الفرقان ٧٤

وَ الَّذِينَ‌ يَقُولُونَ‌ رَبَّنَا هَبْ‌ لَنَا مِنْ‌ أَزْوَاجِنَا وَ ذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ‌ وَ اجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ‌ إِمَاماً

ترجمه

و کسانی که می‌گویند: «پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مایه روشنی چشم ما قرارده، و ما را برای پرهیزگاران پیشوا گردان!»

|و كسانى‌اند كه مى‌گويند: پروردگارا! به ما از همسران و فرزندانمان آن ده كه مايه روشنى چشمان ما باشد، و ما را پيشواى پرهيزكاران گردان

و كسانى‌اند كه مى‌گويند: «پروردگارا، به ما از همسران و فرزندانمان آن ده كه مايه روشنى چشمان [ما] باشد، و ما را پيشواى پرهيزگاران گردان.»

و آنان هستند که گویند: پروردگارا، ما را زنان و فرزندانی مرحمت فرما که مایه چشم روشنی ما باشند، و ما را (سر خیل پاکان و) پیشوای اهل تقوا قرار ده.

و آنان که می گویند: پروردگارا! ما را از سوی همسران و فرزندانمان خوشدلی و خوشحالی بخش، و ما را پیشوای پرهیزکاران قرار ده.

و آنان كه مى‌گويند: اى پروردگار ما، از همسران و فرزندانمان دلهاى ما را شاد دار، و ما را پيشواى پرهيزگاران گردان.

و کسانی که گویند پروردگارا به ما از همسرانمان و زاد و رودمان مایه روشنی چشم ببخش، و ما را پیشوای پرهیزگاران قرار ده‌

و آنان كه گويند: پروردگارا، از همسرانمان و فرزندانمان ما را روشنى چشمها ببخش و ما را پيشواى پرهيزگاران كن.

و کسانیند که می‌گویند: پروردگارا! همسران و فرزندانی به ما عطاء فرما (که به سبب انجام طاعات و عبادات و دیگر کارهای پسندیده، مایه‌ی سرور ما و) باعث روشنی چشمانمان گردند، و ما را پیشوای پرهیزگاران گردان (به گونه‌ای که در صالحات و حسنات به ما اقتداء و از ما پیروی نمایند).

و کسانی که می‌گویند: «پروردگارمان! برایمان از همسران، همگنان و اطرافیان‌مان آن را ببخشای که مایه‌ی روشنی چشمان(مان) باشد، و ما را پیشوای پرهیزگاران بگردان.»

و آنان که گویند پروردگارا ببخش ما را از همسران ما و فرزندان ما روشنی چشم و بگردان ما را برای پرهیزکاران پیشوائی‌

الفرقان ٧٣	آیه ٧٤	الفرقان ٧٥
سوره : سوره الفرقان نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«قُرَّةَ أَعْیُنٍ»: روشنی چشمان. مایه سرور و شادی (نگا: طه / ). «إِمَاماً»: پیشوا. رهبر. سرمشق (نگا: بقره / هود / ). ذکر (إمام) به صورت مفرد بدان خاطر است که اسم جنس است (نگا: تفسیر قاسمی) و به صورت مفرد و جمع به کار می‌رود (نگا: تفسیر آلوسی).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

رَبَّنَا وَ اجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ‌... (۴)

تفسیر

• آيات ۶۳ - ۷۷، سوره فرقان
• صفات مؤ منين : تواضع و فروتنى ، و برخورد سالم درمقابل برخورد زشت و لغو جاهلان با ايشان
• رعايت اعتدال در انفاق : يكى از صفات مؤ منين
• معناى اينكه در وصف مؤ منان فرمود: ((لا يدعون مع الله الها آخر)) با توجه به عقيدهمشركان درباره عبادت خدا
• توجيه مخلد مرتكبين قتل ، زنا و ربا در عذاب
• وجوهى كه در معناى تبديل سيئات به حسنات (فاولئكيبدل الله سيئاتهم حسنات ) گفته شد.
• حسنه يا سيئه بودن عمل منوط به آثار عمل است وتبديل سيئات به حسنات نيز به معناى تبديل آثار است
• مراد از اينكه درباره مؤ منين فرمود: ((لا يشهدون الزورو اذا مروا باللغو مروا كراما))
• وصف ديگر عباد الرحمن : آيات خدا را كوركورانه و بدون معرفت و بصيرت نمى پذيرند
• معناى اينكه ايشان از خداوند مى خواهند: ((ما را براى متقين امام قرار بده ))
• معناى آيه شريفه : ((قل ما يعبوا بكم ربى لولا دعاوكم ...))
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به اوصاف مؤ منين ، اسراف و اقتار،تبديل سيئات به حسنات و...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - بندگان خالص خدا، از خداوند خواستار همسر و فرزندان شایسته اى اند که رفتار و سیر و سلوک آنان، مایه چشم روشنى و سرفرازى آنان در زندگى باشد. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّ-تنا قرّة أعین) درباره «من» در «من أزواجنا...» دو احتمال وجود دارد: ۱- «من» ابتدائیه باشد. در این صورت معناى آیه چنین مى شود: «به ما از ناحیه همسران و فرزندانمان، آن ده که مایه روشنى چشمانمان باشد». ۲- «من» بیانیه باشد. براساس این احتمال، معناى آیه چنین مى شود: «به ما روشنى چشمان - که عبارت از همسر و فرزندان اند ببخش. برداشت یاد شده، مبتنى بر احتمال نخست است.

۲ - همسران شایسته، مایه سرور و روشنى چشمان یکدیگر (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا ... قرّة أعین)

۳ - فرزندان صالح، مایه سرور و روشنى چشمان پدران و مادران (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من ... ذرّیّتنا قرّة أعین)

۴ - بندگان خالص خدا، از خداوند خواستار سرور و روشنى چشمان در پرتو اعطاى همسر و فرزند به آنان هستند. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)

۵ - همسر و فرزند، مایه سرور و روشنى چشمان انسان است. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)

۶ - تشکیل خانواده و داشتن همسر و فرزند، مورد تشویق خداوند (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)

۷ - آرزو و دعا کردن براى داشتن همسر و فرزند، امرى پسندیده و شایسته (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)

۸ - تأثیر مثبت و سازنده صلاح و نیکى همسر در تربیت و تکامل معنوى فرزندان (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین) برداشت فوق، از آن جا است که عبادالرحمان، دعا براى صلاح و نیکى همسرانشان را بر فرزندان خود مقدم داشته اند.

۹ - امکان ناصالح شدن فرزندان، از پدران و مادران خوب و شایسته (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین) برداشت فوق، به خاطر این نکته است - که عبادالرحمان که خود از بهترین ها جامعه اند - براى سرنوشت و آینده خوب فرزندانشان دعا مى کنند و از خداوند خواستار صلاح و نیکى آنان مى شوند.

۱۰ - امکان بد و ناصالح شدن زن و یا شوهر، هر چند یکى از آنان خوب و صالح باشند. (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)

۱۱ - تأثیر مثبت و سازنده دعاى همسران در حق یکدیگر و در سرنوشت و سعادتشان (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین) دعاى عباد الرحمان در حق همسران و فرزندانشان، حاکى از تأثیر مثبت دعا در سرنوشت همسر و فرزند است; زیرا اگر دعا مؤثر نبود، خداوند به آن توصیه نمى فرمود.

۱۲ - تأثیر مثبت و سازنده دعاى پدر و مادر، در حق فرزندان خود و در سرنوشت و سعادت آنان (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین)

۱۳ - بندگان خالص خدا، از خداوند مى خواهند که خود و همسر و فرزندانشان، الگو و مقتداى مردم تقواپیشه باشند. (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)

۱۴ - رسیدن به اوج مرتبه تقواپیشگى، از اوصاف بندگان خالص خدا (و اجعلنا للمتّقین إمامًا) درخواست الگو و مقتداى تقواپیشگان شدن از سوى عباد الرحمان - که خود از ایمان و تقواى بالایى برخوردارند - حاکى از آن است که آنان خواستار بالاترین مرتبه تقواپیشگى اند، تا براى الگو و مقتدا شدن دیگر تقواپیشگان، شایسته باشند.

۱۵ - آرزوى بلند در امور معنوى (رسیدن به اوج مرتبه کمال و مقامات معنوى)، امرى پسندیده و مورد تشویق خداوند (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)

۱۶ - بندگان خالص خدا، از خداوند خواستار در دست داشتن اداره جامعه متقین و مردم تقوا پیشه اند. (و اجعلنا للمتّقین إمامًا) برداشت فوق، بر این اساس استوار است که مقصود از «امام» امامت و پیشوایى سیاسى و اجتماعى باشد.

۱۷ - آرزوى در دست گرفتن مدیریت جامعه و رهبرى امت اسلامى، امرى پسندیده و روا است. (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)

۱۸ - تأثیر مثبت و سازنده دعا و آرزو کردن در نیل به مقامات والا و رشد و کمال معنوى (و اجعلنا للمتّقین إمامًا)

۱۹ - نقش مثبت و سازنده صلاح و نیکى همسر و فرزندان، در سرنوشت و سعادت انسان (ربّناهب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إمامًا) دعا براى همسر و فرزندان و مقدم داشتن آنان بر خود به هنگام دعا کردن، مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.

۲۰ - توسل به اسم «ربّ» و یاد کرد ربوبیت خداوند، از آداب دعا (و الذین یقولون ربّنا هب لنا ... و اجعلنا للمتّقین إمامًا)

۲۱ - دعا براى صلاح و نیک شدن همسر و فرزندان و خیرخواهى براى ایشان، از اوصاف بندگان خالص خدا و امرى پسندیده و مورد تشویق خداوند (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إمامًا)

۲۲ - جمله «و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزواجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إماماً» متن دعاى همیشگى بندگان خالص خدا (و الذین یقولون ربّنا هب لنا من أزوجنا و ذرّیّتنا قرّة أعین و اجعلنا للمتّقین إمامًا) آمدن آیه شریفه در قالب جمله اسمیه و نیز فعل مضارع «یقولون» حاکى از استمرار و همیشگى بودن آن دعا است.

موضوعات مرتبط

• آرزو: آثار آرزو ۱۸; آرزوى پسندیده ۷، ۱۵، ۱۷; آرزوى رهبرى جامعه اسلامى ۱۷; آرزو ى فرزند ۷; آرزوى مقامات معنوى ۱۵; آرزو ى همسر ۷
• ازدواج: تشویق به ازدواج ۶
• الگوگیرى: از بندگان خدا ۱۳; از فرزندان بندگان خدا ۱۳; از همسر بندگان خدا ۱۳
• بندگان خدا: تقواى بندگان خدا ۱۴; خیرخواهى بندگان خدا ۲۱; دعاى بندگان خدا ۱، ۴، ۱۳، ۱۶، ۲۱، ۲۲; سعادت طلبى بندگان خدا ۱; صفات بندگان خدا ۱، ۴، ۱۳،۱۴، ۱۶
• تربیت: عوامل مؤثر در تربیت ۸
• تقوا: مراتب تقوا ۱۴
• تکامل: عوامل تکامل ۱۸
• جامعه: درخواست مدیریت جامعه ۱۶
• چشم روشنى: درخواست چشم روشنى ۴، ۲۲; عوامل چشم روشنى ۱، ۲، ۳، ۵
• خانواده: عوامل سعادت خانواده ۱۱
• خدا: تشویقهاى خدا ۶، ۲۱
• دعا: آثار دعا ۱۸; آداب دعا ۲۰; تشویق به دعا ۲۱; توسل در دعا ۲۰; دعاى پسندیده ۷
• ذکر: ذکر ربوبیت خدا ۲۰
• سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۱۱، ۱۲، ۱۹
• سرور: عوامل سرور ۲ ، ۳ ، ۵
• سعادت: عوامل سعادت ۱۹
• صالحان: فرزند صالحان ۹
• عمل: عمل پسندیده ۷، ۲۱
• فرزند: درخواست فرزند ۴; درخواست فرزند صالح ۱، ۲۲; دعا براى فرزند ۱۲، ۲۱; عوامل تکامل فرزند ۸; عوامل سعادت فرزند ۱۲; فرزند ناصالح ۹; نقش فرزند ۵; نقش فرزند صالح ۱، ۳، ۱۹
• متقین: الگوى متقین ۱۳; درخواست رهبرى متقین ۱۶، ۲۲; رهبرى متقین ۱۳
• مقامات معنوى: زمینه مقامات معنوى ۱۸
• والدین: آثار دعاى والدین ۱۲
• همسر: آثار دعاى همسر ۱۱; درخواست همسر ۴; درخواست همسر صالح ۱، ۲۲; دعا براى همسر ۲۱; نقش همسر ۵; نقش همسر صالح ۱، ۲، ۸، ۱۹; همسر صالح ۱۰; همسر ناصالح ۱۰