الأعراف ٣٩

وَ قَالَتْ‌ أُولاَهُمْ‌ لِأُخْرَاهُمْ‌ فَمَا کَانَ‌ لَکُمْ‌ عَلَيْنَا مِنْ‌ فَضْلٍ‌ فَذُوقُوا الْعَذَابَ‌ بِمَا کُنْتُمْ‌ تَکْسِبُونَ‌

کپی متن آیه
وَ قَالَتْ‌ أُولاَهُمْ‌ لِأُخْرَاهُمْ‌ فَمَا کَانَ‌ لَکُمْ‌ عَلَيْنَا مِنْ‌ فَضْلٍ‌ فَذُوقُوا الْعَذَابَ‌ بِمَا کُنْتُمْ‌ تَکْسِبُونَ‌

ترجمه

و پیشوایان آنها به پیروان خود می‌گویند: «شما امتیازی بر ما نداشتید؛ پس بچشید عذاب (الهی) را در برابر آنچه انجام می‌دادید!

و پيشوايان به پيروانشان گويند: شما را بر ما امتيازى نيست، پس به سزاى آنچه انجام مى‌داديد عذاب را بچشيد

و پيشوايانشان به پيروانشان مى‌گويند: «شما را بر ما امتيازى نيست. پس به سزاى آنچه به دست مى‌آورديد عذاب را بچشيد.»

و گروه مقدم به طایفه مؤخّر پاسخ دهند که شما را بر ما برتری نباشد (ما و شما در گناه یکسانیم). پس (به آنها خطاب کنند که) بچشید عذاب را به کیفر آنچه از اعمال ناشایسته مرتکب می‌شدید.

و پیشوایانشان به پیروانشان گویند: شما را بر ماهیچ برتری و امتیازی نیست [که عذابتان کمتر باشد] پس به کیفر آن اعمال زشتی که مرتکب می شدید، عذاب را بچشید.

پيشوايان به پيروان گويند: شما را بر ما هيچ برترى نيست، اينك به كيفر كارهايى كه كرده بوديد عذاب را بچشيد.

و پیشوایان آنان به پیروانشان گویند شما هیچ برتری بر ما ندارید، پس عذاب را به خاطر کار و کردارتان بچشید

و گروه پيشين به گروه پسين گويند: شما را بر ما هيچ برترى نيست- تا بدان سبب در خور تخفيف عذاب باشيد- پس عذاب را به سزاى آنچه مى‌كرديد بچشيد.

و رؤساء و پیشینیان به پیروان و پسینیان می‌گویند: شما هیچ گونه امتیازی بر ما ندارید (و تخفیفی از عقاب نه شما را است و نه ما را؛ چاره‌ای نیست جز واویلا و مدارا!) پس بچشید عذاب را به سبب کاری که خود کرده‌اید (و خود کرده را چاره نیست).

و اولینشان به آخرینشان گفت: «شما را بر ما هیچ برتری نبوده، پس به سزای آنچه به دست می‌آوردید عذاب را بچشید.»

و گوید اولینشان برای آخرینشان نبود شما را برتری بر ما پس بچشید عذاب را بدانچه بودید فراهم می‌کردید

The first of them will say to the last of them, “You have no advantage over us, so taste the torment for what you used to earn.”

ترتیل:

ترجمه:

الأعراف ٣٨	آیه ٣٩	الأعراف ٤٠
سوره : سوره الأعراف نزول : ٤ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَضْلٍ»: برتری. مراد برتری از لحاظ تخفیف عذاب است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

قَالَ‌ الَّذِينَ‌ اسْتَکْبَرُوا... (۳) وَ قَالَ‌ الَّذِينَ‌ اسْتُضْعِفُوا... (۴) وَ بَرَزُوا لِلَّهِ‌ جَمِيعاً فَقَالَ‌... (۴)

وَ قَالَ‌ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا لَنْ‌... (۳) ثُمَ‌ لَنَنْزِعَنَ‌ مِنْ‌ کُلِ‌ شِيعَةٍ... (۰)

تفسیر

---

• آيات ۳۷ - ۵۴، سوره اعراف
• مراد از افترا بر خدا به كذب در آيه (( فمن اظلم ممن افترى ...(( شرك ورزيدن به خداو انكار توحيد است .
• مشاجره و گفتگوى دوزخيان با يكديگر
• جمله : (( لاتكلّف نفسا الّا وسعها(( مفيد رفع نگرانى از عدم قدرت بر انجام دادن جميعاعمال صالح است .
• معناى (( غل (( و اشاره به اينكه غل از بزرگترين ناملايمات است .
• توضيحى در مورد تعبير به اينكه مؤ منين بهشت را به ارث مى برند.
• وجه اختلاف تعبير در (( وعدنا ربنا(( و (( وعد ربكم (( در آيه شريفه
• اشاره به نفوذ حكم و امر انسان در قيامت
• معناى (( اعراف (( و مراد از آن در آيه شريفه
• رجال اعراف از طايفه جن يا ملك نيستند
• مراد از رجال اعراف ، مستضعفين نيستند
• اصحاب اعراف از جنس بشر هستند و خصوصياتى كه براى آنان ذكر شده با جمله : (( والامر يومئذ للّه (( منافات ندارد
• اشاره به اقوال متعددى كه درباره معناى اعراف و مراد از اصحاب اعراف گفته شده است .
• روايتى از آلوسى درباره مراد از رجال اعرافنقل كرده و صاحب المنار آن را بى اعتبار دانسته است .
• سخن ما با صاحب المنار كه با مقايسه مسائل قيامت با نظام جارى در دنيا روايت مذكور رامردود دانسته است .
• دو قول ديگر در معناى اعراف و بيان اصول اقوال در مسئله اعراف
• معناى اعراف در قرآن
• دلالت جمله : (( الذين اتّخذوا دينهم لهوا و لعبا(( بر اينكه انسان ناچار از تدين به ديناست .
• بحث روايتى (در ذيل آيات شريفه )
• روايتى از پيغمبر اكرم (ص ) درباره كيفيت مرگ مؤ من و كافر
• چند روايت ديگر درباره جهنم كافر و اهل دوزخ
• رواياتى در اين باره كه مراد از (( مؤ ذن (( در (( و اذّن مؤ ذن بينهم ...(( على (ع ) مىباشد
• مؤ ذن بودن على عليه السلام و اعلام حكم خداوند توسط او در آخرت ازفضائل آن حضرت به حساب مى آيد.
• رواياتى درباره اصحاب اعراف
• اشكال وارد بر رواياتى كه اصحاب اعراف را به كسانى كه داراى حسنات و سيئاتمساوى هستند تفسير مى كنند.
• چند روايت در مورد اينكه ائمه اهل بيت عليهم السلام اصحاب اعراف هستند.

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ «39»

و گروه پيشگام (در عذاب)، به پيروان خود مى‌گويند: شما هيچ برترى بر ما نداريد، پس عذاب را به خاطر آنچه كسب مى‌كرديد، بچشيد.

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ (39)

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ‌: و گويند رؤسا تابعين را بعد از اسماع تضعيف عذاب، فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ‌: پس نيست مر شما را بر ما زيادتى كه بدان استحقاق تخفيف عذاب داشته باشيد، بلكه ما و شما در كفر و ضلال و استحقاق عذاب و نكال برابريم. و يا در تقصير و ترك نظر در آيات هاديه مثل يكديگر بوديم. فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ‌: پس بچشيد عذاب را به سبب آنچه كه كسب مى‌كرديد از كفر و ضلالت.

تبصره: آيه شريفه دلالت دارد بر اين كه بندگان در افعال و اعمال خود فاعل‌

---

جلد 4 صفحه 65

مختارند، زيرا اسناد اعمال به خود ايشان نموده، و نيز خود آنها اعتراف كردند به گمراهى و كفر؛ پس قول جبريه، باطل باشد.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

وَ قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما كانَ لَكُمْ عَلَيْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ (39)

ترجمه‌

و گويند اوّلين آنها مر آخرينشانرا پس نيست مر شما را بر ما مزيّتى پس بچشيد عذاب را بسبب آنچه بوديد كه كسب ميكرديد.

تفسير

پس از حكم خداوند باستحقاق هر يك از سابقين و لا حقين عذاب مضاعف را رؤساء بر سبيل شماتت باتباع خودشان ميگويند معلوم شد مزيّتى در تخفيف عذاب براى شما بر ما نيست پس بچشيد نتيجه عملى را كه بسوء اختيار خودتان تحصيل نموديد ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ قالَت‌ أُولاهُم‌ لِأُخراهُم‌ فَما كان‌َ لَكُم‌ عَلَينا مِن‌ فَضل‌ٍ فَذُوقُوا العَذاب‌َ بِما كُنتُم‌ تَكسِبُون‌َ (39)

و ميگويند طائفه‌ پيشينيان‌ بطائفه‌ بعديان‌ ‌که‌ ‌شما‌ ‌بر‌ ‌ما فضيلتي‌ نداريد ‌که‌ باعث‌ تخفيف‌ عذاب‌ ‌شما‌ و تضعيف‌ عذاب‌ ‌ما ‌باشد‌ ‌پس‌ بچشيد عذاب‌ ‌را‌ بسبب‌ آنچه‌ ‌که‌ بوديد كسب‌ ميكرديد.

‌بعد‌ ‌از‌ آني‌ ‌که‌ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزرَ أُخري‌ انعام‌ ‌آيه‌ 164 هَل‌ يُجزَون‌َ إِلّا ما كانُوا يَعمَلُون‌َ سبأ ‌آيه‌ 32 و ‌غير‌ اينها ‌از‌ آيات‌ ثابت‌ و محقق‌ ميشود ‌که‌ ‌هر‌ كس‌ گرفتار عمل‌ ‌خود‌ ‌است‌ لذا طائفه‌ قبل‌ وَ قالَت‌ أُولاهُم‌ بطائفه‌ ‌بعد‌ ميگويند لِأُخراهُم‌ ‌که‌ ‌ما گرفتار عمل‌ ‌خود‌ هستيم‌ و ‌شما‌ ‌هم‌ بجزاي‌ عمل‌ ‌خود‌ گرفتاريد ‌شما‌ ‌بر‌ ‌ما فضيلتي‌ نداريد فَما كان‌َ لَكُم‌ عَلَينا مِن‌ فَضل‌ٍ فَذُوقُوا العَذاب‌َ بِما كُنتُم‌ تَكسِبُون‌َ.

319

برگزیده تفسیر نمونه

---

(آیه 39)- در این آیه پاسخ پیشوایان گمراه را چنین نقل می‌کند که: «آنها به پیروان خود می‌گویند شما هیچ تفاوت و برتری بر ما ندارید، (یعنی اگر ما گفتیم شما تأیید کردید و اگر گام برداشتیم کمک نمودید و اگر ستم نمودیم شما یار و مددکار ما بودید) بنابراین شما هم در مقابل اعمالتان عذاب دردناک الهی را بچشید» (قالَتْ أُولاهُمْ لِأُخْراهُمْ فَما کانَ لَکُمْ عَلَیْنا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْسِبُونَ).

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- سران کفر و شرک و پیروانشان پس از ورود به جهنم به مجادله و کشمکش خواهند پرداخت. (قالت أخریهم لأولیهم ... و قالت ألیهم لأخریهم فما کان)

۲- تساوى پیروان و سران شرک در استحقاق عذاب مضاعف، پاسخى از سوى سران شرک به پیروان خویش (و قالت ألیهم لأخریهم فما کان لکم علینا من فضل فذوقوا العذاب)

۳- پیروان شرک و کفر براى رهایى از عذاب مضاعف هیچ مزیتى بر سران خویش ندارند. (فما کان لکم علینا من فضل)

۴- پیروان شرک و کفر، در قیامت، خواهند فهمید که گناهى کمتر از سرانشان بر دوش ندارند. (فما کان لکم علینا من فضل) چون جمله «فما کان ...» نتیجه پاسخ خداوند است که فرمود «لکل ضعف و لکن ...» معلوم مى شود هر دو گروه (سران و پیروان) از آن جمله مى فهمند که به گناهى همسان گرفتار هستند.

۵- کینه توزى و دشمنى دوزخیان نسبت به یکدیگر (فأتهم عذابا ضعفا من النار ... فما کان لکم علینا من فضل)

۶- سران شرک و کفر با دعوت پیروانشان به چشیدن از عذاب مضاعف دوزخ، آنان را سرزنش و ملامت مى کنند. (ربنا هؤلاء أضلونا ... فذوقوا العذاب بما کنتم تکسبون) «ال» در کلمه «العذاب» عهد ذکرى است و اشاره به همان عذاب مضاعف دارد که از «لکل ضعف» استفاده مى شود.

۷- عذاب اخروى پیروان شرک و کفر، سزاى اعمالشان در دنیاست. (فذوقوا العذاب بما کنتم تکسبون)

۸- عذاب آخرت، بازتاب عمل انسان، حتى در باور دوزخیان (قالت ... فذوقوا العذاب بما کنتم تکسبون)

موضوعات مرتبط

• جهنم: سرزنش در جهنم ۶; عذاب جهنم ۶; منازعه در جهنم ۱
• جهنمیان: دشمنى جهنمیان ۵; روابط جهنمیان ۵; عقیده جهنمیان ۸; کینه جهنمیان ۵
• رهبران: دعوت رهبران شرک ۶; دعوت رهبران کفر ۶; رهبران شرک در جهنم ۱; رهبران کفر در جهنم ۱; سرزنشهاى رهبران شرک ۶; سرزنشهاى رهبران کفر ۶; عذاب رهبران شرک ۲; گناه رهبران شرک ۴; گناه رهبران کفر ۴; منازعه رهبران شرک ۱; منازعه رهبران کفر ۱; نجات رهبران شرک ۳; نجات رهبران کفر ۳
• عذاب: مضاعف ۲، ۶، ۷; موجبات عذاب اخروى ۸
• عمل: آثار عمل ۸; کیفر عمل ۷
• کافران: دعوت از کافران پیرو ۶; عذاب کافران ۳; کافران در قیامت ۴; کیفر اخروى کافران ۷; گناه کافران پیرو ۴; منازعه کافران پیرو ۱; نجات کافران پیرو ۳
• مشرکان: دعوت از مشرکان پیرو ۶; عذاب مشرکان ۳; عذاب مشرکان پیرو ۲; کیفر اخروى مشرکان ۷; گناه مشرکان پیرو ۴; مشرکان در قیامت ۴; منازعه مشرکان پیرو ۱; نجات مشرکان پیرو ۳