۳، ۱۵
• معاد: دلایل معاد ۷
• معبودراستین: خالقیت معبودراستین ۸; رازقیت معبودراستین ۸
• معبودیت: ملاک معبودیت ۸
• نشاط: زمینه نشاط ۶
• نعمت: نعمت روز ۱۴; نعمت شب ۱۴
• نیازها: زمینه تأمین نیاز ۷، ۱۰