روایت:الکافی جلد ۱ ش ۳۲۵

آدرس: الكافي، جلد ۱، كِتَابُ التَّوْحِيدِ

و عنه عن محمد بن ابي عبد الله عن محمد بن اسماعيل عن داود بن عبد الله عن عمرو بن محمد عن عيسي بن يونس قال :

قَالَ‏ اِبْنُ أَبِي اَلْعَوْجَاءِ لِأَبِي عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ فِي بَعْضِ مَا كَانَ يُحَاوِرُهُ‏ ذَكَرْتَ اَللَّهَ فَأَحَلْتَ عَلَى غَائِبٍ‏ فَقَالَ‏ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ‏ وَيْلَكَ كَيْفَ يَكُونُ‏ غَائِباً مَنْ هُوَ مَعَ خَلْقِهِ شَاهِدٌ وَ إِلَيْهِمْ أَقْرَبُ‏ مِنْ حَبْلِ اَلْوَرِيدِ يَسْمَعُ كَلاَمَهُمْ‏ وَ يَرَى أَشْخَاصَهُمْ‏ وَ يَعْلَمُ أَسْرَارَهُمْ‏ فَقَالَ‏ اِبْنُ أَبِي اَلْعَوْجَاءِ أَ هُوَ فِي كُلِّ مَكَانٍ‏ أَ لَيْسَ إِذَا كَانَ فِي اَلسَّمَاءِ كَيْفَ يَكُونُ فِي اَلْأَرْضِ‏ وَ إِذَا كَانَ فِي اَلْأَرْضِ كَيْفَ يَكُونُ فِي اَلسَّمَاءِ فَقَالَ‏ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ إِنَّمَا وَصَفْتَ‏ اَلْمَخْلُوقَ اَلَّذِي إِذَا اِنْتَقَلَ عَنْ مَكَانٍ‏ اِشْتَغَلَ بِهِ مَكَانٌ‏ وَ خَلاَ مِنْهُ مَكَانٌ‏ فَلاَ يَدْرِي فِي اَلْمَكَانِ اَلَّذِي صَارَ إِلَيْهِ مَا يَحْدُثُ فِي اَلْمَكَانِ اَلَّذِي كَانَ فِيهِ‏ فَأَمَّا اَللَّهُ اَلْعَظِيمُ اَلشَّأْنِ‏ اَلْمَلِكُ اَلدَّيَّانُ‏ فَلاَ يَخْلُو مِنْهُ مَكَانٌ‏ وَ لاَ يَشْتَغِلُ بِهِ مَكَانٌ‏ وَ لاَ يَكُونُ إِلَى مَكَانٍ أَقْرَبَ مِنْهُ‏ إِلَى مَكَانٍ‏

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۱, ۳۶۳

عيسى بن يونس گويد: ابن ابى العوجاء به امام صادق (ع) عرض كرد در ضمن يك مصاحبه و گفتگوى با آن حضرت كه: شما نام خدا را بردى و به يك ناديده‏اى حواله دادى، امام فرمود: واى بر تو چگونه غائب و ناديده باشد كسى كه همراه خلق خود شاهد و گواه است و از رگ گردن به آنها نزديك‏تر است؟ سخن آنها را مى‏شنود و شخص آنها را مى‏بيند و راز آنها را مى داند. ابن ابى العوجاء گفت: آيا او در هر جا هست؟ وقتى در آسمان است چگونه در زمين است و وقتى در زمين است چطور در آسمان است؟ امام فرمود: تو وصف مخلوق را در نظر آوردى كه چون از جايى برود، جايى او را در برگيرد و جايى از او تهى ماند و در اينجا كه آمده نداند در آنجا كه بوده چه پديد شده، اما خداى عظيم الشأن و ملك ديّان از هيچ مكانى خالى نشود و هيچ مكانى او را در برنگيرد و به جايى از جاى ديگر نزديكتر نيست.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۱, ۱۷۰

عيسى بن يونس گويد: ابن ابى العوجاء در بعضى از مباحثاتش با امام صادق (ع) بآن حضرت عرضكرد: شما نام خدا بردى و بنا پيدائى حواله دادى، حضرت فرمود: واى بر تو! چگونه ناپيداست كسى كه نزد مخلوقش حاضر است، از رگ گردن (كه باعث حياتست) بايشان نزديكتر است، (پس او زندگى بخش و مدبر انسانست) سخنشان را ميشنود و خودشان را ميبيند و رازشان را ميداند، ابن ابى العوجاء گفت: مگر او در همه جا هست وقتى در آسمانست چگونه در زمين باشد و هنگامى كه در زمين است چگونه در آسمان باشد، حضرت فرمود: تو (با اين بيانت) مخلوقى را توصيف كردى كه چون از مكانى برود، جايى او را فرا گيرد و جايى از او خالى شود و در جايى كه آمد از جايى كه بوده خبر ندارد كه چه پيش آمد كرده، ولى خداى عظيم الشأن و سلطان جزابخش هيچ جا از او خالى نيست و هيچ جا او را فرا نگيرد و بهيچ مكانى نزديكتر از مكان ديگر نيست،

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۱, ۳۹۹

و از او (يعنى كلينى، رضى اللَّه. اگر اين سخن از شاگردهاى او باشد و اگر نه، بايد ما بعد آن، بدل يا بيان باشد، يعنى:) از محمد بن ابى عبداللَّه، از محمد بن اسماعيل، از داود بن عبداللَّه، از عمرو بن محمد، از عيسى بن يونس كه روايت است گفت: ابن ابى العوجاء به خدمت امام جعفر صادق عليه السلام عرض كرد در بعضى از آنچه به آن حضرت در آن گفت شنود مى‏نمود، كه: خدا را مذكور ساختى و حواله نمودى بر غايب و آنچه پيدا نيست. حضرت فرمود: «واى بر تو! چگونه غايب مى‏باشد كسى كه با خلق خويش در همه جا حاضر است و از رگ گردن به ايشان نزديك‏تر است، و سخن ايشان را مى‏شنود، و شخص‏هاى ايشان را مى‏بيند، و رازهاى ايشان را مى‏داند؟» ابن ابى العوجاء عرض كرد كه: آيا مى‏گويى كه آن جناب در هر مكانى هست؟ آيا چنين نيست كه هرگاه در آسمان باشد، چگونه مى‏تواند كه در زمين باشد، و هرگاه در زمين باشد چگونه در آسمان مى‏تواند بود؟ حضرت فرمود: «جز اين نيست كه تو وصف كردى مخلوق را كه چون از مكانى منتقل شود، مكانى ديگر به آن اشتغال به هم رساند و مكانى ديگر از آن خالى گردد و در مكانى كه به سوى آن منتقل شده، نمى‏داند كه در مكانى كه پيش از اين در آن بوده، چه روى داده و چه حادث شده، اما خداى عظيم الشأن كه پادشاه جزا دهنده است، هيچ مكان از او خالى نمى‏باشد و هيچ مكان به واسطه او مشتغل نمى‏شود و به مكانى از خويش نزديك‏تر نمى‏باشد به مكانى ديگر».