الأنبياء ٥١

وَ لَقَدْ آتَيْنَا إِبْرَاهِيمَ‌ رُشْدَهُ‌ مِنْ‌ قَبْلُ‌ وَ کُنَّا بِهِ‌ عَالِمِينَ‌

ترجمه

ما وسیله رشد ابراهیم را از قبل به او دادیم؛ و از (شایستگی) او آگاه بودیم...

|و همانا ما از پيش به ابراهيم رشد و كمالش را عطا كرديم و ما به [شايستگى‌] او دانا بوديم

و در حقيقت، پيش از آن، به ابراهيم رشد [فكرى‌]اش را داديم و ما به [شايستگى‌] او دانا بوديم.

و همانا ما پیش از این ابراهیم را کاملا به رشد و کمال خود رسانیدیم (تا بیرق توحید و خداپرستی را در عالم برافرازد) و ما به شایستگی او بر این مقام دانا بودیم.

و مسلماً پیش از این به ابراهیم، رشد و هدایتی [که سزاوارش بود] عطا کردیم؛ و ما به او دانا بودیم.

پيش از اين به ابراهيم نيروى شناختش را عطا كرديم و به او آگاه بوديم.

و به راستی پیشاپیش به ابراهیم رهیافتی که سزاوارش بود بخشیدیم، و به آن آگاه بودیم‌

و هر آينه ابراهيم را از پيش- پيش از موسى- راه شناسى و راه‌يابى در خور وى داديم و به [حال‌] او دانا بوديم.

ما (وسیله‌ی) هدایت و راهیابی را پیشتر (از موسی و هارون) در اختیار ابراهیم گذارده بودیم و از (احوال و فضائل) او برای (حمل رسالت) آگاهی داشتیم.

و به‌راستی و درستی، از پیش به ابراهیم رشدش (و رشادتش) را دادیم، حال آنکه ما به (شایستگی) او بسی دانا بوده‌ایم.

و همانا دادیم به ابراهیم رهبریش را از پیش و بودیم بدان دانایان‌

الأنبياء ٥٠	آیه ٥١	الأنبياء ٥٢
سوره : سوره الأنبياء نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«رُشْد»: هدایت راهیابی به خیر و صلاح دنیا و آخرت. «مِن قَبْلُ»: از قبل. پیش از موسی و هارون.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

شَاکِراً لِأَنْعُمِهِ‌ اجْتَبَاهُ‌ وَ... (۰) وَ تِلْکَ‌ حُجَّتُنَا آتَيْنَاهَا... (۲)

إِنِّي‌ وَجَّهْتُ‌ وَجْهِيَ‌ لِلَّذِي‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۴۸ - ۷۷ سوره انبياء
• اشاره به وجه تسميه ((تورات (( به : فرقان ، ضياء و ذكر
• مقصود از اينكه قرآن ((ذكر مبارك (( است
• مقصود از اينكه فرمود: ما به ابراهيم رشد او را داديم
• گفتگوى ابراهيم (عليه السلام ) با قوم بت پرست خود
• ابراهيم (ع ) بتها را قطعه قطعه كرد مگر بزرگترين آنها را
• محاجه آن جناب (عليه السلام ) با قوم خود بعد از شكستن بتها:((قال بل فعله كبيرهم ...((
• تنبه مردم بعد از شنيدن كلام ابراهيم (ع )
• اشاره به اينكه ((برد(( و ((سلام (( شدن آتش براى ابراهيم (عليه السلام ) به امرتكوينى خداى تعالى خارج از محدوده اطلاعات ما از سلسله علل و اسباب است
• بيان اينكه در جمله :((و جعلنا هم ائمة يهدون بامرنا(( مراد از هدايت رساندن به مقصد ومراد از ((امر(( امر تكوينى است
• توضيح اينكه مراد از وحى در آيه : ((واوحينا اليهمفعل الخيرات ...(( وحى تسديد است نه وحى تشريع و مؤ يد بودن ائمه به تسديد وتاءييد الهى را افاده مى كند
• بحث روايتى
• چند روايت راجع به اينكه خداوند امامت را در ابراهيم (عليه السلام ) و ذريه او قرار داد

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- ابراهیم(ع) از رشد و کمال والا در پرتو عنایت الهى برخوردار بود. (و لقد ءاتینا إبرهیم رشده )

۲- استعدادها و ظرفیت هاى وجودى آدمیان براى رشد و کمال، متفاوت است. (و لقد ءاتینا إبرهیم رشده ) از این که خداوند به ابراهیم(ع) رشدِ متناسب و مخصوص به او اعطا فرموده; به دست مى آید که هر انسانى داراى قابلیت و استعداد مخصوص به خود و متفاوت با دیگران است.

۳- موسى و هارون(ع) دو پیامبر رشد یافته و بهره مند از کمال، بعد از ابراهیم(ع) بودند. (ءاتینا موسى و هرون الفرقان ... و لقد ءاتینا إبرهیم رشده من قبل ) برداشت یاد شده بر این مبنا استوار است که مراد از «من قبل» زمان پیش از موسى و هارون(ع) باشد. از این مطلب به دست مى آید که آن دو پیامبر نیز از چنین رشدى بهره مند بودند.

۴- ابراهیم(ع) در پرتو عنایت الهى، از رشد و کمالات خاص از دوران کودکى و قبل از نبوت بهره مند بود. (و لقد ءاتینا إبرهیم رشده من قبل ) برداشت یاد شده مبتنى براین است که مراد از «من قبل» پیش از بلوغ و یا قبل از نبوت باشد.

۵- تمامى انسان ها، حتى پیامبران به عنایت خداوند در رشد و کمال نیازمنداند. (و لقد ءاتینا إبرهیم رشده من قبل )

۶- خداوند از پیش بر شایستگى ها و استعدادهاى ابراهیم(ع) آگاه بود. (و لقد ءاتینا إبرهیم رشده من قبل و کنّا به علمین ) برداشت یاد شده مبتنى براین است که جمله «و کنّا به عالمین» حالیه باشد و ضمیر «به» به ابراهیم برگردد. براین اساس پیام آیه شریفه مانند آیه (...اللّه أعلم حیث یجعل رسالته...) (انعام(۶) ۱۲۴) خواهد بود.

۷- برخوردار شدن ابراهیم(ع) از رشد و کمال ویژه در پرتو عنایت الهى، بر اساس لیاقت ها وشایستگى هاى خود آن حضرت بوده است. (و لقد ءاتینا إبرهیم رشده من قبل ) اضافه «رشد» به ضمیر، اضافه مصدر به مفعول خود است و نیز از نوع اضافه لامیه و افاده کننده اختصاص مى باشد; یعنى، ما به ابراهیم(ع) رشد شایسته او و مخصوص شأن و منزلت والاى او داده ایم.

۸- لطف خداوند بر انسان، بر اساس لیاقت و شایستگى او است. (و لقد ءاتینا إبرهیم رشده و کنّا به علمین ) برداشت یاد شده با توجه به القاى خصوصیت از مورد (حضرت ابراهیم(ع)) قابل استفاده است.

موضوعات مرتبط

• ابراهیم(ع): استعداد ابراهیم(ع) ۶، ۷; فضایل ابراهیم(ع) ۱; کمال ابراهیم(ع) ۱، ۴; کودکى ابراهیم(ع) ۴; منشأ کمال ابراهیم(ع) ۶، ۷
• استعداد: نقش استعداد ۸
• انبیا: انبیاى پس از ابراهیم(ع) ۳
• انسان: تفاوت استعداد انسان ها ۲; مراتب کمال انسان ها ۲; نیازهاى معنوى انسان ۵
• خدا: زمینه لطف خدا ۸; علم خدا ۶
• کمال: عوامل کمال ۵
• لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۱، ۴
• موسى(ع): فضایل موسى(ع) ۳; کمال موسى(ع) ۳
• نیازها: نیاز به لطف خدا ۵
• هارون(ع): فضایل هارون(ع) ۳; کمال هارون(ع) ۳